جنگل چهارباغ؛ بکرترین و زیباترین جنگل برای سفر پاییزی یکروزه

منطقه جنگلی چهار باغ با مساحتی بالغ بر 19 هزار هکتار که شامل اکوسیستمی جنگلی کوهستانی و رودخانه‌ای است. این جنگل‌ها که در مسیر جاده تهران به شمال و نزدیکی گردنه دیلمان قرار گرفته‌اند، یکی از زیباترین و بکرترین مناطق جنگلی شمال کشور به‌شمار می‌روند و هر ساله گردشگران زیادی را به‌ویژه در فصل بهار و تابستان به خود جذب می‌کنند.

جنگل‌های چهارباغ از نوع جنگل‌های هیرکانی و با پوشش گیاهی متنوعی شامل درختان بلوط، راش، افرا، ممرز، توسکا و مورد است. در برخی نواحی، درختان سدر، زرشک و گیاهان دارویی نیز دیده می‌شوند. این جنگل‌ها به‌خاطر رطوبت بالا و خاک غنی، محل رشد گیاهان دارویی و خوراکی مختلفی مانند آویشن، پونه، نعناع و تره‌فرنگی هستند.

برخی درختان این منطقه قدمتی چندصدساله دارند و تحت حفاظت محیط‌زیست هستند. این منطقه همچنین دارای گونه‌های جانوری از جمله پازن، خرس، پلنگ، مرال، شوکا، روباه، گرگ، خوک، کب دری، کبک معمولی، عقاب طلایی، است و از نظر زیست محیطی از اهمیت فراوانی برخوردار است.  

دسترسی آسان به منطقه از طریق جاده چالوس، نزدیکی به شهرهای کلاردشت و مرزن‌آباد، و بکر بودن طبیعت، این منطقه را به یکی از مقاصد محبوب گردشگری طبیعی تبدیل کرده است. جنگل‌های چهارباغ همچنین یکی از زیستگاه‌های طبیعی حیات‌وحش شمال کشور هستند و برای علاقمندان به پرنده‌نگری و حیات‌وحش نیز جاذبه دارند. بهترین زمان برای بازدید از جنگل‌های چهارباغ، فصل بهار و تابستان (از اردیبهشت تا مهرماه) است.

در این فصول، هوا معتدل و دلپذیر است و جنگل پوشیده از گیاهان سبز و شکوفه‌های رنگارنگ می‌شود. بهار بهترین زمان برای دیدن شکوفه‌های درختان و زندگی جدید در طبیعت است. تابستان نیز با دمای مناسب، شرایط عالی برای گردشگری و کوهنوردی فراهم می‌کند. در پاییز، برگ‌های درختان به رنگ‌های گرم و جذاب تغییر می‌کنند و منظره‌ای زیبا و آرام‌بخش به وجود می‌آید.

- کوه‌پیمایی

برخی تپه‌ها و ارتفاعات اطراف برای کوهپیمایی مناسب هستند.

- پیاده‌روی

مسیرهای جنگلی زیبا و مناسب برای پیاده‌روی در این جنگل وجود دارد.

جاذبه‌هایی که در این اطراف هستند

بهشتی ییلاقی در دل کوه‌های مازندران در دسته‌بندی 

روستای الیت از جمله روستاهای ییلاقی و خوش‌آب‌وهوای بخش مرزن‌آباد شهرستان چالوس در استان مازندران است. این روستا در دهستان کوهستان قرار دارد و در فاصله‌ای حدود 40 کیلومتر از جنوب‌غربی شهر مرزن‌آباد واقع شده است. براساس سرشماری سال 1385، جمعیت الیت حدود 100 نفر در قالب 25 خانوار بوده که در سرشماری سال 1395 به حدود 250 نفر و 83 خانوار افزایش یافته است. مردم این روستا از قوم طبری هستند و به گویش کلارستاقی سخن می‌گویند. نام «الیت» یا «الت» در زبان طبری به معنای «جایگاه عقاب» است و از واژه مازندرانی «اله (Alle)» به معنای عقاب ریشه می‌گیرد؛ نامی که به‌خوبی با موقعیت مرتفع و چشم‌انداز کوهستانی این روستا هم‌خوانی دارد.

طبیعت روستای الیت جلوه‌ای چشم‌نواز از هم‌نشینی جنگل‌های انبوه، مراتع سرسبز، چشمه‌های زلال و کوهپایه‌های مرتفع است. در میان جاذبه‌های طبیعی این ناحیه، دره الیت جایگاه ویژه‌ای دارد؛ دره‌ای عمیق و پرشیب که به‌دلیل وجود رودخانه‌های خروشان، دیواره‌های سنگی و آبشارهای پیاپی، از آن به‌عنوان یکی از سخت‌ترین و چالش‌برانگیزترین دره‌های ایران یاد می‌شود.

در اطراف روستا، چشمه‌های فراوانی جریان دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به اسپه‌آ، قلقل، اشکاروزن، اسپرو، سیاچِمان و سوزناک اشاره کرد. بافت سنتی خانه‌های الیت نیز جلوه‌ای اصیل از معماری روستایی مازندران است؛ اغلب خانه‌ها تک‌طبقه و از مصالح بومی چون سنگ، چوب، گل و کاهگل ساخته شده‌اند و سقف‌های چوبی‌شان با تیرهای ضخیم پوشانده شده است تا در برابر سرمای کوهستان مقاوم باشند.

برای دسترسی به روستای الیت، ابتدا باید وارد جاده چالوس–مرزن‌آباد شوید و پس از رسیدن به مرزن‌آباد، حدود 40 کیلومتر در جاده‌ای کوهستانی پیش رو طی کنید تا به راه فرعی منتهی به الیت برسید. مسیر عبوری شامل شیب‌های تند کوهستانی و گردنه‌های مرتفع است و به همین دلیل رانندگی و پیمایش آن نیازمند احتیاط است. روستا در ارتفاع تقریبی 2000 متر از سطح دریا واقع شده و هوای آن در فصل‌های بهار و تابستان معتدل و دلپذیر و در زمستان سرد و همراه با بارش برف است.

بهترین زمان بازدید از این منطقه، فصل بهار تا اوایل پاییز است؛ در این دوران طبیعت سرسبز و چشمه‌ها پرآب هستند و هوا مطبوع‌تر است. رعایت اصول طبیعت‌گردی مسئولانه در این منطقه اهمیت ویژه‌ای دارد: زباله‌ها را همراه خود بازگردانید، مسیرهای مشخص را ترک نکنید، از روشن کردن آتش در نقاط غیرمجاز خودداری کنید و احترام به معماری سنتی و آرامش روستا را حفظ نمایید.