طرز تهیه پیازو؛ غذای سنتی زنجانی‌ها
پیازو از قدیمی‌ترین غذاهای زنجان است که ظاهری شبیه به اشکنه یا آش دارد و در گذشته بیشتر برای شام مصرف می‌شد.
مولف
: آیلار رحمانی
مواد لازم برای تهیه پیازو زنجان
مواد اولیه مقدار مورد نیاز
گوشت چرخ کرده ۳۰۰ گرم
عدس نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار
لپه نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار
زردآلو و آلوچه خشک ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
مغز گردوی خشک شده ۲ قاشق غذاخوری
پیاز ۱ عدد متوسط
رب گوجه فرنگی ۲ قاشق غذاخوری
سیب زمینی ۲ عدد متوسط
نعناع و ترخون ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به مقدار لازم
روغن سرخ کردنی به مقدار لازم
مدت زمان آماده‌سازی مواد: ۱۵ دقیقه
مدت زمان پخت اشکنه پیازو زنجان: ۹۰ دقیقه
پیازو یک غذای محبوب در زنجان است که برای تهیه آن از گوشت چرخ کرده، عدس و لپه استفاده می‌شود. در ادامه می‌توانید با مراحل طرز تهیه پیازو زنجان به طور کامل آشنا شوید.
مرحله اول؛ عدس و لپه را بخیسانید
در اولین مرحله از طرز تهیه پیازو زنجان باید عدس و لپه را بشویید و در یک کاسه آب بریزید و برای چند ساعت بخیسانید. در این مدت حتما آب عدس و لپه را چند بار عوض کنید تا نفخ آن‌ها گرفته شود.
مرحله دوم؛ زردآلو و آلوچه را بخیسانید
در این مرحله زردآلو و آلوچه خشک را خوب بشویید و آن‌ها را در ظرف آب بریزید تا برای چند ساعت در آب بمانند و نرم شوند.
مرحله سوم؛ پیاز داغ درست کنید
در این مرحله از طرز تهیه پیازو ترش زنجان باید یک عدد پیاز را به صورت نگینی خرد کنید. مقداری روغن در ماهیتابه بریزید و پیاز را به آن اضافه کنید. اجازه دهید پیاز به خوبی سرخ و رنگ آن طلایی شود.
مرحله چهارم؛ گوشت چرخ کرده را به پیاز داغ اضافه کنید
بعد از این که پیازها سرخ شدند، در این مرحله از طرز تهیه پیازو زنجان باید گوشت چرخ کرده را به پیاز داغ اضافه کنید. گوشت و پیاز را خوب با هم ترکیب کنید و اجازه دهید گوشت کاملا سرخ شود.
مرحله پنجم؛ ادویه‌ها و رب گوجه را به گوشت و پیاز اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه پیازو غذای اصیل زنجان باید مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به گوشت و پیاز بزنید و مواد را برای ۲ دقیقه تفت دهید تا بوی خامی ادویه‌ها گرفته شود. در ادامه رب گوجه را اضافه کنید و برای ۵ دقیقه در روغن سرخ کنید. این کار موجب خوشرنگ شدن رب گوجه می‌شود. در این مرحله می‌توانید نعنا و ترخون خشک را نیز به غذا اضافه کنید.
مرحله ششم؛ لپه و عدس را به سایر مواد اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه اشکنه زنجانی باید لپه و عدس را به سایر مواد اضافه کنید و برای چند دقیقه تفت دهید. تفت دادن حبوبات در روغن موجب از بین رفتن بوی بد آن‌ها می‌شود و طعم بهتری به غذا می‌بخشد.
مرحله هفتم؛ آب را به قابلمه اضافه کنید
بعد از تفت دادن لپه و عدس باید مقداری آب به قابلمه اضافه کنید. شعله گاز را روی حرارت متوسط تنظیم کنید و اجازه دهید گوشت و حبوبات به خوبی بپزند.
مرحله هشتم؛ سیب زمینی را به غذا اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه پیازو زنجان اصل، بعد از این که لپه و عدس نیم‌پز شدند، می‌توانید سیب زمینی‌ها را بشویید و پوست آن‌ها را جدا کنید. سپس آن‌ها را به صورت نگینی خرد و به غذا اضافه کنید.
مرحله نهم؛ آلوچه و زردآلو را به غذا اضافه کنید
بعد از این که سیب زمینی پخت و آب غذا کم شد و کمی غلیظ شد، می‌توانید آلوچه و زردآلو را به پیازو زنجانی اضافه کنید. در این مرحله باید مراقب باشید تا غذای شما ته نگیرد و هر از چند گاهی آن را هم بزنید.
مرحله دهم؛ پیازو زنجانی را سرو کنید
اجازه دهید غذا با شعله ملایم بپزد و کاملا غلیظ شود و جا بیفتد. سپس شعله گاز را خاموش کنید و در صورت تمایل مقداری مغز گردوی خرد شده را روی غذا بریزید. سپس آن را همراه با نان داغ، ترشی و سبزی خوردن سرو کنید.
نکات و فوت و فن‌های طرز تهیه پیازو زنجان
برای تهیه پیازو زنجان می‌توانید در کنار رب گوجه فرنگی از چند عدد گوجه فرنگی خرد شده نیز استفاده کنید.
در طرز تهیه پیازو زنجان بهتر است به جای روغن سرخ کردنی از روغن حیوانی استفاده کنید.
برای تهیه «پیازو تخم مرغ» باید آلوچه و زردآلو را حذف کنید و به جای آن از چند عدد تخم مرغ و کمی رشته پلویی در غذا استفاده کنید.
در زنجان به پیازو تخم مرغ «بوزا پیازو» می‌گویند.
برای افزایش غلظت پیازو می‌توانید بعد از سرخ کردن پیاز داغ مقداری آرد به آن اضافه کنید و در روغن تفت دهید.
در طرز تهیه خوراک پیازو استان زنجان می‌توانید گوشت را حذف کنید و این غذا را به صورت کاملا گیاهی با لپه و عدس، سیب زمینی، زردآلو، آلوچه و رب درست کنید.
پیازو زنجانی باید با شعله ملایم بپزد تا حسابی جا بیفتد و غلیظ شود.
در طرز تهیه پیازو زنجان اصل می‌توانید به جای ترکیب کردن گوشت چرخ کرده با غذا آن را به صورت کوفته قلقلی آماده کنید و جداگانه تفت دهید و به غذا اضافه کنید.
می‌توانید به جای این که گردو را روی غذا بریزید، آن را با پیاز داغ سرخ کنید و با مواد پیازو ترکیب کنید.
اضافه کردن مغز گردو، نعنا و ترخون خشک به پیازو زنجان اختیاری است و در صورت تمایل می‌توانید آن‌ها را حذف کنید.
پیازو کرمان نوعی پیازچه کوهی است که از آن برای تهیه غذا استفاده می‌شود و با غذای پیازو زنجان کاملا متفاوت است.
برای این که طعم اشکنه زنجانی شما ترش شود، می‌توانید از مقدار آلوچه بیشتری در این غذا استفاده کنید.
