ابطال شناسنامه های قدیمی کلید خورد | اعتبار شناسنامه های قدیمی تا این ماه

اگر هنوز شناسنامه جلد قرمز دارید، وقت تعویض آن فرا رسیده است. سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرده که شناسنامه‌های قدیمی دیگر اعتبار ندارند و لازم است هرچه زودتر با شناسنامه‌های جدید و هوشمند جایگزین شوند. در این گزارش، روند کامل تعویض شناسنامه، مدارک مورد نیاز، محل مراجعه و هزینه‌های مربوطه را مرور می‌کنیم.

با اجرای سیاست‌های جدید در راستای توسعه دولت الکترونیک، سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرد که شناسنامه‌های قدیمی که عمدتاً با جلد قرمز رنگ شناخته می‌شوند، دیگر معتبر نیستند و شهروندان باید برای دریافت شناسنامه‌های جدید اقدام کنند.

هاشم کارگر، رئیس سازمان ثبت احوال کشور، با تأکید بر هوشمندسازی خدمات هویتی گفت: «با توجه به اینکه احراز هویت در بسیاری از خدمات دیجیتال، بانکی و اینترنتی، به دقت و امنیت بالایی نیاز دارد، شناسنامه‌های قدیمی دیگر پاسخگوی الزامات امروز نیستند. احراز هویت الکترونیکی بر پایه الگوریتم‌های رمزنگاری‌شده، باعث تسهیل در ارائه خدمات، کاهش خطای انسانی و افزایش امنیت شده است.»

مراحل تعویض شناسنامه؛ قدم‌به‌قدم

۱. مراجعه حضوری به ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان دولت

در حال حاضر، خدمات تعویض شناسنامه فقط به‌صورت حضوری انجام می‌شود. متقاضیان باید به اداره ثبت احوال محل سکونت یا یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و پس از دریافت فرم تعویض شناسنامه، نسبت به پرداخت هزینه‌های قانونی و ارائه درخواست اقدام کنند.

برای افراد زیر ۱۸ سال، درخواست می‌تواند از سوی پدر، مادر (در صورت زوجیت با پدر)، جد پدری یا قیم قانونی ارائه شود.

۲. مدارک مورد نیاز برای تعویض شناسنامه

مدارک لازم برای تعویض شناسنامه شامل موارد زیر است:

اصل شناسنامه قدیمی

سه قطعه عکس ۴×۳ تمام‌رخ جدید (برای افراد ۱۵ سال به بالا)

پرداخت هزینه قانونی

اگر شناسنامه قدیمی فاقد عکس باشد، ارائه یکی از مدارک شناسایی معتبر عکس‌دار الزامی است. این مدارک می‌تواند شامل گذرنامه، گواهینامه رانندگی، کارت پایان خدمت، کارنامه عکس‌دار تحصیلی از دوره راهنمایی به بالا، کارت شناسایی ادارات دولتی یا معرفی‌نامه عکس‌دار از مدرسه محل تحصیل باشد. در صورت نداشتن هیچ‌یک از این مدارک، متقاضی به نیروی انتظامی معرفی خواهد شد تا فرایند تأیید عکس انجام شود.

۳. مدت‌زمان صدور شناسنامه جدید

اگرچه در گذشته صدور شناسنامه جدید تا دو ماه طول می‌کشید، اکنون این فرایند در بسیاری از دفاتر ثبت احوال و پیشخوان‌ها به‌صورت آنی یا نهایتاً تا ۱۵ روز کاری انجام می‌شود؛ البته بسته به حجم مراجعات ممکن است این زمان کمی تغییر کند.

۴. هزینه تعویض شناسنامه چقدر است؟

تعویض شناسنامه برای بار اول، ۵۰ هزار تومان هزینه دارد. در صورت گم‌شدن شناسنامه جدید و نیاز به دریافت المثنی:

• برای بار دوم: ۱۰۰ هزار تومان
• برای بار سوم: ۱۵۰ هزار تومان
• از مرتبه چهارم به بعد: ۳۵۰ هزار تومان

چرا باید شناسنامه جدید بگیریم؟

هرچند در حال حاضر الزامی قانونی برای تعویض شناسنامه جلد قرمز وجود ندارد، اما با توجه به افزایش وابستگی خدمات مختلف به احراز هویت الکترونیکی، نداشتن شناسنامه جدید ممکن است در دریافت خدمات بانکی، اینترنتی، ثبت‌نام‌های رسمی و حتی سفرهای داخلی و خارجی مشکل‌ساز شود.

سازمان ثبت احوال کشور تأکید کرده است که هدف از این طرح، افزایش امنیت، دقت و سهولت در ارائه خدمات هویتی به شهروندان است. بنابراین بهتر است دارندگان شناسنامه‌های قدیمی هر چه زودتر برای تعویض آن اقدام کنند.

تغییری جدید در شناسنامه و کارت ملی

رئیس سازمان ثبت احوال کشور گفت: دیجیتالی شدن هویت مردم آنها را از همراه داشتن مدارک کاغذی بی‌نیاز می‌کند و در این صورت هر خدمتی بدون در دست داشتن مدارک قابل ارائه است.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور گفت: دیجیتالی شدن هویت مردم آنها را از همراه داشتن مدارک کاغذی بی‌نیاز می‌کند و در این صورت هر خدمتی بدون در دست داشتن مدارک قابل ارائه است.

هاشم کارگر، رئیس سازمان ثبت احوال کشور با اشاره به دیجیتالی شدن مدارک شناسایی اظهار کرد: از این پس خدمات‌دهی بر پایه تصویرِ مدارک شناسایی خواهد بود. در این راستا شناسنامه دیجیتال، جعل‌ناپذیر است و اصالت آن به راحتی بررسی خواهد شد. با هرگونه تغییر در اطلاعات هویتی فرد، شناسنامه الکترونیکی جدید صادر و ارسال خواهد شد. این شناسنامه ابتدا برای نوزادان صادر می‌شود.

وی از الکترونیکی شدن سازوکار تعیین نام نوزادان هم خبر داد و تأکید کرد دیجیتالی شدن هویت مردم آنها را از همراه داشتن مدارک کاغذی بی‌نیاز می‌کند و در این صورت هر خدمتی بدون در دست داشتن مدارک قابل ارائه است.

به گفته معاون وزیر کشور، دستگاه‌های خدمت‌رسان نیز بر این اساس باید تغییر شکل دهند و تا پایان سال جاری بستر اصلی هویت به سامانه‌های جدید منتقل خواهد شد.

وی الکترونیکی شدن مدارک هویتی را موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها و زمان صدور هر شناسنامه و کارت ملی عنوان کرد که در ارزبری مواد اولیه نیز تأثیرگذار خواهد بود.

کارگر از وجود ۳۰ میلیون شناسنامه قدیمی خبر داد که به‌روزرسانی آن به ۵ همت بودجه نیاز دارد. با الکترونیکی شدن هویت، این هزینه‌ها با صرفه‌جویی بسیار بالا همراه خواهد بود.

از طرفی از نیرو‌های ثبت احوال نیز در حوزه‌های دیگر به کار مشغول شده و باید به روز شوند.

وی انحصار وراثتِ جدید را نیز فرایندی الکترونیکی خواند و افزود: این گواهی بدون درخواست وراث و ذی‌نفعان صادر می‌شود. یعنی ظرف ۲۰ روز پس از گواهی فوت، انحصار وراثت به صورت الکترونیک برای وراث ارسال خواهد شد که اطلاعات هویتی فرد را به همراه دارد و وصیت‌نامه و احکام قضائی نیز در این گواهی تجمیع خواهد شد.

کارگر در رادیو گفت‌و‌گو در پاسخ به سوالی درباره تغییر تاریخ تولد شناسنامه‌ای که چند ماه زودتر از موعد اصلی صادر شده است، گفت: چنین افرادی باید به دادگاه مراجعه کنند و در صورت تأیید دادگاه، ما نیز این تاریخ را به زمان اصلی بازمی‌گردانیم.