جزئیات جدید و مهم درباره واریز کالابرگ دهک‌های ۴ تا ۷

 خانوارهای دهک‌های اول تا سوم به ازای هر نفر ۵۰۰ هزار تومان اعتبار غیرنقدی برای خرید کالاهای اساسی دریافت کرده‌اند. مشمولان می‌توانند بدون محدودیت برند، کالاهای مورد نیاز خود را خریداری کنند.

سومین مرحله از طرح ملی کالابرگ الکترونیکی با هدف حمایت از معیشت خانوارها و تقویت سبد غذایی از روز شنبه، هفتم تیرماه ۱۴۰۴، آغاز شد.

در این مرحله، خانوارهای مشمول دهک‌های اول تا سوم به ازای هر نفر، مبلغ ۵۰۰ هزار تومان اعتبار غیرنقدی برای خرید کالاهای اساسی دریافت کرده‌اند. مشمولان این طرح با توجه به نیازهای خود می‌توانند کالاهای تعیین‌شده را خریداری کنند.

برای خرید کالاها در این طرح، محدودیتی از نظر مقدار کالا یا انتخاب یک نشان تجاری خاص وجود ندارد. لازم به ذکر است که اگر مبلغ خرید از سقف اعتبار تخصیص‌یافته بیشتر شود، مابه‌التفاوت هزینه بر عهده خریدار خواهد بود.

همچنین، امکان خرید در چند نوبت برای مشمولان فراهم شده است و نیازی به استفاده از کل اعتبار در یک مرحله نیست. تعداد مشمولین مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی بیش از ۲۸ میلیون نفر اعلام شده است.

براساس اظهارات آقای میدری، وزیر کار، مذاکراتی در خصوص اختصاص کالابرگ برای دهک‌های ۴ تا ۷ انجام شده است. وی بیان کرد که بنا بر دستور رئیس‌جمهوری و تأمین منابع مالی توسط سازمان برنامه، این طرح به زودی به هفت دهک خانوار اختصاص خواهد یافت.

بر اساس اعلام رسمی، میزان اعتبار تخصیص‌یافته برای دهک‌های یک تا سه ۵۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر و برای دهک‌های چهار تا هفت، ۳۵۰ هزار تومان به ازای هر نفر در نظر گرفته شده است.

جدول میزان اعتبار کالابرگ برای دهک‌های ۴ تا ۷

تعداد اعضای خانوار مبلغ کالابرگ (تومان)

۱ نفره ۳۵۰,۰۰۰

۲ نفره ۷۰۰,۰۰۰

۳ نفره ۱,۰۵۰,۰۰۰

۴ نفره ۱,۴۰۰,۰۰۰

جزئیات بیشتر درباره نحوه استفاده و زمان‌بندی تخصیص این اعتبار به دهک‌های مختلف به مرور زمان از سوی مراجع ذی‌ربط اعلام خواهد شد.

 در مرحله سوم کالابرگ نیز همچون دو دوره پیشین، خانوار‌های مشمول می‌توانند با استفاده از این اعتبار، نسبت به خرید ۱۱ قلم کالای اساسی در حوزه لبنیات، پروتئین و خواروبار اقدام کنند. انتخاب اقلام کاملاً به اختیار خانوار است و محدودیتی در برند یا مقدار خرید وجود ندارد؛ البته در صورت خرید بیش از سقف اعتبار، مابه‌التفاوت باید توسط خریدار پرداخت شود.

احمدی میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با اعلام جزئیات این مرحله، تأکید کرده است که بیش از ۲۸ میلیون نفر از جمعیت کشور در قالب سه دهک نخست، مشمول دریافت اعتبار ۵۰۰ هزار تومانی در مرحله سوم کالابرگ هستند. به گفته وی، این افراد بر اساس نیاز خود می‌توانند کالا‌های موردنظرشان را انتخاب و خریداری کنند.

با آغاز مرحله سوم کالابرگ در روزهای گذشته، این سوال در افکار عمومی شکل گرفت که آیا دهک‌های چهارم تا هفتم، مانند مراحل گذشته، در این مرحله نیز مشمول دریافت کالابرگ خواهند شد یا خیر؟ پرسشی که در زمان رونمایی رسمی از این مرحله، پاسخ روشنی به آن داده نشد.

با این حال، در یکی دو روز گذشته، وزیر رفاه در حاشیه جلسه هیأت دولت اعلام کرده که طبق دستور رئیس‌جمهور، منابع مالی لازم برای دهک‌های چهارم تا هفتم نیز توسط سازمان برنامه و بودجه تأمین شده است. اظهارنظری که گرچه از تخصیص اعتبار به دهک‌های بعدی خبر می‌دهد، اما زمان اجرای آن همچنان نامشخص باقی مانده است.

در همین رابطه، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز در نشست خبری اخیر خود، در پاسخ به انتقادات از حذف پنج دهک بالاتر، تصریح کرده که: سیاست دولت همچنان شامل هفت دهک اول است، اما با توجه به اولویت‌های بودجه‌ای، در حال حاضر فقط دهک‌های اول تا سوم، حدود ۲۸ میلیون نفر مشمول دریافت ۱۱ قلم کالای اساسی هستند و کالابرگ برای سایر دهک‌ها به‌تدریج اختصاص خواهد یافت.

با وجود اعلام رسمی درباره تأمین منابع برای دهک‌های ۴ تا ۷، هنوز مشخص نیست که این مرحله برای این گروه دقیقاً از چه تاریخی آغاز خواهد شد. گرچه برخی گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای از شروع اجرای این مرحله از روز سه‌شنبه ۱۷ تیرماه خبر داده‌اند، اما تاکنون وزیر رفاه توضیحی درباره زمان تخصیص اعتبار ۳۵۰ هزار تومانی برای دهک‌های مذکور ارائه نکرده است.

از همان آغاز اجرای طرح کالابرگ، تأمین منابع مالی آن یکی از چالش‌های جدی دولت بوده است. مطابق قانون بودجه سال ۱۴۰۴، دولت چهاردهم موظف بوده از خرداد ماه، با حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی، منابع لازم برای افزایش اعتبار کالابرگ خانوار‌های تحت پوشش نهاد‌های حمایتی و دهک‌های پایین‌تر را فراهم کند. اما در میدان عمل، خبری از اجرای این تکلیف قانونی نیست و یارانه بسیاری از دهک‌های بالای درآمدی همچنان پرداخت می‌شود.

در عوض، دولت ترجیح داد از مسیر ساده‌تری منابع مالی را تأمین کند: برداشت از صندوق توسعه ملی. به‌گونه‌ای که معادل ریالی یک میلیارد دلار از منابع این صندوق برای پرداخت اعتبار ۵۰۰ و ۳۵۰ هزار تومانی به هفت دهک جامعه تخصیص یافت. اما بنا بر اظهارات وزیر رفاه، این منابع تقریباً در دو مرحله نخست به مصرف رسید و اکنون تنها حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان از آن باقی مانده است. رقمی که پیشنهاد شده صرفاً به سه دهک نخست اختصاص یابد.

در حالی‌که اعتبار مرحله سوم برای دهک‌های چهارم تا هفتم در راه است، همچنان این سوال مهم بی‌پاسخ مانده که منابع مالی این بخش از طرح از چه محلی و چگونه تأمین شده است؟ آیا بار دیگر سراغ صندوق توسعه ملی رفته‌اند یا منبعی دیگر در کار است؟

در نهایت، باید منتظر ماند و دید که مرحله سوم کالابرگ برای دهک‌های ۴ تا ۷، دقیقاً از چه روزی آغاز می‌شود و سازمان برنامه و بودجه، این‌بار چه سازوکاری برای تأمین منابع مالی آن در نظر گرفته است؟