شارژ اعتبار خرید 3 میلیون تومانی برای بازنشستگان | ماجرای توزیع سبد کالا با حقوق بازنشستگان چیست؟
در روزهای اخیر، برخی رسانههای مجازی با انتشار اخباری مدعی شدهاند که «سبد کالای ویژهای همراه با حقوق بازنشستگان» بهعنوان بخشی از طرح ترمیم حقوق آنان پرداخت خواهد شد.
با این حال، بررسیهای انجامشده و پیگیری سایت عصر همگرایی از منابع رسمی نشان میدهد که این خبر صحت ندارد و تاکنون هیچ نهاد یا مقام مسئول در دولت یا صندوقهای بازنشستگی چنین موضوعی را تأیید نکرده است.
بر اساس اطلاعرسانی رسمی، هیچ برنامهای مبنی بر توزیع سبد کالا همزمان با پرداخت حقوق بازنشستگان در دستور کار قرار ندارد و اخبار منتشرشده در فضای مجازی در این خصوص، فاقد اعتبار و مبنای واقعی است.
مسئولان مربوطه از بازنشستگان و مستمریبگیران خواستهاند اخبار مرتبط با مزایا، یارانهها و پرداختهای حمایتی را تنها از طریق منابع رسمی و رسانههای معتبر پیگیری کنند و از توجه به شایعات منتشرشده در شبکههای اجتماعی خودداری نمایند.
رسانه های خبری فیک مدعی شده اند که :
در ماههای اخیر، بحث «سبد کالا برای بازنشستگان» و اجرای «کالابرگ حمایتی» دوباره به یکی از مهمترین موضوعات اقتصادی کشور تبدیل شده است. افزایش قیمت کالاهای اساسی، فشار تورمی بر بازنشستگان و شکاف درآمدی میان حداقلبگیران و سایر گروههای مزدی باعث شده تا دولت و مجلس به دنبال راهکارهای فوری برای حمایت از این قشر باشند. یکی از پیشنهادهای جدی، اجرای طرحی مشابه «کالابرگ الکترونیکی» است که به جای افزایش نقدی حقوق، به شکل اعتبار خرید کالاهای اساسی در کارت بازنشستگان واریز شود.
در ادامه، جزئیات طرح سبد کالا، وضعیت تصویب آن، گروههای مشمول، نحوه واریز، و تأثیر احتمالی آن بر قدرت خرید بازنشستگان را به طور کامل بررسی میکنیم.
طرح «سبد کالا برای بازنشستگان» در حقیقت پاسخی به درخواستهای مکرر جامعه بازنشستگی برای ترمیم حقوق و افزایش قدرت خرید است. در حالیکه متناسبسازی حقوق هنوز به صورت کامل اجرا نشده و نرخ تورم در بخش مواد غذایی بالاست، دولت به دنبال اجرای برنامهای مکمل برای حمایت معیشتی است.
در قالب این طرح، بازنشستگان کشوری و تأمین اجتماعی میتوانند با دریافت اعتبار الکترونیکی ماهانه (احتمالاً بین ۱ تا ۳ میلیون تومان)، از فروشگاههای منتخب کالاهای اساسی مانند برنج، روغن، لبنیات، گوشت، مرغ و شویندهها را خریداری کنند.
بر اساس آخرین گزارشها از خبرگزاریهای رسمی مانند ایسنا، تسنیم و اینتیتر، سبد کالایی بازنشستگان هنوز در مرحله بررسی و پیشنهاد است.
در واقع هنوز هیچ اطلاعیه رسمی از سوی دولت، وزارت رفاه، سازمان تأمین اجتماعی یا صندوق بازنشستگی کشوری منتشر نشده است. با این حال، کمیسیون اجتماعی مجلس در حال بررسی طرحی است که در قالب بسته حمایتی غیرنقدی، به بازنشستگان دهکهای پایین تخصیص یابد.
طبق منابع نزدیک به دولت، اگر این طرح نهایی شود، احتمالاً از زمستان ۱۴۰۴ یا ابتدای ۱۴۰۵ به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.
سبد کالا برای بازنشستگان عملاً نسخهی تکمیلی «کالابرگ الکترونیکی» است. دولت از سال ۱۴۰۲ طرح کالابرگ را برای دهکهای اول تا سوم اجرا کرد، اما بازنشستگان در بسیاری موارد از این طرح جا ماندند. حالا مجلس قصد دارد با افزودن گروه بازنشستگان به مشمولان کالابرگ، عدالت معیشتی را بهبود دهد.
در این طرح، بازنشستگان به جای دریافت یارانه نقدی، اعتبار خرید کالاهای اساسی را در کارت بانکی خود خواهند داشت و میتوانند از فروشگاههای منتخب (رفاه، اتکا، افق کوروش و...) خرید کنند.
بر اساس گزارشهای منتشرشده از کمیسیون اجتماعی مجلس، در صورت تصویب طرح، زمان اجرای مرحله اول سبد کالا برای بازنشستگان احتمالاً از دیماه یا بهمنماه ۱۴۰۴ آغاز میشود.
دولت در حال بررسی تأمین منابع مالی از محل صرفهجویی بودجه رفاه و یارانههاست. اگر مصوبه نهایی شود، تا پایان سال ۱۴۰۴، حدود ۳ میلیون بازنشسته کشوری و تأمین اجتماعی مشمول این حمایت خواهند شد.
برآوردها نشان میدهد که مبلغ سبد کالایی بسته به دهک درآمدی و وضعیت خانوار متفاوت خواهد بود:
بازنشستگان حداقلبگیر: حدود ۲ تا ۳ میلیون تومان اعتبار خرید در ماه
بازنشستگان سایر سطوح: حدود ۱ تا ۱.۵ میلیون تومان اعتبار
بازنشستگان تحت پوشش نهادهای حمایتی (کمیته امداد و بهزیستی): دریافت همزمان کالابرگ حمایتی
به گفته برخی کارشناسان، اجرای کامل این طرح میتواند بهطور متوسط معادل افزایش ۱۰ تا ۱۲ درصدی قدرت خرید بازنشستگان باشد.
نحوه ثبتنام و دریافت سبد کالا بازنشستگان
در صورت اجرای رسمی، ثبتنام برای دریافت سبد کالا به صورت خودکار انجام میشود و نیازی به مراجعه حضوری نیست. شناسایی افراد مشمول بر اساس اطلاعات سامانه رفاه ایرانیان و بانکهای اطلاعاتی صندوقهای بازنشستگی صورت میگیرد.
روشهای استعلام و دریافت:
از طریق سامانه hemayat.mcls.gov.ir
تماس با شماره ۰۹۶۸۷۷ (مرکز پاسخگویی وزارت رفاه)
اپلیکیشن «رفاه ایرانیان» برای مشاهده اعتبار کالابرگ
نظر کارشناسان درباره تأثیر سبد کالا بر رفاه بازنشستگان
دکتر نصرالهی، اقتصاددان حوزه رفاه اجتماعی، میگوید:
«اگر اجرای سبد کالا به صورت هدفمند و با پوشش کالاهای پرمصرف انجام شود، میتواند معادل افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی حقوق بازنشستگان در عمل باشد. اما اگر منابع آن محدود یا دسترسی سخت باشد، نتیجهای جز نارضایتی ندارد.»
سبد کالایی یا کالابرگ برای بازنشستگان، اقدامی مفید اما موقتی است. تا زمانی که طرح متناسبسازی حقوق و افزایش واقعی مستمریها به شکل پایدار اجرا نشود، این نوع حمایتها تنها اثر کوتاهمدت دارند.
با این حال، اگر این طرح با شفافیت، تنوع کالایی و عدالت در توزیع اجرا شود، میتواند فشار معیشتی قشر بازنشسته را تا حدی کاهش دهد.