واریز یارانه در شب یلدا ؛ هدیه دولت به یارانه بگیران این گروه
در آستانه شب یلدای ۱۴۰۴، دولت برنامهای حمایتی را برای تقویت معیشت بخشی از خانوارهای ایرانی به مرحله اجرا رسانده است.
مولف
: محسن کریمی
در شرایطی که افزایش هزینههای زندگی، بهویژه در حوزه تغذیه و سلامت، فشار قابل توجهی بر خانوادهها وارد کرده، سیاستهای حمایتی جدید نقش مؤثری در کاهش این فشارها و بهبود وضعیت رفاهی اقشار هدف خواهد داشت.
مهمترین اقدام دولت در این زمینه، اجرای فاز جدید طرح یارانه تغذیهای یسنا و واریز اعتباری ویژه برای مادران باردار و مادران دارای نوزاد زیر دو سال است؛ اقدامی که از روز یکشنبه و در آستانه بلندترین شب سال اجرایی میشود و توجه گسترده رسانهها و افکار عمومی را به خود جلب کرده است.
بر اساس اعلام رسمی یعقوب اندایش، معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعتبارات جدید طرح یسنا بهصورت قطعی از شب یلدا به حساب کالابرگ الکترونیکی سرپرستان خانوار واریز خواهد شد. این پرداخت ویژه که در قالب یارانه تغذیهای مضاعف انجام میشود، با هدف ارتقای سلامت مادران در دوران بارداری و حمایت تغذیهای از کودکانی که زیر دو سال سن دارند، طراحی شده است.
این گروه از نظر سیاستگذاران جمعیتی و حوزه سلامت، در زمره اولویتهای اصلی مورد حمایت قرار میگیرند و تضمین امنیت غذایی آنها، یکی از پایههای کلیدی سیاستهای جوانی جمعیت تلقی میشود.
طرح یسنا که با عنوان یارانه سلامت و نشاط ایرانیان شناخته میشود، از ۱۵ آذرماه ۱۴۰۴ وارد مرحله اجرایی شده است. این طرح یکی از زیرمجموعههای برنامههای تشویقی در چارچوب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است.
در مرحله نخست این طرح، حدود یک میلیون و دویست هزار نفر از مادران باردار و مادران دارای فرزند خردسال در دهکهای یک تا پنج مشمول دریافت اعتبار خرید شدند. در این مرحله، اعتبار ۶۵۰ هزار تومانی برای مادران دهکهای یک تا سه در نظر گرفته شد که در حساب کالابرگ الکترونیکی آنها شارژ شده است.
اکنون فاز دوم طرح یسنا به اجرا درآمده و مطابق اعلام معاون وزیر کار، مشمولان دهکهای چهار و پنج نیز اعتبار ویژه خود را دریافت خواهند کرد. برای این گروه، اعتبار ۵۰۰ هزار تومانی از شب یلدا در حساب کالابرگ خانوار شارژ میشود و این اعتبار تا پایان سال قابل مصرف خواهد بود.
کالاهای مجاز برای خرید در این طرح شامل ۱۶ قلم کالای اساسی خانوار به همراه پوشک کودک است؛ کالاهایی که با هدف تأمین حداقلهای تغذیه سالم و ضروریات کودکان در نظر گرفته شدهاند.
اندایش توضیح داده است که اعتبارات طرح یسنا در مراحل کنونی از محل ستاد ملی جمعیت تامین شده و پس از نهایی شدن توافقنامه جدید با سازمان برنامه و بودجه، این طرح بهصورت ماهانه تا پایان سال جاری ادامه خواهد یافت. وی همچنین اعلام کرده وزارت رفاه آمادگی لازم برای استمرار حمایتهای تغذیهای در قالب پرداختهای منظم را دارد، به شرط آنکه بودجه مورد نیاز بهطور منظم تخصیص یابد.
جمعیت مشمولان طرح یسنا در دو بخش اصلی تقسیمبندی شده است: حدود ۸۰۰ هزار نفر از مادران دهکهای یک تا سه در مرحله نخست یارانه تغذیهای را دریافت کردهاند و حدود ۴۰۰ هزار نفر از مادران دهکهای چهار و پنج نیز در مرحله دوم از این حمایت بهرهمند خواهند شد.
این تقسیمبندی در راستای هدفگذاری دقیقتر منابع مالی و توزیع یارانه براساس شدت نیاز معیشتی صورت گرفته است.
در کنار بستههای حمایتی دولت، مجموعهای از اقدامات مردمی و نهادهای محلی نیز در آستانه شب یلدا در حال اجراست. یکی از نمونههای شاخص این اقدامات، توزیع بستههای معیشتی میان خانواده زندانیان نیازمند شهرستان نائین است.
به گفته رضا رمضانی، رئیس اداره زندان این شهرستان، در آستانه شب یلدا تعداد ۶۰ بسته حمایتی با مشارکت دادستان، انجمن حمایت از زندانیان و کمیته امداد امام خمینی تهیه و میان خانوادههای تحت پوشش توزیع شده است.
رمضانی در گفتوگو با رسانهها اظهار داشته است که هدف از این اقدام، کاهش مشکلات معیشتی خانوادههایی است که یکی از اعضای آنها در زندان به سر میبرد و ممکن است در تأمین مایحتاج ضروری دچار محدودیت باشند. وی تأکید کرده است که شب یلدا فرصتی برای تحکیم بنیان خانواده و تقویت همدلی میان اعضای خانواده است، از این رو تلاش شد تا این بستههای معیشتی پیش از فرا رسیدن این شب میان خانوادهها توزیع شود.
این بستهها شامل اقلام غذایی، میوه، آجیل و مایحتاج ضروری بوده و ارزش هر بسته حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان برآورد شده است. به گفته رئیس اداره زندان، این اقدام علاوه بر تأمین بخشی از نیازهای روزمره این خانوادهها، پیام امید، حمایت و همبستگی را نیز به آنها منتقل کرده است. رمضانی تأکید کرده که ادامه یافتن اینگونه برنامهها میتواند به بهبود وضعیت معیشتی خانوادههای زندانیان کمک شایانی کند.
وی همچنین از شهروندان خواسته است در صورت تمایل به مشارکت در کمکرسانی، کمکهای خود را به شماره کارت اعلامشده به نام انجمن حمایت از زندانیان واریز کنند.
مجموع این اقدامات، چه در قالب سیاستهای حمایتی دولت و چه در قالب فعالیتهای نهادهای مردمی، نشاندهنده اهمیت توجه به نیازهای معیشتی خانوادهها در مقاطع زمانی خاص و مناسبتهایی مانند شب یلدا است.
اجرای طرح یسنا میتواند گامی مؤثر در راستای بهبود سلامت مادران و کودکان و تقویت سیاستهای جمعیتی کشور باشد. از سوی دیگر، فعالیتهای حمایتی نهادهای محلی نیز بازتابی از مسئولیتپذیری اجتماعی و نقش موثر همبستگی مردمی در مدیریت مشکلات اقتصادی اقشار آسیبپذیر است.
