خبر مهم وزیر از واریز قطعی معوقات بازنشستگان | مابه التفاوت حقوق بازنشستگان فردا واریز می شود؟
حقوق مردادماه بازنشستگان تامین اجتماعی در حالی واریز می‌شود که به گفته وزیر کار، مابه‌التفاوت حقوق فروردین‌ماه نیز همراه با آن پرداخت خواهد شد.
مولف
: محسن کریمی
با گذشت چندین ماه از آغاز سال سرانجام زمان پرداخت معوقات حقوقی بازنشستگان تأمین اجتماعی مشخص شد؛ رقمی که به گفته فعالان کارگری بین ۳ تا ۴ میلیون تومان برای هر نفر برآورد می‌شود.
در تازه‌ترین اظهارنظر رسمی، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرده که مابه‌التفاوت حقوق فروردین‌ماه بازنشستگان تأمین اجتماعی تا پایان مرداد ۱۴۰۴ به حساب مشمولان واریز خواهد شد. این نخستین وعده رسمی درباره زمان پرداخت این معوقه است.
پیش از این گمانه‌زنی‌هایی درباره پرداخت این مبلغ در اردیبهشت، خرداد و تیر مطرح شده بود، اما هیچ‌کدام از آن‌ها به مرحله اجرا نرسید.
محمدحسن موسیوند، دبیر اجرایی خانه کارگر لرستان اعلام کرده است که رقم این معوقات بین ۳ تا ۴ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
در عین حال علی دهقان‌کیا، رئیس کانون بازنشستگان تهران، از مطالبات دیگر بازنشستگان از جمله عدم پرداخت بدهی‌های مربوط به بیمه تکمیلی خبر داده و گفته است: سازمان تأمین اجتماعی در این زمینه نیز بدهی معوق دارد و تاکنون پرداختی انجام نشده است.
او با اشاره به کسری ۳۵۰ هزار میلیارد تومانی در منابع تأمین اجتماعی، این کمبود را از دلایل اصلی تأخیر در انجام تعهدات دانسته و یادآور شده است: «۶۰ درصد بازنشستگان تنها قادر به تأمین نیمی از هزینه‌های سبد معیشت هستند و هزینه‌های دارو و درمان آن‌ها به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.»
در مجموع با وجود وعده جدید درباره پرداخت معوقات تا پایان مرداد، همچنان مسائل مهمی نظیر مطالبات بیمه‌ای، وام ضروری و سرنوشت بانک رفاه، در فهرست نگرانی‌های جدی بازنشستگان قرار دارد.
با گذشت بیش از چهار ماه از آغاز سال ۱۴۰۴، همچنان موضوع پرداخت معوقات فروردین‌ماه بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی به یکی از مهم‌ترین مطالبات این قشر تبدیل شده است. درحالی‌که مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بارها بر لزوم پرداخت این مطالبات تأکید کرده‌اند، اما زمان دقیق و قطعی پرداخت هنوز مشخص نشده و بلاتکلیفی بازنشستگان ادامه دارد.
بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و مصوبات شورای عالی کار، حقوق بازنشستگان در فروردین‌ماه باید مطابق با افزایش سنواتی اعلام‌شده اعمال می‌شد. اما در عمل، پرداختی بازنشستگان در این ماه با نرخ سال گذشته انجام شد و مابه‌التفاوت حقوق فروردین به ماه‌های بعد موکول شد.
در هفته‌های ابتدایی سال، مسئولان وعده دادند که این معوقه در اردیبهشت پرداخت خواهد شد. سپس این وعده به خرداد، بعد تیر، و حالا به مرداد منتقل شده است. در آخرین اظهار نظر رسمی، دکتر احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد: «احتمالاً مابه‌التفاوت فروردین‌ماه با حقوق مرداد در پایان این ماه واریز خواهد شد.»
با این حال، تا لحظه نگارش این گزارش (مرداد ۱۴۰۴)، فیش حقوقی مردادماه هنوز صادر نشده و هیچ اطلاع‌رسانی رسمی درباره قطعی بودن پرداخت معوقات انجام نشده است.
برای بسیاری از بازنشستگان، معوقات فروردین صرفاً یک رقم مالی نیست، بلکه نمادی از احترام به حقوق قانونی و کرامت بازنشستگان است. در شرایطی که افزایش قیمت کالاهای اساسی، دارو و اجاره‌بها فشار مضاعفی بر معیشت این قشر وارد کرده، تأخیر در پرداخت این معوقه به یکی از عوامل اصلی نارضایتی بدل شده است.
یکی از بازنشستگان در گفت‌وگو با یک رسانه گفته بود:«برنجی که در فروردین ۸۰۰ هزار تومان بود، الان یک‌ونیم میلیون تومان شده. همان پولی که در آن زمان باید می‌دادند، حالا اگر بدهند هم ارزشش نصف شده. این بی‌عدالتی نیست؟»
این گلایه‌ها در حالی مطرح می‌شود که گروه زیادی از بازنشستگان کشور، حداقل‌بگیر هستند و درآمدشان صرفاً کفاف تأمین هزینه‌های اولیه را می‌دهد.
یکی از نکات قابل‌تأمل در این ماجرا، نبود شفافیت و اطلاع‌رسانی رسمی و مستمر از سوی سازمان تأمین اجتماعی است. اگرچه برخی مسئولان به‌صورت موردی در حاشیه نشست‌ها به این موضوع اشاره کرده‌اند، اما هیچ اطلاعیه رسمی، جدول زمان‌بندی، یا توضیحی درباره تأخیرهای مکرر منتشر نشده است.
این در حالی‌ست که بازنشستگان به‌عنوان ذی‌نفعان مستقیم این سازمان، انتظار دارند که در جریان تصمیمات و روند اجرای وعده‌ها قرار بگیرند. نبود کانال رسمی برای پاسخگویی به سؤالات بازنشستگان، زمینه‌ساز شایعات، نگرانی‌ها و بی‌اعتمادی عمومی شده است.
یکی از سؤالات مهم در فضای افکار عمومی این است که چرا با وجود اعلام تخصیص اعتبارات، معوقات پرداخت نمی‌شود؟ آیا سازمان تأمین اجتماعی با کمبود نقدینگی مواجه است یا مشکل از نحوه اولویت‌بندی و مدیریت منابع است؟
برخی کارشناسان حوزه رفاه معتقدند که اگرچه منابع تأمین اجتماعی از محل بیمه‌پردازی تأمین می‌شود، اما عدم ثبات اقتصادی، بدهی‌های بین‌دستگاهی، و عدم ایفای تعهدات دولت به صندوق‌ها باعث شده تا تأمین نقدینگی با چالش مواجه شود.
در همین حال، عده‌ای دیگر بر این باورند که عدم هماهنگی بین وزارت رفاه و سازمان برنامه و بودجه در تخصیص منابع یکی از دلایل اصلی تأخیر است.
در کنار موضوع معوقات فروردین، وعده‌هایی درباره متناسب‌سازی مرحله دوم، بهبود خدمات درمانی، ارائه بسته‌های رفاهی و افزایش سقف تسهیلات قرض‌الحسنه نیز مطرح شده است. اما بازنشستگان می‌گویند:
«تا زمانی که وعده‌های قبلی اجرا نشده، وعده‌های جدید فقط بار روانی دارند و اعتمادساز نیستند.»
آن‌ها انتظار دارند که دولت سیزدهم و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با رویکردی منسجم و منظم، مسیر پرداخت حقوق و معوقات را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که دیگر شاهد این حجم از بی‌نظمی و تأخیر نباشند.
حل مسئله معوقات بازنشستگان، در وهله اول نیازمند شفافیت، اطلاع‌رسانی دقیق و اعلام جدول زمان‌بندی پرداخت است. سازمان تأمین اجتماعی و وزارت رفاه باید به‌صورت رسمی، وضعیت پرداخت‌ها را اطلاع‌رسانی کنند و پاسخگوی ابهامات جامعه هدف خود باشند.
همچنین، همکاری نزدیک‌تر بین دولت و سازمان برنامه و بودجه برای تأمین منابع موردنیاز ضروری است. در بلندمدت نیز باید بازنگری اساسی در نحوه محاسبه، تأمین و پرداخت حقوق بازنشستگان انجام شود تا هر سال با آغاز سال جدید، مطالبات مشابهی شکل نگیرد.
بازنشستگان، سال‌ها برای توسعه کشور تلاش کرده‌اند و امروز باید از حقوق کامل، به‌موقع و متناسب با هزینه‌های زندگی برخوردار باشند. تأخیر در پرداخت معوقات، ضربه‌ای به اعتماد اجتماعی است که ترمیم آن با وعده‌های موقت میسر نخواهد شد. اگر پرداخت معوقات فروردین‌ماه نیز به سرنوشت دیگر وعده‌ها دچار شود، ناامیدی در میان قشر بازنشسته افزایش خواهد یافت.
دولت و سازمان تأمین اجتماعی باید بدانند که احترام به بازنشستگان، از مصادیق واقعی عدالت اجتماعی است.
