قطع یارانه معیشتی کارگران استارت خورد!| اعتراض گسترده به حذف یارانه نقدی | مطالبه شفافیت از دولت در معیارهای دهک‌بندی
پیامک‌های بی‌سابقه‌ای که طی روزهای اخیر به دست هزاران خانواده کارگری رسیده، خبر از قطع یارانه معیشتی کارگران می‌دهد.
مولف
: آیلار رحمانی
این اقدام ناگهانی، موجی از نگرانی و اعتراض را در میان کارگران برانگیخته است. کارگران می‌گویند دولت بدون اعلام معیارهای دهک‌بندی، یارانه‌ای را که تنها امیدشان برای گذران زندگی بود قطع کرده است؛ در حالی که هیچ توضیح روشنی درباره دلایل این تصمیم ارائه نشده است.
پیامک‌های حذف یارانه؛ آغاز یک شوک اجتماعی
کارگران در روزهای اخیر تنها یک پیامک کوتاه دریافت کردند: «یارانه معیشتی شما قطع شد». این پیامک‌ها هیچ توضیحی درباره دلایل حذف یا معیارهای دهک‌بندی نداشتند. همین موضوع باعث شد بسیاری از خانواده‌های کارگری با شوک و سردرگمی مواجه شوند و به رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای اعتراض روی آورند.
نبود شفافیت؛ اصلی‌ترین انتقاد کارگران
بزرگ‌ترین انتقاد جامعه کارگری، نبود شفافیت در پیامک‌های حذف یارانه است. کارگران می‌پرسند: آیا داشتن یک خودرو ساده یا خانه کوچک می‌تواند دلیل حذف یارانه باشد؟ چرا دولت معیارهای دهک‌بندی را به‌صورت عمومی اعلام نمی‌کند؟
کارشناسان اقتصادی نیز بارها هشدار داده‌اند که حذف یارانه بدون شفافیت، اعتماد عمومی به سیاست‌های حمایتی دولت را به‌شدت کاهش خواهد داد.
زندگی با دستمزد حداقلی و یارانه ناچیز
برای کارگران، یارانه نقدی هرچند مبلغ کمی است اما نقش مهمی در تأمین هزینه‌های روزمره دارد. یکی از کارگران معترض گفت:
«ما با حقوق حداقلی حتی توان پرداخت اجاره‌خانه را نداریم. همین یارانه کمک می‌کرد بخشی از هزینه خوراک یا مدرسه بچه‌ها را بپردازیم. حالا بدون هیچ دلیل مشخصی از لیست حذف شدیم.»
اعتراض گسترده و بی‌پاسخ ماندن شکایات
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیش‌تر وعده داده بود که سامانه‌ای برای ثبت اعتراض به حذف یارانه‌ها راه‌اندازی می‌شود. اما گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد بسیاری از کارگران پس از ثبت اعتراض در سامانه، پاسخی دریافت نکرده‌اند و همچنان بلاتکلیف مانده‌اند. این بلاتکلیفی علاوه بر فشار اقتصادی، باعث افزایش نارضایتی اجتماعی شده است.
تناقض در معیارهای حذف یارانه
بر اساس برخی گزارش‌ها، خانوارهایی که درآمد ماهانه بالای ۱۰ میلیون تومان دارند، از لیست یارانه‌بگیران کنار گذاشته شده‌اند. اما این معیار با آمار رسمی تطابق ندارد. طبق گزارش مرکز آمار ایران، هزینه ماهانه خانوارهای دهک هشتم بیش از ۲۷ میلیون تومان است. این تناقض، ابهام‌ها را بیشتر کرده و نشان می‌دهد دهک‌بندی‌های اعلام‌نشده مبنای دقیقی ندارند.
حجم حذف‌ها؛ یک میلیون خانوار در مرداد
طبق آمار رسمی، در مردادماه ۱۴۰۴ حدود یک میلیون خانوار، معادل سه میلیون نفر، از دریافت یارانه نقدی کنار گذاشته شدند. این حجم گسترده از حذف، نشان‌دهنده تغییر جدی در سیاست‌های حمایتی دولت است؛ اما عدم اطلاع‌رسانی شفاف، باعث شده این اقدام با اعتراض‌های شدید همراه شود.
کارشناسان تأکید دارند که اگر دولت قصد دارد یارانه‌ها را هدفمند کند، باید معیارها را به‌طور عمومی و روشن اعلام کند. آنها می‌گویند شفافیت در سیاست‌های رفاهی نه تنها اعتماد عمومی را حفظ می‌کند بلکه مسیر قانونی اعتراض‌ها را هم مشخص خواهد کرد. در غیر این صورت، حذف یارانه می‌تواند به بحرانی اجتماعی تبدیل شود.
فعالان کارگری هشدار داده‌اند که قطع یارانه معیشتی بدون اطلاع‌رسانی دقیق، پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای خواهد داشت. آنها می‌گویند کارگران با دستمزد حداقلی، تنها به همین یارانه ناچیز دلخوش بودند و حالا حذف آن می‌تواند سفره‌هایشان را خالی‌تر کند. به باور آنها، دولت باید در تصمیم‌گیری‌های حمایتی خود تجدیدنظر کرده و با شفافیت کامل اعتماد از دست رفته را بازگرداند.
مطالبه اصلی کارگران از دولت
کارگران سه مطالبه اصلی را مطرح کرده‌اند:
اعلام عمومی و شفاف معیارهای دهک‌بندی و دلایل حذف یارانه.
فعال شدن سامانه‌های رسیدگی به اعتراض و پاسخگویی سریع و روشن به مردم.
تجدیدنظر در سیاست حذف یارانه‌ها با توجه به شرایط سخت تورمی و فشار معیشتی.
ماجرای قطع یارانه معیشتی کارگران به یکی از جدی‌ترین بحران‌های اقتصادی و اجتماعی کشور در سال ۱۴۰۴ تبدیل شده است. نبود شفافیت در پیامک‌های حذف، بی‌پاسخ ماندن اعتراض‌ها، تناقض در معیارهای دهک‌بندی و فشار شدید تورمی، همه دست به دست هم داده‌اند تا نارضایتی کارگران افزایش یابد.
کارشناسان معتقدند تنها راه برون‌رفت از این وضعیت، اطلاع‌رسانی شفاف، رسیدگی فوری به اعتراض‌ها و بازنگری در سیاست‌های حمایتی است. در غیر این صورت، قطع یارانه نقدی می‌تواند شکاف اجتماعی را عمیق‌تر کرده و اعتماد عمومی به دولت را بیش از پیش تضعیف کند.
