افزایش حقوق بازنشستگان چگونه محاسبه میشود؟ ؛ انتشار فرمول جدید محاسبه حقوق بازنشستگان با معیار جدید
موضوع افزایش حقوق بازنشستگان همواره یکی از دغدغههای اصلی میلیونها بیمهپرداز بوده است؛ افرادی که سالها حق بیمه پرداخت کردهاند و انتظار دارند در دوران بازنشستگی از مستمری پایدار و متناسب با سوابق شغلی خود برخوردار شوند.
مولف
: محسن کریمی
در همین راستا، بررسیهای کارشناسی نشان میدهد که نحوه بیمهپردازی در سالهای پایانی خدمت، نقش تعیینکنندهای در میزان مستمری نهایی دارد.
یک کارشناس حوزه بیمه و تأمین اجتماعی با تشریح سازوکارهای قانونی افزایش مستمری بازنشستگی، بر اهمیت برنامهریزی بلندمدت و پرهیز از تصمیمهای مقطعی تأکید کرده است.
بر اساس مقررات سازمان تأمین اجتماعی، حقوق بازنشستگی بر مبنای میانگین دستمزد دو سال آخر بیمهپردازی محاسبه میشود. با این حال، این دو سال تنها زمانی مبنای قابل قبول خواهند بود که روند افزایش حقوق در چند سال قبل از آن منطقی، تدریجی و مستند باشد.
به گفته این کارشناس، اگر فردی در دو سال پایانی خدمت، بدون تغییر واقعی در وضعیت شغلی، تحصیلات یا مسئولیتها، حقوق خود را بهصورت ناگهانی افزایش دهد، این رشد از سوی سازمان تأمین اجتماعی غیرمتعارف تشخیص داده شده و در محاسبه مستمری لحاظ نخواهد شد.
افزایش حقوق قابل قبول از نگاه تأمین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی تنها افزایشهایی را میپذیرد که دارای مستندات اداری و توجیه شغلی باشند. مهمترین دلایل قابل قبول برای افزایش حقوق عبارتاند از:
ارتقای شغلی یا تغییر سمت
افزایش سطح تحصیلات مرتبط
گذراندن دورههای آموزشی معتبر
تغییر نوع قرارداد کاری
افزایش مسئولیتهای شغلی
تغییر محل خدمت همراه با ارتقای جایگاه
وجود این عوامل نشان میدهد که رشد حقوق، واقعی و متناسب با مسیر شغلی فرد بوده و در نتیجه، در محاسبه مستمری بازنشستگی لحاظ میشود.
چه عواملی باعث کاهش حقوق بازنشستگی میشود؟
بررسیها نشان میدهد برخی تصمیمها در سالهای پایانی خدمت میتواند به کاهش میانگین دستمزد و در نهایت کاهش مستمری بازنشستگی منجر شود. مهمترین این موارد عبارتاند از:
استفاده از مرخصی بدون حقوق
دریافت بیمه بیکاری
مرخصیهای استعلاجی طولانیمدت
کاهش ساعات کاری
انعقاد قراردادهای کوتاهمدت با حقوق پایین
این عوامل موجب کاهش میانگین حقوق دو سال آخر شده و مستمری نهایی را کمتر از انتظار فرد تعیین میکند.
مقایسه افزایش اصولی و افزایش غیرمتعارف حقوق
| نوع افزایش حقوق | ویژگیها | نتیجه در محاسبه مستمری |
|---|---|---|
| افزایش اصولی و پلکانی | مستند، تدریجی، مرتبط با مهارت و سابقه | تأیید توسط تأمین اجتماعی |
| افزایش ناگهانی و غیرمتعارف | بدون دلیل شغلی، جهشی | رد و عدم تأثیر در مستمری |
| افزایش همراه با ارتقای شغلی | تغییر سمت و مسئولیت | قابل قبول و مؤثر |
| افزایش بدون پشتوانه اداری | فاقد قرارداد و مستندات | غیرقابل قبول |
چرا قوانین سختگیرانه اعمال میشود؟
به گفته کارشناسان، این مقررات با هدف جلوگیری از سوءاستفادههای بیمهای وضع شده است. در گذشته، برخی بیمهپردازان سالها با حقوق پایین حق بیمه پرداخت میکردند و تنها در دو سال پایانی خدمت، حقوق خود را بهصورت غیرواقعی افزایش میدادند تا مستمری بالاتری دریافت کنند.
این روند موجب کسری منابع صندوقها و بیعدالتی میان بیمهپردازان میشد. به همین دلیل، سازمان تأمین اجتماعی ناچار به اعمال ضوابط سختگیرانهتری برای حفظ پایداری صندوقها و رعایت عدالت بیمهای شد.
توصیههای کلیدی برای دریافت بالاترین مستمری ممکن
کارشناسان حوزه بیمه چند توصیه مهم را به بیمهپردازان ارائه میدهند:
برنامهریزی برای افزایش حقوق را به سالهای پایانی موکول نکنید.
تمامی مدارک مربوط به ارتقای شغلی، آموزش و تغییر سمت را نگهداری کنید.
از مرخصیهای بدون حقوق، بهویژه در سالهای پایانی خدمت، پرهیز کنید.
قراردادهای کاری را بهگونهای تنظیم کنید که افزایش حقوق بهصورت تدریجی و مستند انجام شود.
در دو سال آخر خدمت، از هرگونه ریسک شغلی یا کاهش دستمزد خودداری کنید.
افرادی که سابقه بیمهای طولانی دارند، افزایش حقوق آنها تدریجی و مستند است و در پنج سال پایانی خدمت برنامهریزی دقیقی انجام میدهند، بیشترین بهره را از قوانین فعلی خواهند برد و در نهایت، مستمری بالاتری دریافت میکنند.
اگرچه این مقررات در نگاه اول سختگیرانه به نظر میرسد، اما هدف اصلی آنها حفظ پایداری صندوقهای بازنشستگی، رعایت عدالت بیمهای و تعیین مستمری بر اساس واقعیت شغلی بیمهپردازان است.
