حقوق این بازنشستگان 2 برابر شد + جزییات
در حالی‌که بسیاری از بازنشستگان از امکان قانونی دریافت دو حقوق بازنشستگی بی‌اطلاع هستند، بررسی مقررات تأمین اجتماعی نشان می‌دهد که برخی گروه‌ها تحت شرایط مشخص می‌توانند به‌طور هم‌زمان از دو مستمری بهره‌مند شوند.
مولف
: محسن کریمی
مسئله دریافت هم‌زمان دو مستمری از سازمان تأمین اجتماعی یا دیگر صندوق‌های بازنشستگی، یکی از پرسش‌های دائمی میان بازنشستگان و خانواده‌های آنان است. بررسی قوانین موجود نشان می‌دهد که این امکان، بسته به وضعیت خانوادگی و شرایط قانونی برخی افراد، وجود دارد و ممنوعیت مطلق برای همه اعمال نشده است.
بانوان؛ تنها گروهی که امکان دریافت دو مستمری را دارند
طبق مقررات فعلی تأمین اجتماعی، مردان حق دریافت دو مستمری را ندارند؛ اما بانوان از این قاعده مستثنی هستند.
به این ترتیب، زنانی که خود بازنشسته تأمین اجتماعی‌اند و همسر فوت‌شده‌شان نیز مستمری‌بگیر بوده، می‌توانند هر دو حقوق را به‌طور هم‌زمان دریافت کنند.
این موضوع یکی از شایع‌ترین نمونه‌های مجاز بودن دریافت دو حقوق بازنشستگی در کشور است.
قانون ذکرشده تنها مربوط به سازمان تأمین اجتماعی نیست. به گفته کارشناسان حوزه بیمه و بازنشستگی، تمام صندوق‌های بازنشستگی موظف به رعایت این مقررات هستند؛ بنابراین اگر فردی از دو صندوق متفاوت (مثلاً تأمین اجتماعی و صندوق کشوری یا لشکری) مستمری بگیرد و مشمول شرایط قانونی باشد، امکان دریافت هم‌زمان دو حقوق نیز وجود خواهد داشت.
بازماندگان واجد شرایط؛ امکان دریافت مستمری پدر و مادر
امکان دریافت دو مستمری فقط به همسران فوت‌شده محدود نمی‌شود. بازماندگان واجد شرایط — از جمله برخی فرزندان — می‌توانند بر اساس ضوابط، مستمری پدر و مادر فوت‌شده خود را هم‌زمان دریافت کنند.
این موضوع نیز در قوانین تأمین اجتماعی پیش‌بینی شده و با رعایت شرایط سنی، تحصیلی یا تاهل، اجرایی می‌شود.
ممنوعیت‌ها؛ چه کسانی نمی‌توانند دو مستمری بگیرند؟
با این حال، این حق شامل همه افراد نمی‌شود. بر اساس قانون هیچ فردی نمی‌تواند دو سرپرست داشته باشد. از همین رو دختران نمی‌توانند هم‌زمان مستمری پدر و مستمری همسر فوت‌شده را دریافت کنند. در چنین شرایطی، فقط یکی از این دو مستمری قابل پرداخت خواهد بود.
این محدودیت‌ها با هدف جلوگیری از تداخل سرپرستی و رعایت اصول نظام بیمه‌ای کشور اعمال شده است.
علی دهقان‌کیا رئیس کانون بازنشستگان استان تهران با اشاره به فشارهای معیشتی بر بازنشستگان تأکید کرد که حقوق کنونی این قشر با نرخ بالای تورم و موج گرانی‌ها همخوانی ندارد و بسیاری از آنان در تأمین نیازهای اساسی خود با مشکل مواجه‌اند.
وی افزود: بازنشستگان حداقل‌بگیر ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومان دریافتی دارند و در صورت اضافه‌شدن حق عائله‌مندی، دریافتی آنان به ۱۴ تا ۱۴.۵ میلیون تومان می‌رسد؛ رقمی که به‌گفته او نسبت به هزینه‌های فعلی زندگی «کفایت لازم» را ندارد. دهقان‌کیا با اشاره به تورم بالای صد درصدی در کالاهای اساسی گفت: این افزایش شدید قیمت‌ها، سبد معیشت خانوارهای بازنشسته را به‌شدت تحت فشار قرار داده است.
رئیس کانون بازنشستگان استان تهران تأکید کرد که اگر قوانین مربوط به بازنشستگی طی دهه‌های گذشته به‌درستی اجرا می‌شد، امروز این قشر با چنین مشکلاتی روبه‌رو نبود. به‌گفته وی، بر اساس محاسبات قانونی، حداقل حقوق بازنشستگان نباید کمتر از ۳۲ تا ۳۵ میلیون تومان باشد.
دهقان‌کیا با اشاره به افزایش شایعات درباره احتمال رشد حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری گفت: «تا زمانی که دولت لایحه بودجه را به مجلس ارائه و تصویب نهایی انجام نشود، هیچ موضوعی قطعی نیست.»
او افزود: بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز برای تعیین افزایش حقوق در سال آینده منتظر برگزاری جلسه شورای‌عالی کار هستند؛ موضوعی که به‌گفته او علیرغم درخواست‌های مکرر، تاکنون اقدامی درباره آن نشده است.
رئیس کانون بازنشستگان استان تهران با بیان اینکه بازنشستگان سال‌ها برای توسعه کشور تلاش کرده‌اند، از دولت و مجلس خواست توجه ویژه‌ای به معیشت و درمان این قشر داشته باشند.
وی یکی از چالش‌های مهم بازنشستگان را هزینه‌های سنگین درمان عنوان کرد و گفت: افزایش سن باعث نیاز بیشتر به خدمات پزشکی شده، اما بسیاری از بازنشستگان توان پرداخت این هزینه‌ها را ندارند.
در پی افزایش مستمر هزینه‌های زندگی و فشار تورمی بالا، جامعه بازنشستگان کشور بار دیگر خواستار افزایش جدی حقوق خود شده‌اند.
طی نامه‌ای رسمی که به رؤسای قوای مجریه و مقننه، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سایر مراجع ذی‌ربط ارسال شده، بازنشستگان تأکید کرده‌اند که با وجود افزایش حدود ۱۰۰ درصدی هزینه‌ها از ابتدای امسال، حقوق آنها ثابت مانده است.
