تغییر مهم در پرداخت یارانه نقدی مرداد | اعلام جزئیات زمان و مبلغ واریز یارانه نقدی مرداد

بررسی روند پرداخت یارانه‌ها در مردادماه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که برخلاف تیرماه که مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی با اختصاص اعتبار به برخی دهک‌های درآمدی اجرا شد، تاکنون در مردادماه اعتباری بابت کالابرگ در نظر گرفته نشده و از این رو تنها واریز یارانه نقدی ماهانه قطعی است.

 در مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی که در تیرماه ۱۴۰۴ اجرایی شد، دولت برای دهک‌های اول تا سوم مبلغ ۵۰۰ هزار تومان اعتبار کالابرگ و برای دهک‌های چهارم تا هفتم مبلغ ۳۵۰ هزار تومان اعتبار کالابرگ اختصاص داد. 

این مبالغ به صورت غیرنقدی واریز شد تا خانوارهای مشمول بتوانند از فروشگاه‌های طرف قرارداد برای خرید اقلام اساسی استفاده کنند. این طرح با هدف حمایت هدفمندتر و دقیق‌تر از دهک‌های پایین‌تر درآمدی اجرا شد.

اما در مردادماه تاکنون خبری از اجرای مرحله چهارم کالابرگ نیست و سرپرستان خانوارها فقط یارانه نقدی ماهانه را دریافت خواهند کرد.  

بر این اساس یارانه نقدی دهک‌های اول تا سوم به مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر، در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ واریز می‌شود و یارانه نقدی دهک‌های چهارم تا نهم به مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر نیز در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۴ پرداخت خواهد شد.

مبلغ یارانه نقدی از اردیبهشت ۱۴۰۱ بدون تغییر مانده و از آن زمان دهک‌های اول تا نهم مشمول دریافت یارانه‌های ۴۰۰ و ۳۰۰ هزار تومانی هستند. با این حال امسال دولت از سوی مجلس موظف شده که یارانه دهک‌های هشتم و نهم را حذف و منبع حاصل از حذف آن را به ۳ دهک اول درآمدی اختصاص دهد.

طی سال‌های گذشته به‌ دلیل نقص در داده‌ها، اجرای صحیح دهک‌بندی با مشکلات جدی مواجه شد؛ اما اجرای دو شاخص شفاف شامل حذف یارانه ایرانیان مقیم خارج از کشور و افرادی که بیش از ۵ بار در سال به خارج از کشور سفر کرده‌اند، می‌تواند صرفه‌ جویی چند هزار میلیارد تومانی به‌دنبال داشته باشد.

در آیین‌ نامه‌ای که سال گذشته برای تعیین سه دهک پردرآمد و حذف یارانه آن‌ها به تصویب هیئت وزیران رسید، ۶ شاخص کلی برای تعیین تکلیف دهک‌بندی‌ها مشخص شد. پیش از آن، شاخص‌ها و سامانه مربوط به تعیین دهک‌بندی با نقص‌های جدی همراه بود.

همین مسئله باعث شد حذف یارانه پردرآمدها به نتیجه قابل قبولی نرسد، چراکه هر مرحله از حذف، اعتراضات گسترده‌ای را در پی داشت و همین موضوع ملاحظات اجرای طرح را افزایش داد.

در نتیجه، تلاش شد تا شاخص‌هایی شفاف و قابل سنجش برای دهک‌بندی و حذف سه دهک بالای جامعه تعیین شود. این ۶ شاخص شامل:

۱. خانوارهای دارای املاک و مستغلات لوکس با ارزش بالای ۳۵ میلیارد تومان

۲. خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دواتاق با مجموع ارزش بیش از ۳ میلیارد تومان

۳. خانوارهایی با درآمدهای بالاتر از سقف مشخص‌ شده

۴. خانوارهایی با میزان خرید بالاتر از حد تعیین‌ شده از طریق حساب‌های غیرتجاری

۵. ایرانیان مقیم خارج کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه

۶. خانوارهایی با بیش از پنج سفر خارجی در سال

این شاخص‌ها برای سال ۱۴۰۳ تعیین شده‌اند و در صورت استفاده مجدد در سال جاری، نیاز است برخی از مقادیر عددی آن‌ها متناسب با شرایط تورمی روز به‌ روزرسانی شود؛ همان‌ گونه که هرساله ارزش خودروها و خانه‌های لوکس مشمول مالیات در بودجه سنواتی تغییر می‌کند.

به‌ ویژه در شاخص‌هایی مانند قیمت خودرو، املاک، سطح درآمد و میزان خرید در حساب‌های غیر تجاری، این به‌ روزرسانی ضروری است. با این حال، اگر دهک‌بندی بر اساس داده‌های سال ۱۴۰۳ نیز انجام شود، باید فرآیند آن با سرعت بیشتری دنبال شود.

در این میان، دو شاخص از شش شاخص اصلی نیازی به ملاحظات گسترده ندارند. همچنان افرادی در فهرست یارانه‌ بگیران وجود دارند که سال‌هاست از کشور خارج شده‌اند.

این افراد به‌ دلیل نداشتن تراکنش مالی، در دهک‌های پایین قرار گرفته‌اند و حتی یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و کالابرگ دهک‌های اول تا سوم را دریافت می‌کنند.