رقم عیدی بازنشستگان کشوری بانک صادرات و فرهنگیان بازنشسته مشخص شد؟؛ خبر خوش برای معلمان و فرهنگیان بازنشسته
در روزهای پایانی آذرماه ۱۴۰۴، موضوع تعیین رقم عیدی سال ۱۴۰۵ برای کارمندان، کارگران و بازنشستگان دوباره به یکی از مهمترین و پرجستوجوترین مباحث اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است.
اهمیت این موضوع از آنجاست که عیدی پایان سال، نقشی اساسی در تأمین هزینههای شب عید و مدیریت فشار تورمی بر خانوارها دارد و برای بخش بزرگی از جامعه، بهویژه بازنشستگان، یکی از معدود حمایتهای نقدی ملموس در پایان سال محسوب میشود.
بر اساس گزارشهای رسمی منتشرشده، رقم عیدی سال ۱۴۰۵ هنوز بهطور قطعی اعلام نشده، اما بررسی روندهای سالهای گذشته، اظهارات مسئولان دولتی و تحلیلهای اقتصادی، تصویر نسبتاً دقیقی از وضعیت احتمالی عیدی امسال ارائه میدهد. این موضوع برای گروههایی همچون بازنشستگان کشوری، بازنشستگان بانک صادرات و فرهنگیان بازنشسته اهمیت ویژه دارد، زیرا این سه گروه بخش مهمی از جامعه حقوقبگیر کشور را تشکیل میدهند.
در سال گذشته، دولت مبلغ حدود ۳ میلیون تومان را بهعنوان پایه عیدی تعیین کرد. علاوه بر آن، ۸۴۰ هزار تومان حق عائلهمندی و ۳۶۰ هزار تومان به ازای هر فرزند به رقم پایه افزوده شد. بنابراین بازنشستهای که همسر و یک فرزند داشت، حدود ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان دریافت کرد.
همین فرمول مبنایی برای پیشبینی عیدی ۱۴۰۵ قرار گرفته است. با توجه به افزایش حقوق سال ۱۴۰۴ و ادامه روند تورم، انتظار میرود رقم عیدی سال ۱۴۰۵ از سال قبل بیشتر باشد و در مورد خانوارهای چندنفره به حدود ۵ میلیون تومان یا حتی بیشتر برسد.
در ساختار پرداخت عیدی در ایران، دو نظام کاملاً مجزا وجود دارد:
۱. عیدی کارمندان و بازنشستگان دولت
۲. عیدی کارگران مشمول قانون کار
این تفاوت باعث شده بحث عدالت پرداخت سالها مطرح شود. عیدی کارگران بر اساس حقوق پایه محاسبه میشود، یعنی حداقل معادل دو ماه حقوق و حداکثر سه ماه حقوق. این موضوع باعث میشود مبلغ عیدی بسیاری از کارگران، مخصوصاً کسانی که حداقلبگیر نیستند، بیشتر از عیدی کارمندان دولت باشد. در مقابل، عیدی کارمندان دولت یک مبلغ ثابت است و به رتبه شغلی و میزان حقوق ماهانه وابسته نیست.
همین تفاوتها باعث شده طی دو سال گذشته، دهها هزار کارمند و بازنشسته دولت کارزارهایی برای اصلاح نظام محاسبه عیدی راهاندازی کنند و خواستار نزدیک شدن فرمول محاسبه عیدی آنها به فرمول کارگران شوند. با این حال، تا امروز تغییری در ساختار قانونی پرداخت عیدی کارمندان رخ نداده است.
وضعیت پرداخت عیدی بازنشستگان کشوری، بازنشستگان بانک صادرات و فرهنگیان بازنشسته
بازنشستگان کشوری و بازنشستگان بانک صادرات همانند سایر کارکنان دولت، مشمول عیدی ثابت هستند. فرهنگیان بازنشسته نیز تابع همین ضابطهاند. سال گذشته، پرداخت عیدی بازنشستگان معمولاً در بازه ۱۸ تا ۲۷ اسفند انجام شد و دولت تلاش کرد این پرداخت را به گونهای زمانبندی کند که با حقوق اسفند همزمان نشود تا بازنشستگان بتوانند از این مبلغ برای خریدهای شب عید استفاده کنند.
پیشبینیها نشان میدهد که امسال نیز زمان واریز عیدی ۱۴۰۵ احتمالاً در بازه ۱۵ تا ۲۷ اسفند ۱۴۰۵ خواهد بود. سازمان برنامه و بودجه معمولاً در نیمه دوم بهمن، بخشنامه مربوط به نحوه پرداخت را به دستگاهها ابلاغ میکند. انتظار میرود امسال نیز همین روند تکرار شود.
با توجه به افزایش هزینههای سبد خانوار، رشد قیمت کالاهای اساسی و تأثیر تورم سالانه، پیشبینی کارشناسان این است که رقم پایه عیدی کارمندان و بازنشستگان رشد خواهد داشت. اگر عیدی سال گذشته حدود ۳ میلیون تومان بود، انتظار میرود عیدی ۱۴۰۵ بین ۳.۸ تا ۴.۵ میلیون تومان تعیین شود. با احتساب حق عائلهمندی و حق اولاد، مجموع عیدی خانوادههای دارای یک یا دو فرزند احتمالاً به ۴.۵ تا ۶ میلیون تومان خواهد رسید.
عیدی کارگران:
– حداقل: معادل دو ماه حقوق پایه مصوب ۱۴۰۵
– حداکثر: سه ماه حقوق پایه
این مبلغ پس از تعیین دستمزد سال ۱۴۰۵ توسط شورای عالی کار نهایی خواهد شد.
مزایای احتمالاً افزودهشده:
در برخی تحلیلها اشاره شده که ممکن است دولت برای نخستینبار، مبالغ جبرانی معیشتی ویژه بازنشستگان کمدرآمد را نیز همراه عیدی پرداخت کند، اما تاکنون چنین طرحی رسماً اعلام نشده است.
چرا عیدی برای بازنشستگان اهمیت بیشتری دارد؟
بازنشستگان، بهویژه بازنشستگان کشوری، فرهنگی و بانکی، معمولاً درآمدی ثابت و محدود دارند و با توجه به هزینههای رو به افزایش، مدیریت مخارج پایان سال برای آنان دشوارتر است. بنابراین عیدی پایان سال برای این گروه تنها یک پاداش نیست، بلکه بخشی از سبد درآمدی حیاتی آنان محسوب میشود. علاوه بر این، بسیاری از هزینههای درمانی، دارویی و پزشکی بازنشستگان در ماههای پایانی سال افزایش مییابد که بخشی از فشار آن با عیدی جبران میشود.
چشمانداز زمان واریز عیدی ۱۴۰۵
با توجه به روال سالهای اخیر، میتوان گفت:
– بازنشستگان کشوری: احتمالاً ۲۲ تا ۲۷ اسفند
– فرهنگیان بازنشسته: همان بازه بازنشستگان کشوری
– بازنشستگان بانک صادرات: معمولاً در بازه ۲۰ تا ۲۵ اسفند
– مستمریبگیران تأمین اجتماعی: ۱۵ تا ۱۹ اسفند
۱. رقم نهایی عیدی ۱۴۰۵ هنوز اعلام نشده اما قطعاً نسبت به سال گذشته افزایش خواهد داشت.
2. بازنشستگان کشوری، فرهنگیان بازنشسته و بازنشستگان بانک صادرات همچون کارمندان دولت، عیدی ثابت دریافت خواهند کرد.
3. حق عائلهمندی و حق اولاد همچنان به عیدی افزوده خواهد شد.
4. بازه واریز عیدی طبق رویه سالهای گذشته، نیمه دوم اسفند ماه خواهد بود.
5. به دلیل تورم، فشار هزینهها و افزایش قیمت کالاهای شب عید، انتظار اجتماعی برای افزایش قابل توجه عیدی بسیار بالاست.