آغاز واریز معوقات حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی | مابه التفاوات فروردین حقوق بازنشستگان با جریمه شنبه پرداخت می شود؟

بازنشستگان تأمین اجتماعی ماه‌هاست چشم‌انتظار دریافت معوقات و مابه‌التفاوت حقوق خود هستند. وعده‌های متعدد برای پرداخت این مطالبات محقق نشده بود تا اینکه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد واریز بخشی از این مطالبات از نیمه شهریور آغاز می‌شود. این خبر امید تازه‌ای برای ۴.۳ میلیون بازنشسته و مستمری‌بگیر ایجاد کرده است.

آغاز ماجرای معوقات بازنشستگان تأمین اجتماعی

تقریباً یک سال پیش، اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی به دستور کار دولت وارد شد. قرار بود طی سه سال، ۱۰۰ درصد حقوق بازنشستگان با شاغلان هم‌رده هماهنگ شود:

• سال اول: ۴۰ درصد
• سال دوم: ۳۰ درصد
• سال سوم: ۳۰ درصد

شهریور ۱۴۰۳ به عنوان نخستین سال اجرای این طرح اعلام شد. احکام جدید از مهرماه صادر و از همان زمان پرداخت‌ها آغاز شد. هرچند در ماه‌های ابتدایی تنها علی‌الحساب سه میلیون تومانی پرداخت شد و بسیاری از بازنشستگان بلاتکلیف بودند.

مشکلات پرداخت و وعده‌های تکراری

با شروع سال ۱۴۰۴، بازنشستگان انتظار داشتند حقوق فروردین با متناسب‌سازی و افزایش سالانه پرداخت شود. اما سازمان تأمین اجتماعی حقوق همانند اسفند ۱۴۰۳ را واریز کرد و خبری از افزایش حقوق نبود.

در اردیبهشت‌ماه، پرداخت حقوق به روال قانونی بازگشت و وعده داده شد مطالبات فروردین همراه با حقوق خرداد پرداخت شود. این وعده بارها به تعویق افتاد. حتی وعده وزیر کار مبنی بر واریز معوقات با حقوق مرداد نیز محقق نشد.

وعده تازه؛ پرداخت از نیمه شهریور

سرانجام احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرد:«مابه‌التفاوت حقوق فروردین بازنشستگان از نیمه شهریور پرداخت خواهد شد.»

به گفته او، این واریزی برای هر بازنشسته حدود ۳ تا ۴ میلیون تومان خواهد بود و اولویت با حداقل‌بگیران، بازماندگان و ازکارافتادگان است. با این حال، بازنشستگان همچنان نگران بخشی از مطالبات خود هستند که به زمان دیگری موکول شده است.

حجم بالای مطالبات بازنشستگان

بر اساس اعلام کانون بازنشستگان تهران، مجموع مطالبات بازنشستگان تأمین اجتماعی به حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان رسیده است. سرانه این مطالبات برای هر بازنشسته بین ۴ تا ۶.۳ میلیون تومان است.

طبق آخرین وعده‌ها، حدود ۴ میلیون تومان از این مطالبات تا نیمه شهریور پرداخت می‌شود. اما همچنان بخش قابل توجهی باقی خواهد ماند.

نگرانی‌ها و مطالبه جریمه دیرکرد

بازنشستگان بارها نسبت به تأخیر در پرداخت‌ها اعتراض کرده‌اند. علی دهقان‌کیا، رئیس کانون بازنشستگان تهران، گفته است:

«همه مسئولان از شرایط سخت بازنشستگان آگاه هستند. انتظار داریم مطالبات هرچه زودتر پرداخت شود و کسی وعده‌های بی‌پشتوانه ندهد.»

یکی از دغدغه‌های اصلی بازنشستگان، موضوع جریمه دیرکرد است. چراکه سازمان تأمین اجتماعی همواره برای بیمه‌های معوق از کارفرمایان جریمه دریافت می‌کند. حال بازنشستگان می‌پرسند: چرا در قبال معوقات خود، جریمه دیرکردی محاسبه نمی‌شود؟

برخی کارشناسان برآورد کرده‌اند اگر تأمین اجتماعی به ازای هر ماه تأخیر، جریمه معادل سود بانکی بپردازد، باید بیش از ۳۱۶۰ میلیارد تومان به عنوان جریمه پرداخت کند؛ رقمی که سرانه آن برای هر بازنشسته حدود ۷۳۰ هزار تومان خواهد بود.محاسبات حاکی از این است که سرانه مطالبه بازنشستگان تأمین اجتماعی به حدود ۶.۳ میلیون تومان می‌رسد که براساس آخرین وعده‌ها قرار است حدود ۴ میلیون تومان از آن تا نیمه شهریورماه پرداخت شود.

فشار اقتصادی بر خانواده‌های بازنشسته

بازنشستگان تأمین اجتماعی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه هستند. افزایش مداوم هزینه‌های زندگی، تورم و مشکلات درمانی، فشار اقتصادی زیادی بر آنها وارد کرده است. معوقات پرداخت‌نشده، این شرایط را دشوارتر کرده است.

هرچند پرداخت بخشی از مطالبات از نیمه شهریور می‌تواند بار مالی را سبک‌تر کند، اما بازنشستگان خواستار راهکار پایدار برای بهبود وضعیت معیشتی خود هستند.

دولت و سازمان تأمین اجتماعی وعده داده‌اند در نیمه دوم سال روند پرداخت معوقات با جدیت ادامه یابد. اما تجربه گذشته باعث شده اعتماد بازنشستگان کاهش یابد. بسیاری امیدوارند این بار وعده‌ها عملی شود.

اجرای کامل متناسب‌سازی و افزایش حقوق، می‌تواند زندگی میلیون‌ها بازنشسته را بهبود بخشد. همچنین در صورت محاسبه جریمه دیرکرد، عدالت بیشتری در حق این قشر رعایت خواهد شد.

جمع‌بندی

ماجرای معوقات بازنشستگان تأمین اجتماعی بار دیگر به تیتر اصلی رسانه‌ها تبدیل شده است. پس از ماه‌ها تأخیر، قرار است از ۱۵ شهریور ۱۴۰۴ بخشی از این مطالبات پرداخت شود. هرچند این گام مثبتی است، اما هنوز همه مطالبات تسویه نشده و بازنشستگان همچنان خواستار اجرای کامل متناسب‌سازی و پرداخت به‌موقع حقوق خود هستند.