کارت مخصوص سهمیه بندی جدید نان از راه رسید | واریز یارانه نان ماهانه به کارت نان سرپرستان خانوار

حمیدرضا رستگار، رئیس اتاق اصناف تهران بر اهمیت موضوع نان تأکید کرد و اظهار داشت: مسئله نان به‌عنوان یک کالای اساسی در کشور، از دیدگاه‌های مختلف دارای اهمیت فراوانی است.

رستگار با بیان اینکه بخش عمده‌ای از یارانه‌های دولتی صرف خرید نان می‌شود، توضیح داد: تلاش دولت بر این است که تمامی اقشار مردم بتوانند از نان یارانه‌ای بهره‌مند شوند. نان به‌عنوان یک نیاز اساسی در زندگی مردم، همانند آب، ضروری است و دولت یارانه‌ای را برای تأمین آن فراهم کرده است. بر همین اساس، نرخ نان باید مشابه دیگر نیازهای اساسی، مانند آب، یکسان باشد.

وی همچنین از مشکلات مرتبط با یارانه نان یاد کرد و افزود: بخش‌هایی از این یارانه موجب سوءاستفاده‌هایی شده است. برخی افراد نان یارانه‌ای را خشک کرده و به‌عنوان خوراک دام استفاده می‌کنند. گروهی نیز به قاچاق آرد روی آورده یا آن را برای مصارف دیگر به کار می‌گیرند. این مسائل به ضرورت بازنگری در نرخ نان اشاره دارد.

رئیس اتاق اصناف تهران بر این نکته تأکید کرد که دولت باید اقدامات جدی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌ها انجام دهد و تلاش کند یارانه نان به‌طور مستقیم به مردم تعلق گیرد. در این راستا، تأکید وی بر این است که عواملی نظیر هزینه‌های نانوایی‌ها باید با درآمد آن‌ها متناسب باشد. همچنین، دهک‌های پایین جامعه باید یارانه نقدی دریافت کنند تا بتوانند نان را با قیمت مناسب تهیه کنند.

رستگار پیشنهاد داد که قیمت نان آزاد شود و نرخ تمام‌شده آن متناسب با هزینه واقعی تولید تعیین شود. وی بیان کرد: «اگر قیمت واقعی نان لحاظ شود، رقابت میان نانوایی‌ها برای ارائه کیفیت بهتر ایجاد خواهد شد.»

وی همچنین پیشنهاد کرد که برای اجرای دقیق‌تر این طرح می‌توان سیستمی مشابه «کارت سوخت» برای نان ایجاد کرد و یارانه مستقیم به خانوارها پرداخت شود.

رستگار با اشاره به مشکلات ناشی از چند نرخی بودن نان، گفت: چنین موضوعی زمینه‌ساز فساد است. وی افزود: اگر نانوایی‌ها گران‌فروشی کنند، پرونده آن‌ها تشکیل شده و به تخلفات رسیدگی می‌شود. همچنین وی از نانوایی‌ها درخواست کرد که طبق مصوبات عمل کنند و از تعیین قیمت‌های خودسرانه خودداری نمایند.

رئیس اتاق اصناف تهران خبر داد که سهمیه آرد ۱۳۵ نانوایی در تهران به دلیل گران‌فروشی قطع شده است. وی از مردم خواست تخلفات را به سامانه‌های ۱۲۴ و ۱۳۵ گزارش کنند.

چنانچه بخواهیم میان کالاهای مصرفی، یک کالا را به‌عنوان نماد معیشت معرفی کنیم، بدون شک نان اولین گزینه‌ای است که به ذهن می‌آید. در وصف اهمیت فرهنگی نان نزد ایرانیان همین بس که تا به امروز همچنان بسیاری از مردم زیرپا گذاشتن آن را جزو گناهانی به حساب می‌آورند که باعث از بین رفتن برکت و روزی سفره می‌شود. دانستن همین موضوعات است که باعث می‌شود چالش‌های موجود در بازار نان را جدی‌تر بررسی کنیم چراکه وقتی بازار و صنف نان درگیر چالش است یعنی کل معیشت با چالش مواجه شده است.

در حقیقت بازار نان تبدیل به یک بازی دو سر باخت هم برای نانوایان و هم برای مردم شده است. حدود سه‌سال است که قیمت نان به‌صورت رسمی تغییری نکرده؛ سه‌سالی که در آن هزینه‌های نانوایان از جمله هزینه‌های مربوط به حمل‌ونقل، حقوق کارگران، آب، برق، گاز، خمیر مایه، کنجد، بیمه و امثالهم افزایش چشمگیری داشته‌اند و شاید بتوان گفت مجموع این موارد به‌طور کلی هزینه تولید را تا چند برابر افزایش داده باشند.

جهان صنعت نوشت : براساس برآورد‌ها در پنج‌سال اخیر هزینه تولید تا ۴۰۰ درصد افزایش داشته و این در حالی است که افزایش قیمت نان تنها ۲۰‌درصد بوده است. بسیاری از نانوایان ادامه فعالیت را امری غیراقتصادی تلقی می‌کنند و از احتمال ورشکستگی نگران هستند. تاخیر دولت در پرداخت یارانه نان نیز به بدتر شدن شرایط برای نانوایان دامن زده است و بسیاری برای پرداخت هزینه‌های خود مجبور به خرید آرد در بازار آزاد شده‌اند.

سمت دیگر ماجرا مردم هستند. شکایت از پایین آمدن کیفیت یا نازک شدن نان از دیگر چالش‌های بازار طی مدت اخیر است. بسیاری معتقدند آرد عرضه‌شده به نانوایی‌ها مرغوبیت لازم را ندارد و همین مساله موجب شده نان تولیدی طعم مطلوبی نداشته باشد و زود بیات شود. این موضوع نه‌تنها باعث هدررفت نان می‌شود بلکه هزینه‌های مردم را نیز بالا برده است و مردم مجبورند در طول روز چند‌بار نان تازه خریداری کنند.

طرفین ناراضی در ماجرای نان تنها به مردم و نانوایان خلاصه نمی‌شود بلکه می‌توان گفت دولت هم از وضعیت فعلی راضی نیست. رقم عظیم یارانه نان در بودجه کارآمد نبوده و نتوانسته است بازار را‌ آرام کند؛ طرح هوشمندسازی با هزینه حدودا ۹۰۰‌میلیارد تومانی که صرف آن شد به‌گفته بسیاری از کارشناسان شکست خورد و تبدیل به یک هزینه بی‌فایده دیگر روی دست دولت شد.

تا به اینجا مشخص شد که تمام طرفین یعنی مردم، نانوایان و دولت از شرایط ناراضی هستند؛ در چنین شرایطی راه‌حل چیست؟ جراحی اقتصادی بازار نان باید از کجا آغاز شود؟

محمدجواد کرمی، رییس اتحادیه نانوایان سنتی و رییس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف ایران در خصوص وضعیت نان به «جهان‌صنعت» گفت: براساس آخرین مصوبه مجلس بر بودجه، یارانه نان در سال گذشته ۲۵۰همت و امسال ۲۸۰همت بوده است.

وی افزود: لازم به ذکر است اتباع در این مصوبه مجلس در نظر گرفته نشدند و از سهم یارانه ایرانیان استفاده می‌کردند. سرانه مصرف هر ایرانی در روز ۳۲۰گرم نان است و دولت یارانه این ۳۲۰گرم روزانه را در بودجه ذکر می‌کند. ممکن است هر ایرانی روزانه ۳۲۰گرم مصرف نان نداشته باشد و از کالای جایگزینی مانند برنج و ماکارونی استفاده کند؛ از آنجا که سیستم آرد و نان کشور باز است، می‌توانید با رفتن به نانوایی هر تعداد نان که می‌خواهید تهیه کنید.

کرمی در پاسخ به این پرسش که راه‌حل اصلاح وضعیت چیست و دولت باید چه اقداماتی را برای حل این چالش انجام دهد گفت: درباره چالش‌های این وضع راهکار ما این بود که پرداخت یارانه را به حلقه نهایی یعنی مردم بسپاریم و با کدملی هر شخص پول به حساب او واریز شود و هر ایرانی با کارت بانکی که براساس کد ملی‌اش است، نان مورد نیاز خود را خریداری کند. این روش می‌تواند نگرانی‌ها درباره هدررفت نان را برطرف کند بنابراین لازم است روی آن فکر کرده و آن را اجرایی کنیم. تمام کشور‌های دنیا این مسیر را طی کرده‌اند و از آنجا که مسیر درستی است، نتایج خوبی گرفته‌اند. هنگامی که یارانه مانند کشور ما به شکل باز است، شرایط نظارتی تضعیف می‌شود و به‌دنبال آن بر کیفیت، نظارت و قیمت تاثیر می‌گذارد.