ورود مجلسی ها به پرداخت یارانه نان به هر کد ملی | واریز ماهیانه 600 هزار تومانی یارانه نان برای هر نفر؟

​رحمت‌الله نوروزی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت‌وگوی اخیر خود با تاکید بر لزوم ساماندهی هوشمند مصرف نان تاکید کرد: هدر رفت نان در کشور زیاد است. در دولت شهید رئیسی مسئولان اعلام کرده بودند که بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان ضرر هدرفت نان داشته‌ایم. باید مدیریت جامع و کاملی به صورت هوشمند وجود داشته باشد که بتوان جلوی این شرایط را گرفت. تولید نان با کیفیت باید به همه مردم ایران تعلق داشته باشد.

این نماینده مجلس با تاکید بر بهینه‌سازی مصرف آراد و نان گفت: در دولت دکتر پزشکیان، وزیر کشور و وزیر اقتصاد باید بررسی‌های لازم را انجام و لایحه‌ای درباره ساماندهی مصرف آراد و نان به مجلس ارائه دهند. اگر دولت لایحه ندهد باید در مجلس طرحی تدوین شود تا بتوان وضعیت مصرف آرد و نان را اصلاح کرد.

نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس درباره طرح اختصاص یارانه نان به هر فرد، توضیح داد: اینکه یارانه نان به حساب هر شخص واریز شود، می‌تواند مصرف آراد و نان را بهینه کند و هر فرد به اندازه نیاز خود نان تهیه خواهد کرد. با این روش صرفه‌جویی مناسبی انجام می‌شود و حداقل نان تبدیل به نان خشک نمی‌شود تا افراد آن را غذای دام کنند.

نوروزی با اشاره به مشکلاتی که نانوایان با آن روبرو هستند، افزود: شرایط برای نانوایان سخت است. هزینه تمام شده، هزینه اجاره‌ها و هزینه انرژی همه بالا رفته و باید شرایط را برای آنها را فراهم کرد.

این نماینده مجلس با تاکید بر این موضوع که اختصاص یارانه به افراد به نفع کشور است، تاکید کرد: سال گذشته در تولید گندم شرایط خوبی داشته‌ایم و تاکید حضرت آقا هم خودکفایی در گندم است. سال گذشته بالای ۱۲ میلیون تن تولید گندم داشته‌ایم. با وقوع جنگ روسیه و اوکراین مشکلاتی برای تامین گندم در جهان به وجود آمد که برای کشورهایی مانند ایران هشدار بود. اگر بر مبنای خودکفایی در تولید گندم در داخل عمل نکنیم، بهره‌وری و راندمان تولید گندم را بالا نبریم و استفاده بهینه از آرد نداشته باشیم با مشکل روبرو خواهیم شد.

یکی از دلایل استمرار تخلفات، بی‌اطلاعی مشتریان از قیمت مصوب نان است. با وجود تأکید بر نصب نرخ‌نامه در معرض دید مردم، برخی نانوایی‌ها از اجرای این مصوبه سر باز می‌زنند.»

رئیس سازمان تعزیرات گفت: برای اصلاح ساختار توزیع یارانه و جلوگیری از سودجویی در زنجیره تأمین آرد تا تولید نان، پیشنهاد می‌شود یارانه مستقیماً به مصرف‌کننده پرداخت شود و نانوایی‌ها از چرخه دریافت یارانه خارج شوند. 

علی فرهادی، رئیس سازمان تعزیرات حکومتی درباره موضوع گران‌فروشی نان و نقش دستگاه‌های مختلف در نظارت بر این موضوع اظهار کرد: سازمان تعزیرات به‌طور مستمر با تخلفات حوزه نان برخورد می‌کند و نظارت‌های ما به‌صورت میدانی و هدفمند ادامه دارد. 

وی افزود: «البته این نظارت‌ها تنها از سوی تعزیرات نیست و سایر نهادها نیز در این فرآیند مسئولیت دارند. با این حال، همچنان شاهد گران‌فروشی در برخی نانوایی‌ها به‌ویژه در تهران هستیم. 

رئیس سازمان تعزیرات با تأکید بر لزوم اطلاع‌رسانی شفاف قیمت‌ها تصریح کرد: یکی از دلایل استمرار تخلفات، بی‌اطلاعی مشتریان از قیمت مصوب نان است. با وجود تأکید بر نصب نرخ‌نامه در معرض دید مردم، برخی نانوایی‌ها از اجرای این مصوبه سر باز می‌زنند. 

وی ادامه داد: در صورتی که قیمت نان به‌صورت واضح و شفاف در معرض دید مشتریان باشد، این موضوع خود به‌عنوان یک عامل بازدارنده عمل خواهد کرد و نقش پیشگیرانه‌ای در کاهش تخلفات خواهد داشت. 

فرهادی در بخش دیگری از سخنان خود پیشنهاد داد: برای اصلاح ساختار توزیع یارانه و جلوگیری از سودجویی در زنجیره تأمین آرد تا تولید نان، بهتر است یارانه مستقیماً به مصرف‌کننده پرداخت شود و نانوایی‌ها از چرخه دریافت یارانه خارج شوند. 

وی تأکید کرد: در چنین مدلی، مردم نان را با قیمت واقعی خریداری می‌کنند، اما یارانه آن به حساب‌شان واریز می‌شود. این روش هم بر کیفیت نان تأثیر مثبت خواهد داشت، هم از سودجویی برخی در زنجیره تولید جلوگیری می‌کند.

بنابر گفته کارشناسان، سالانه ۲۵۰ همت یارانه به حوزه آرد و نان داده می شود، درحالیکه این میزان یارانه به هدر می رود، بنابراین واقعی شدن قیمت و پرداخت یارانه به مردم بهترین راهکار برای پایان بخشیدن به سوء استفاده و تخلفات این حوزه است.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که یکسان سازی نرخ آرد و نان راهکار اساسی کنترل مصرف و پایان بخشیدن به تخلفات این حوزه است.

از اردیبهشت ۱۴۰۱، طرح هوشمندسازی آرد و نان با هدف جلوگیری از آرد و گندم  و قاچاق به آن سوی مرزها اجرا شد، درحالیکه با گذشت ۳ سال از این طرح کماکان شاهد مشکلات این حوزه هستیم به طوریکه تغییری در مصرف آرد واحدهای خبازی ایجاد نشده است.

سرگرمی روز : بنابر آمارهای اعلامی سالانه ۱۰ تا ۱۰.۵ میلیون تن گندم مورد نیاز واحدهای نانوایی است که به سبب اختلاف قیمت گندم یارانه ای با بازار آزاد، شاهد هدررفت و قاچاق آرد هستیم، درحالیکه با آزادسازی نرخ نان، میزان مصرف گندم حداقل ۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش می یابد.

محمدعلی اسفنانی سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در نخستین همایش روز ملی گندم و نان اعلام کرد که  اگر بناست مشکل تخلفات در زنجیره گندم، آرد و نان حل شود، باید بستر تخلفات از بین رود و قیمت نان منطقی تعیین شود.

اسفنانی می‌گوید: هنگامی که نان نرخ درست نداشته باشد از وزن نان کم می‌کند، یا با کنجد و سبزی قیمت را افزایش می دهند یا آرد را خارج از شبکه به فروش برساند. در نتیجه اگر بناست مشکل حل شود باید بستر تخلف از بین برود.

با توجه به ارزان بودن قیمت نان نسبت به نان خشک و اختلاف قیمت آرد یارانه ای با دولتی علاوه بر آنکه شاهد سوء استفاده و تخلفات گسترده در این حوزه هستیم، همچنین یکی از علل طولانی بودن صف های واحدهای نانوایی است.

محمدرضا مرتضوی رئیس انجمن آردسازان گفت: نان تغییری در قیمت و روش ها نداشتیم، اما گندم به اندازه کافی توزیع شد و برای نان های حجیم به خاطر تغییر قیمت ۱۰ روز توزیع نشده است.

مرتضوی با اشاره به علل صف های طولانی خرید نان گفت: مردم‌ نان گرم‌ مصرف می کنند و از طرفی میزان نانی که از تنور در می آید، نامحدود نیست؛ بنابراین در ساعاتی که تقاضا برای خرید نان داغ افزایش می یابد، شاهد صف های طولانی خرید هستیم.

سرگرمی روز محمدجواد کرمی رئیس کارگروه آرد و نان گفت: سال ۱۴۰۱ که هوشمندسازی نان با هدف جلوگیری از هدررفت آرد و نان مطرح شد، در همان زمان اعلام کردیم که این روش ها منسوخ شده و باید شرایط جدیدی را مهیا کنیم.

وی با بیان اینکه نان لواش ۳۳ درصد نان کل کشور را شامل می شود، افزود: با توجه به آنکه عمده نان مصرفی لواش است، از این رو  یارانه به یک نوع باید بدهیم و مابقی را آزاد کنیم یا روش دیگر پرداخت یارانه به کل مردم پس از آزادسازی باید در دستور کار قرار بگیرد.

وی آزادسازی قیمت را بهترین روش و نسخه شفابخش حوزه نان اعلام کرد و افزود: با استفاده از تجربه دیگر کشورها  و پرداخت یارانه مستقیم به مردم صورت بگیرد تا شرایط حوزه آرد و نان ایده آل شود.  گفتنی است نانوایان در فضای رقابتی نان با کیفیت تولید می کنند که در صورت رقابت، قیمت نان کاهشی می شود.

سرگرمی روز کرمی با بیان اینکه بالای ۱۰۰ هزار واحد نانوایی داریم،گفت: بنابر بازدیدهای صورت گرفته در حوزه آرد و نان از دیگر کشورها با ایجاد رقابت سرمایه گذاران بیشتری وارد حوزه شدند، هزینه های آرد و کارگری کاهش می یابد.

طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان که از سال ۱۴۰۱ با هدف بهبود نظام توزیع آرد و کاهش تخلفات آغاز شد، حالا با گذشت ۳ سال از اجرا، با نقدهای جدی از سوی فعالان صنفی و کارشناسان حوزه نان مواجه است. این طرح با نصب کارتخوان‌های هوشمند در نانوایی‌ها تلاش کرد تا از طریق رهگیری تراکنش‌ها، مصرف آرد یارانه‌ای را کنترل و منابع مالی دولت را هدفمندتر به دست مردم برساند.

به گفته وی، در حال حاضر کارخانجات آردسازی، نانوایان و مردم ناراضی هستند که یکبار برای همیشه باید آزادسازی قیمت صورت بگیرد و یارانه مستقیم به خانوارها پرداخت شود قیمت واقعی نان سنگگ ۲۰ هزارتومان است، درحالیکه مردم ۲ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت می کنند و مابقی آن از جیب کشاورز داده می شود.