چگونه بفهمیم معده عفونت دارد؟ | نشانه هایی که نباید نادیده گرفت
عفونت معده یکی از بیماری‌های رایج دستگاه گوارش است که معمولا با علائمی مانند معده درد، اسهال و استفراغ همراه است و گاهی به آن “آنفولانزای معده” هم گفته می‌شود. این عفونت ممکن است ناشی از ویروس یا باکتری باشد و به‌طور کلی گاستروانتریت نامیده می‌شود. میکروب‌های عامل این بیماری می‌توانند باعث اسهال آبکی، گرفتگی شکم و استفراغ شوند.
مولف
: نگار چمنی
عفونت معده و روده در سراسر جهان ایجاد می‌شود و تمامی افراد با سنین مختلف و از نژادهای گوناگون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اما کودکان، به‌ویژه در مراکز مراقبت از کودکان و مدارس ابتدایی، در برابر میکروب معده آسیب‌پذیر هستند. زیرا سیستم ایمنی بدن کودک هنوز بالغ نشده است.
همچنین عملکرد سیستم ایمنی بزرگسالان در سنین بالا خود را تا حدودی ضعیف می‌شود. افراد مسن در خانه‌های سالمندان بیشتر در معرض عفونت هستند زیرا این افراد سیستم ایمنی ضعیفی داشته و به خاطر زندگی در فضای مشترک در تماس نزدیک با افراد آلوده قرار دارند.
از طرفی هرجایی که گروهی از افراد کنار هم جمع شوند، مثلا دانشجویان و افراد ساکن خوابگاه، می‌تواند محیطی برای انتقال عفونت معده و روده باشد. همچنین برخی افراد به دلایل مختلفی مثل شیمی‌درمانی یا بیماری‌های دیگر سیستم ایمنی ضعیفی داشته و مقاومت آن‌ها در برابر عفونت معده پایین است.
چه کسانی در خطر ابتلا به عفونت قرار دارند؟
میکروب‌هایی مانند روتاویروس و نوروویروس از طریق آزمایش میکروب معده مانند آزمایش مدفوع قابل تشخیص هستند. اما برای تشخیص ویروس‌های دیگر آزمایشی وجود ندارد. در برخی موارد متخصص برای عفونت باکتریایی یا انگلی آزمایش مدفوع را توصیه می‌کند.
در صورتیکه بزرگسال هستید و بیش از ۲ روز است که به استفراغ دچار شده‌اید، باید به عفونت معده شک کنید. همچنین هر یک از علائم زیر، نیازمند مراجعه فوری به دکتر گوارش است:
در استفراغ شما خون دیده می‌شود.
علائم کم‌آبی شامل تشنگی زیاد، خشکی دهان، ادرار زردرنگ و غلیظ یا بدون ادرار، ضعف شدید و سرگیجه یا سبکی سر است.
از طریق روده خون دفع می‌کنید.
تب بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد دارید.
دررابطه‌با عفونت معده کودکان و نوزادان باید با احتیاط بیشتری به علائم دقت کرد. اگر فرزند شما دچار یکی از علائم زیر است، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
تب بالای ۳۸/۹ درجه سانتی‌گراد دارد.
به نظر می‌رسد بی‌حال یا بسیار تحریک‌پذیر است.
احساس ناراحتی یا درد شدید دارد.
دچار اسهال خونی می‌شود.
دچار کم‌آبی است. علائم کم‌آبی بدن نوزادان و کودکان باید با شرایط طبیعی آن‌ها مقایسه شود. اگر میزان نوشیدن آب و دفع ادرار شبیه به قبل نبود، باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر نوزاد شما دچار یکی از علائم زیر بود، باید تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرد:
استفراغی که بیش از چند ساعت طول می‌کشد.
حدود ۶ ساعت است که پوشک او مرطوب نشده است.
دارای مدفوع خونی یا اسهال شدید است.
دهان نوزاد خشک است یا هنگام گریه اشک ندارد.
به طور غیرمعمول خواب‌آلود یا بی‌پاسخ است.
درمان عفونت معده چیست؟
درمان عفونت معده به عامل ایجادکننده‌ی آن بستگی دارد. اگر عفونت معده با ویروس ایجاد شده باشد، معمولا درمان‌های علامتی و حمایتی انجام می‌شوند تا عفونت به خودی خود درمان شود. اما اگر عفونت معده ناشی از باکتری، مثلا باکتری هلیکوباکترپیلوری باشد، برای درمان آن از آنتی بیوتیک‌ها کمک گرفته می‌شود.
به‌هیچ‌وجه آنتی‌بیوتیک بدون تجویز پزشک نباید مصرف شود. معمولا در عفونت‌های شدید از این نوع داروها در دوزهای پایین استفاده می‌شود. زیرا استفاده بیش از حد از آنتی‌بیوتیک می‌تواند گونه‌های باکتری مقاوم در برابر آنتی‌بیوتیک را ایجاد کنند.
عوارض عفونت معده؛ آیا عفونت معده خطرناک است؟
مهم‌ترین عارضه ایجاد میکروب روده کم‌آبی بدن است. با وجود این بیماری آب، املاح ضروری و مواد معدنی بدن کاهش می‌یابند. اگر شخص بیمار به‌اندازه کافی مایعات مصرف کند، مایعاتی که در اثر اسهال و استفراغ ازدست‌رفته است، جبران می‌شود. در این صورت کم‌آبی بدن مشکلی ایجاد نمی‌کند.
نوزادان، افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف در صورت ازدست‌دادن مایعات، شدیدا دچار کم‌آبی می‌شوند. در این حالت جبران مایعات ازدست‌رفته سخت است. در برخی از این افراد ممکن است، مایعات به‌صورت داخل وریدی جایگزین شوند.
به طور کلی رایج‌ترین عوارض عفونت معده شامل موارد زیر هستند:
کم‌آبی بدن
ضعف و بی‌حالی شدید
کاهش وزن ناگهانی
سوءتغذیه
اختلال در الکترولیت‌های بدن
آسیب به کلیه‌ها (در موارد شدید)
تشدید بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت
در موارد نادر، خطر مرگ به دلیل کم‌آبی شدید در نوزادان و سالمندان
برای پیشگیری از عفونت معده چه کنیم؟
در هر بیماری بهترین راه، جلوگیری از ابتلا به آن است. خوشبختانه عفونت معده قابل پیشگیری است و با رعایت چند نکته‌ی مهم و ساده می‌توانید از ابتلا به این بیماری گوارشی نجات پیدا کنید. برای اینکه دچار عفونت روده و معده نشوید، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
فرزند خود را واکسینه کنید. در مورد واکسن ضد گاستروانتریت ناشی از روتاویروس از پزشک خود سؤال کنید. معمولا این واکسن در اولین سال زندگی کودک تزریق می‌شود و در پیشگیری از علائم شدید این بیماری مؤثر است.
دستان خود را کامل بشویید. مطمئن شوید، فرزندانتان هم دست‌های خود را خوب می‌شویند. به‌خصوص بعد از استفاده از توالت شستن دست‌ها به طور صحیح ضروری است. بهتر است از آب گرم و صابون استفاده کرده و به مدت ۲۰ ثانیه دست‌ها را به هم بمالید.
از وسایل شخصی جداگانه در محیط خانه استفاده کنید. از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند حوله یا خوردن غذا و آب آشامیدنی به‌صورت مشترک خودداری کنید.
فاصله خود را حفظ کنید. اگر در اطرافیان شخصی دچار عفونت میکروبی معده است، از تماس نزدیک با او خودداری کنید
