حذف یارانه بازنشستگان با دهک بندی جدید | چگونه بفهمیم دهک چندم هستیم؟

درحالی که خانواده‌ها در آخرین روز مردادماه منتظر واریزی یارانه نقدی بودند، با تصمیم دولت ۳میلیون ایرانی از گردونه یارانه‌بگیران حذف شدند که بازنشستگان حداقلی بگیر هم مشمول این حذفیات شده‌اند. 

معیارهای جدید حذف یارانه‌بگیران از سوی وزارت رفاه اعلام شد. طبق این دستورالعمل، خانوارهای با سرانه درآمد ماهانه بیشتر از ۱۰‌میلیون تومان پس از کسر هزینه مسکن، دیگر مشمول دریافت یارانه نقدی نخواهند بود. پیش‌تر نیز ۶شاخص شامل مجموع درآمد خانوار، تراکنش‌های بانکی، دارایی‌های ملکی، خودروهای لوکس، سفرهای خارجی و اقامت در خارج از کشور، مبنای شناسایی دهک‌های پردرآمد بود.

این تغییرات با هدف حذف سه دهک بالای درآمدی و تخصیص منابع آزادشده به کالابرگ و حمایت از اقشار کم‌درآمد اجرا می‌شود؛ اما با ابهامات متعددی روبه‌رو است. اختلاف میان معیارهای اعلام‌شده با قانون بودجه و شفاف نبودن نحوه محاسبه اجاره مسکن، از جمله مسائلی است که باعث سردرگمی خانوارها شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند ادامه این روند بدون شفاف‌سازی می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی نسبت به سیاست‌های حمایتی دولت منجر شود. در همین حال، وزارت رفاه سامانه‌ای اینترنتی برای ثبت اعتراض و اطلاع از جزئیات درآمد خانوارها معرفی کرده است.دنیای اقتصاد نوشت : 

بر اساس شاخص‌های جدید سامانه حمایت وزارت رفاه سرانه درآمد ماهانه هر فرد پس از کسر هزینه اجاره مسکن، اگر بیش از ۱۰‌میلیون تومان باشد، یارانه نقدی او قطع می‌شود. هدف اصلی این اقدام حذف یارانه ۱۸‌میلیون نفر تا پایان سال ۱۴۰۴ و تخصیص منابع به کالابرگ برای دهک‌های پایین است. «احد رستمی» رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان، در این‌باره گفت: «وزارت رفاه موظف بود یک‌میلیون خانوار با سرانه درآمد بالای ۱۰‌میلیون تومان را حذف کند.» قرار است که منابع حاصل از حذف یارانه این افراد برای حمایت از اقشار نیازمند استفاده شود.

احد رستمی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان در این‌باره توضیح داد: «براساس این قانون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف بوده از مردادماه امسال حذف یارانه نقدی حدود یک‌میلیون خانوار را انجام دهد. به گفته او، در این مرحله با بررسی‌های صورت‌گرفته روی شاخص‌های درآمدی و دارایی خانوارهای کشور حدود یک‌میلیون از خانوارهای با سرانه درآمد ماهانه بیشتر از ۱۰‌میلیون تومان شناسایی و حذف شده است.» او در این‌باره ادامه داد: «این سرانه در برگیرنده‌ هزینه اجاره مسکن خانوار نیست و براساس بُعد خانوار محاسبه شده است. براساس داده‌های بودجه خانوار مرکز آمار ایران، سرانه درآمد هر خانواده ایرانی در دهک هشتم را در اسفندماه  سال گذشته 10میلیون تومان در ماه برآورد شده است. از این رو وزارت رفاه هم این میزان درآمد را بعد از کسر هزینه مسکن به‌عنوان شاخص شناسایی سه دهک بالا انتخاب کرده است.»

او همچنین درباره استفاده از منابع حاصل از حذف یارانه نقدی 3دهک پردرآمد جامعه گفت:« دولت مکلف است از محل منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم، ماده۴۵ قانون مالیات ارزش افزوده و بازنگری در سیاست‌های حمایتی، حداقل مبلغ ۴۰۰ هزار‌میلیارد ریال را به‌عنوان بسته حمایت از معیشت محرومان اختصاص دهد. این منابع صرف حمایت از خانوارها و اقشار نیازمند، از جمله خانوارهای دچار فقر شدید که تحت پوشش نهادهای حمایتی نیستند و همچنین افزایش اعتبار کالابرگ برای خانوارهای تحت پوشش و دهک‌های پایین درآمدی خواهد شد.» او در نهایت گفت: «در دوره اول پرداخت کالابرگ در سال ۱۴۰۴ حدود ۲۵همت برای خانوارهای دهک یک تا ۷ تخصیص یافت.» با وجود انتشار این اطلاعات ابهامات مختلفی همچنان باقی مانده است. برای مثال آیا ملاک حذف یارانه افراد همان درآمد سرانه 10 میلیون تومان است یا اینکه همچنان 6شاخص مذکور، مبنای قطع یارانه قرار خواهد گرفت؟

چگونه دهک یارانه خود را بدانیم؟

دهک‌بندی درآمدی، روشی است که دولت برای شناسایی و گروه‌بندی خانوارها بر اساس سطح درآمد و دارایی استفاده می‌کند. برای اطلاع از دهک خود، باید به سامانه حمایت معیشتی مراجعه کنید:

وارد سایت hemayat.mcls.gov.ir شوید.

روی گزینه «ورود به سامانه حمایت» کلیک کنید.

با استفاده از اطلاعات هویتی و عضویت در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، وارد حساب کاربری خود شوید.

گزینه «وضعیت اقتصادی خانوار» را انتخاب کنید تا دهک فعلی خود را ببینید.

نکته: فقط سرپرست خانوار امکان مشاهده و پیگیری دهک‌بندی را دارد. همچنین می‌توانید به دفاتر پلیس +۱۰ بروید و با ارائه کارت ملی، دهک خود را استعلام کنید.

چگونه به دهک‌بندی یارانه اعتراض کنیم؟

اگر احساس می‌کنید دهک‌بندی شما اشتباه است و باعث حذف یارانه شده، می‌توانید اعتراض ثبت کنید:

به سایت hemayat.mcls.gov.ir بروید.

روی «ثبت درخواست یا اعتراض» کلیک کنید.

با استفاده از اطلاعات سرپرست خانوار وارد شوید.

فرم اعتراض را تکمیل کنید و دلایل خود را بنویسید.

مدارک لازم را بارگذاری کرده و ثبت نهایی انجام دهید.

توصیه: هنگام ثبت اعتراض، توضیحات دقیق و مستند (مثل کاهش درآمد، بیکاری یا مشکلات اقتصادی) ارائه دهید تا شانس پذیرش بیشتر شود.

روش‌های پیگیری نتیجه اعتراض به دهک بندی ۱۴۰۴

پس از ثبت اعتراض، چند روش برای پیگیری نتیجه وجود دارد:

1. پیگیری آنلاین در سامانه حمایت

وارد سایت hemayat.mcls.gov.ir شوید.

گزینه «وضعیت اقتصادی خانوار» را انتخاب کنید.

نتیجه بررسی اعتراض نمایش داده می‌شود.

2. مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰

با کارت ملی و شناسنامه به نزدیک‌ترین دفتر پلیس +۱۰ مراجعه کنید.

کد پیگیری اعتراض را ارائه دهید تا نتیجه استعلام شود.

3. دریافت پیامک از وزارت رفاه

وزارت رفاه معمولاً پس از بررسی، نتیجه را با پیامک ارسال می‌کند.

4. تماس تلفنی با مرکز پاسخگویی وزارت رفاه

شماره ۰۲۱۶۳۶۹ را شماره‌گیری کنید و با ارائه کد ملی، وضعیت اعتراض خود را بپرسید.