خبر مهم از تغییر رقم یارانه نقدی اردیبهشت‌ماه | یارانه نقدی این دهک‌ها ۷۰۰ هزار تومان شد
در سال ۱۴۰۴، با اجرای سیاست‌های جدید دولت، یارانه نقدی خانوارهای کم‌درآمد افزایش می‌یابد، در حالی که دهک‌های هشتم و نهم مشمول حذف یارانه خواهند بود. دولت با هدف هدفمند کردن پرداخت‌ها، منابع حذف‌شده را صرف افزایش حمایت از دهک‌های اول تا سوم می‌کند.
مولف
: محسن کریمی
در سال ۱۴۰۴ تغییرات جدیدی در سیستم پرداخت یارانه نقدی به‌ویژه در خصوص دهک‌های پایین و بالای درآمدی اجرا خواهد شد. طبق تصمیمات اخیر دولت، یارانه نقدی حدود ۷۵۰ هزار نفر از مشمولین دهک‌های هشتم و نهم حذف شده است. این تغییرات بخشی از سیاست‌های هدفمند پرداخت یارانه‌ها است که در تلاش است منابع مالی را به دست نیازمندان واقعی‌تر و خانوارهای با درآمد پایین‌تر برساند.
اقتصاد آنلاین نوشت: طبق مصوبه مجلس، دولت موظف شده تا از محل حذف یارانه نقدی افرادی که در دهک‌های هشتم و نهم قرار دارند، مبلغ یارانه دهک‌های اول تا سوم را افزایش دهد. در حال حاضر، مبلغ یارانه نقدی دهک‌های اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان است. با توجه به منابع جدید حاصل از حذف یارانه دهک‌های بالاتر، انتظار می‌رود که مبلغ یارانه نقدی این دهک‌ها در ماه‌های آینده افزایش یابد.
یارانه نقدی ۱۴۰۴؛ افزایش برای دهک‌های پایین، حذف برای دهک‌های بالا
دولت در بودجه سال ۱۴۰۴ گام تازه‌ای برای اصلاح نظام پرداخت یارانه نقدی برداشته است. بر اساس این برنامه، یارانه حدود ۷۵۰ هزار نفر از دهک‌های هشتم و نهم که درآمد بالاتری دارند، قطع شده و در ماه‌های آینده این روند ادامه خواهد داشت.
در کنار افزایش یارانه دهک‌های اول تا سوم، یارانه نقدی بخش قابل توجهی از مشمولین دهک‌های چهارم تا نهم همچنان برقرار است و برای این گروه‌ها مبلغ ۳۰۰ هزار تومان تعیین شده است. در قانون بودجه ۱۴۰۴ هیچ اشاره‌ای به افزایش مبلغ یارانه این دهک‌ها نشده و به نظر نمی‌رسد دولت نیز در سال جدید تصمیمی برای انجام چنین اقدامی داشته باشد.
هدف اصلی این تغییرات، هدایت منابع محدود یارانه‌ای به سمت اقشار کم‌درآمد و نیازمند است. سیاستی که مدت‌ها از سوی کارشناسان اقتصادی پیشنهاد شده بود و حالا رنگ اجرای جدی به خود گرفته است.
دهک‌های پایین، یارانه نقدی بیشتری می‌گیرند
مطابق مصوبه مجلس، دولت موظف شده است از محل حذف یارانه دهک‌های پردرآمد، مبلغ یارانه دهک‌های اول تا سوم را افزایش دهد. این گروه در حال حاضر ۴۰۰ هزار تومان در ماه دریافت می‌کنند.
اگرچه رقم نهایی افزایش هنوز از سوی دولت اعلام نشده، اما با توجه به الزام بودجه ۱۴۰۴، این تغییر قطعی است. برآوردها نشان می‌دهد که افزایش مبلغ ممکن است بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان باشد، هرچند برای اعلام دقیق‌تر باید منتظر اطلاع‌رسانی رسمی ماند.
وضعیت دهک‌های میانی و بالاتر در امسال
در سال ۱۴۰۴، دهک دهم همانند سال‌های گذشته یارانه نقدی دریافت نمی‌کند. دهک‌های چهارم تا نهم نیز همچنان در فهرست مشمولان باقی می‌مانند، با این تفاوت که مبلغ یارانه آنان ثابت و بدون تغییر مانده است: ۳۰۰ هزار تومان در ماه.
در قانون بودجه ۱۴۰۴ هیچ اشاره‌ای به افزایش یارانه دهک‌های میانی نشده است و دولت نیز نشانه‌ای از تمایل به افزایش این رقم در ماه‌های آتی بروز نداده است.
چرایی و تحلیل این سیاست
اصلاح ساختار یارانه‌ها، سال‌هاست که یکی از دغدغه‌های اصلی دولت‌ها بوده اما اجرای آن به دلیل حساسیت‌های اجتماعی و سیاسی، همواره با تأخیر مواجه شده است. اکنون، دولت با حذف یارانه گروه‌های با درآمد بالاتر، تلاش دارد عدالت توزیعی را بهبود بخشد.
در شرایطی که منابع عمومی کشور با محدودیت مواجه است، تمرکز بر یارانه‌دهی به دهک‌های پایین‌تر می‌تواند در کوتاه‌مدت به بهبود قدرت خرید اقشار ضعیف کمک کند. از سوی دیگر، حذف یارانه دهک‌های بالا، در صورت اجرای دقیق و عادلانه، با واکنش منفی اجتماعی کمتری همراه خواهد بود.
مقایسه با تجربه‌های گذشته
در سال‌های گذشته نیز تلاش‌هایی برای بازتوزیع یارانه‌ها انجام شده بود اما اغلب به دلیل نبود بانک اطلاعاتی دقیق، با خطاهای فراوان مواجه شدند. اکنون اما به نظر می‌رسد پایگاه‌های اطلاعاتی جامع‌تری در اختیار دولت است و امکان شناسایی دقیق دهک‌ها فراهم‌تر شده است.
اگر روند فعلی ادامه یابد، می‌توان امیدوار بود که نظام یارانه‌ای کشور به سمت عدالت اجتماعی و اقتصادی حرکت کند.
نتیجه‌گیری
سیاست جدید یارانه‌ای دولت در سال ۱۴۰۴ نشان از تغییر رویکرد در تخصیص منابع دارد: حمایت بیشتر از نیازمندان، و کاهش حمایت از اقشار پردرآمد. اگرچه موفقیت این سیاست به نحوه اجرا و صحت اطلاعات بستگی دارد، اما در صورت مدیریت صحیح، می‌تواند گامی مثبت در جهت بهبود عدالت اجتماعی و اقتصادی باشد.
