دریافت مهریه مادر بعد از فوت توسط فرزندان | چگونه فرزندان می توانند مهریه مادر را بگیرند؟
مهریه مادر پس از فوت نیز به‌عنوان یک حق مالی از بین نمی‌رود و به ورثه منتقل می‌شود. فرزندان می‌توانند با استناد به قانون مدنی، سهم خود از مهریه پرداخت‌نشده مادرشان را از پدر یا شوهر مطالبه کنند.
مولف
: نگار چمنی
مهریه پس از فوت زن، همچنان به‌عنوان یک دین باقی می‌ماند و حق مطالبه آن به وراث منتقل می‌شود. به‌عبارت دیگر، اگر مادر پیش از دریافت مهریه خود فوت کرده باشد، فرزندان می‌توانند سهم خود را از مهریه پرداخت‌نشده از پدر یا شوهر مادر مطالبه کنند.
یکی از پرسش‌های رایج در این موضوع، نحوه مطالبه مهریه مادر از سوی فرزندان است. در چارچوب قانون مدنی و فقه اسلامی، اگر مهریه مادر پرداخت نشده باشد، فرزندان به‌عنوان ورثه می‌توانند برای دریافت سهم خود اقدام کنند. این موضوع به نوعی از حقوق مرتبط با ارث و دیون متوفی است. یکی از مخاطبان در این رابطه پرسیده است:
«با سلام و خسته نباشید، همسر من در سال 1391 فوت کرده، اکنون سال 1404 است و پسرم 34 سال دارد. آیا او می‌تواند مهریه مادرش را از من مطالبه کند؟ من که در حال حاضر یک کارگر هستم و اجاره‌نشین هستم. ممنون میشم پاسخ دهید.»
بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران: «به مجرد عقد زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید». بنابراین، این حق به زن از زمان عقد تعلق می‌گیرد. حتی اگر زن پیش از دریافت مهریه فوت کند، این حق از بین نمی‌رود و به‌عنوان دیون متوفی به وراث انتقال می‌یابد.
انتقال مهریه به وراث
مطابق ماده ۸۶۷ و ۸۶۸ قانون مدنی، با فوت یک شخص، اموال و دیون او تحت عنوان ترکه به وراث منتقل می‌شود. این قوانین تصریح می‌کنند:
اموال متوفی به وراث انتقال می‌یابد پس از تسویه دیون.
مهریه جزء دیون متوفی است و وراث نسبت به ترکه پس از پرداخت دیون مالکیت پیدا می‌کنند.
بنابراین فرزندان مادر متوفی می‌توانند سهم خود از مهریه را از شوهر مادر مطالبه کنند.
مراحل قانونی مطالبه مهریه مادر توسط فرزندان
برای مطالبه مهریه مادر توسط فرزندان، مراحل زیر باید طی شود:
مرحله اقدامات مورد نیاز
دریافت گواهی انحصار وراثت این گواهی از دادگاه دریافت می‌شود و نشان‌دهنده اشخاص وارث و سهم هر یک از وراث است.
ارائه دادخواست فرزند باید با استناد به گواهی انحصار وراثت، دادخواست مطالبه سهم‌الارث از مهریه مادر را به دادگاه خانواده ارائه نماید.
پرداخت دیون متوفی تمام دیون مادر متوفی باید تسویه شود تا سهم فرزندان از مهریه مشخص شود.
مطالبه مهریه مادر پس از فوت، حق قانونی فرزندان در چارچوب قوانین مدنی کشور است. با توجه به اهمیت حقوق مالی زن در نظام حقوقی ایران، این موضوع نشان‌دهنده احترام به حقوق فردی حتی پس از فوت او است. با‌این‌وجود، مراحل قانونی شامل دریافت گواهی انحصار وراثت و تعیین سهم‌الارث ممکن است زمان‌بر باشد. همچنین، پرداخت دیون دیگر متوفی نیز می‌تواند بر زمان دریافت مهریه تأثیرگذار باشد.
در نهایت، فرزندان باید از طریق مسیرهای قانونی برای مطالبه سهم خود از مهریه اقدام کنند تا از حقوق قانونی خود بهره‌مند شوند.
