تغییرات بزرگ در محاسبه حقوق بازنشستگان شروع شد | اضافه شدن آیتم جدید به فیش حقوقی بازنشستگان از این ماه
در روزهای اخیر بسیاری از مستمری‌بگیران و بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی در فیش شهریور خود با حذف «حق اولاد» مواجه شدند. این موضوع باعث نگرانی و اعتراض جمع زیادی از خانواده‌ها شد. مسئولان تأمین اجتماعی اما می‌گویند این تغییر به دلیل هوشمندسازی پرونده‌ها و به‌روزرسانی اطلاعات بوده و در صورت بروز خطا، اصلاحات در پرداخت مهرماه اعمال می‌شود.
مولف
: محسن کریمی
ماجرا از کجا شروع شد؟
از ابتدای شهریور ۱۴۰۴ تعدادی از مستمری‌بگیران بازمانده هنگام مشاهده فیش حقوقی خود متوجه شدند مبلغ «کمک‌هزینه اولاد» که ماهانه به حساب آنها واریز می‌شد، حذف شده است. در حالی که این مبلغ برای بسیاری از خانواده‌های مستمری‌بگیر بخشی از درآمد ثابت ماهانه به شمار می‌رود، حذف ناگهانی آن بدون اطلاع‌رسانی قبلی باعث ایجاد نگرانی گسترده شد.
بلافاصله پس از انتشار گزارش‌های مردمی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها، سازمان تأمین اجتماعی توضیحاتی ارائه داد و اعلام کرد این تغییرات بخشی از طرح «هوشمندسازی و یکپارچه‌سازی پرونده‌ها» بوده است.
چرا حق اولاد برخی بازماندگان حذف شد؟
طبق توضیحات رسمی روابط عمومی تأمین اجتماعی، پرداخت «حق اولاد» مشروط به وجود فرزند تحت تکفل با شرایط قانونی است. بر اساس قانون، کمک‌هزینه اولاد برای فرزندان تا ۱۸ سالگی پرداخت می‌شود و پس از این سن تنها در صورتی ادامه دارد که فرزند دانشجو یا دارای شرایط خاص پزشکی باشد.
سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده که در فرآیند تازه هوشمندسازی، اطلاعات فرزندان مستمری‌بگیران با پایگاه‌های اطلاعاتی دیگر همسان‌سازی شده و در صورتی که شرایط قانونی ادامه دریافت برقرار نبوده، حق اولاد از فیش مستمری حذف شده است.
تکلیف زنان سرپرست خانوار چه می‌شود؟
یکی از نگرانی‌های اصلی این بود که آیا حق اولاد زنان بازمانده که به عنوان سرپرست خانوار شناخته می‌شوند نیز حذف شده است یا خیر. تأمین اجتماعی به صراحت اعلام کرده است که حق اولاد زنان سرپرست خانوار حذف نشده و این گروه همچنان مشمول دریافت هستند.
خطاهای سیستمی؛ امید به اصلاح در مهرماه
اگرچه سازمان تأمین اجتماعی تأکید دارد که حذف‌ها قانونی بوده است، اما در برخی پرونده‌ها، خطاهای سیستمی باعث حذف نادرست این مبلغ شده است. روابط عمومی سازمان در اطلاعیه‌ای توضیح داد:
«در برخی موارد به دلیل اشکالات نرم‌افزاری یا نقص در استعلام‌ها، حذف کمک‌هزینه اولاد به اشتباه صورت گرفته است. این خطاها در حال بررسی و اصلاح هستند و پیش‌بینی می‌شود در مستمری مهرماه اصلاحات لازم اعمال و مبالغ کسرشده بازگردانده شود.»
امکان ثبت اعتراض برای بازماندگان
بازماندگانی که معتقدند حذف حق اولاد آنها نادرست بوده می‌توانند اعتراض خود را ثبت کنند. روش‌های ثبت اعتراض شامل:
تماس با مرکز پاسخگویی ۱۴۲۰
مراجعه به سامانه ۱۴۲۰ و بخش رسیدگی به تغییرات حکم بازماندگان
پیگیری وضعیت با کد رهگیری اعتراض
سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده بررسی و پاسخ به اعتراض‌ها ممکن است دو تا سه هفته زمان ببرد.
اهمیت حق اولاد در معیشت خانواده‌ها
حق اولاد گرچه رقم بالایی نیست، اما برای خانواده‌های مستمری‌بگیر که معمولاً درآمد محدودی دارند، نقش مهمی در تأمین هزینه‌های روزمره ایفا می‌کند. حذف ناگهانی این مبلغ در شرایط تورمی کنونی فشار زیادی بر خانواده‌ها وارد کرده است. همین مسئله باعث شد موضوع به سرعت به یک مطالبه اجتماعی تبدیل شود و حتی برخی نمایندگان مجلس نیز نسبت به آن واکنش نشان دهند.
واکنش‌ها و وعده شفاف‌سازی
چند تن از نمایندگان مجلس در کمیسیون اجتماعی از سازمان تأمین اجتماعی خواسته‌اند گزارش دقیق‌تری از روند حذف حق اولاد ارائه کند. آنها تأکید کرده‌اند که هرگونه تغییر در پرداخت‌ها باید با اطلاع‌رسانی شفاف و قبلی صورت گیرد تا از ایجاد نگرانی در میان بازنشستگان و مستمری‌بگیران جلوگیری شود.
در مقابل، تأمین اجتماعی وعده داده است که روند بررسی‌ها و اصلاحات با شفافیت کامل به اطلاع مردم خواهد رسید و هیچ حقی از بازماندگان ضایع نخواهد شد.
ماجرای حذف حق اولاد بار دیگر اهمیت اطلاع‌رسانی و شفافیت در حوزه تأمین اجتماعی را نشان داد. هرچند سازمان اعلام کرده این اقدام در راستای قانون و براساس شرایط سنی یا تحصیلی فرزندان صورت گرفته، اما خطاهای سیستمی و عدم اطلاع‌رسانی قبلی باعث ایجاد نگرانی و نارضایتی در میان هزاران خانواده شده است.
با توجه به وعده‌های داده‌شده، انتظار می‌رود در مستمری مهرماه اصلاحات لازم انجام و مبالغ حذف‌شده برای افراد واجد شرایط بازگردانده شود. همچنین بازماندگان می‌توانند از طریق سامانه‌های رسمی نسبت به پیگیری اعتراض خود اقدام کنند.
