آغاز واگذاری زمین رایگان دولت برای این خانوادهها؛ اهدا زمین رایگان دولتی به یارانه بگیران این دهک ها
کارشناسان حوزه مسکن تأکید میکنند که تأمین زمین از سوی دولت، یکی از کلیدیترین ابزارها برای کمک به خانهدار شدن دهکهای پایین جامعه است؛ اقدامی که میتواند هم فشار تقاضا را کاهش دهد و هم مسیر اجرای سیاستهای حمایتی در بخش مسکن را هموار سازد.
مولف
: محسن کریمی
مسکن بدون زمین معنا ندارد و هرگونه برنامهریزی برای ساخت واحدهای جدید، پیش از هر چیز به تأمین زمین وابسته است. دهکهای پایین جامعه به دلیل محدودیتهای مالی، توان خرید زمین در بازار آزاد را ندارند و همین مسئله باعث شده دولت بهعنوان بازیگر اصلی وارد عمل شود. واگذاری زمینهای دولتی یا عمومی میتواند نقطه شروعی برای کاهش شکاف طبقاتی در دسترسی به مسکن باشد.
از سوی دیگر، تجربه کشورهای مختلف نشان داده است که سیاستهای موفق در حوزه مسکن اجتماعی، همواره بر پایه تأمین زمین ارزان یا رایگان از سوی دولت بنا شدهاند. این اقدام نهتنها هزینه ساخت را کاهش میدهد، بلکه امکان برنامهریزی بلندمدت برای توسعه شهری را نیز فراهم میکند.
دهکهای پایین جامعه بیشترین فشار را از بحران مسکن متحمل میشوند. افزایش قیمت زمین و واحدهای مسکونی، آنان را به سمت اجارهنشینی طولانیمدت سوق داده است. در چنین شرایطی، تأمین زمین از سوی دولت میتواند بهعنوان یک سیاست حمایتی جدی عمل کند و زمینه ساخت واحدهای ارزانقیمت را فراهم آورد.
این اقدام همچنین میتواند به کاهش هزینههای اجاره در بلندمدت منجر شود؛ چراکه با افزایش عرضه واحدهای مسکونی، بازار اجاره نیز متعادلتر خواهد شد. در واقع، تأمین زمین برای ساخت مسکن ارزان، نهتنها به نفع خریداران است، بلکه به سود اجارهنشینها نیز تمام میشود.
تأمین زمین از سوی دولت تنها یک سیاست حمایتی نیست، بلکه فرصتی برای توسعه پایدار شهری نیز محسوب میشود. با واگذاری زمین در مناطق مشخص، دولت میتواند الگوی توسعه شهری را مدیریت کند و از گسترش بیرویه حاشیهنشینی جلوگیری نماید. این اقدام همچنین امکان ایجاد زیرساختهای همزمان مانند مدرسه، درمانگاه و حملونقل عمومی را فراهم میآورد.
در نهایت، آینده سیاستهای مسکن برای دهکهای پایین به میزان جدیت دولت در تأمین زمین وابسته است. اگر این اقدام با برنامهریزی دقیق، حمایت مالی و نظارت مستمر همراه شود، میتواند به یکی از مؤثرترین ابزارها برای کاهش بحران مسکن در ایران تبدیل گردد. اما در صورت بیتوجهی، شکاف میان دهکهای پایین و سایر اقشار جامعه در دسترسی به مسکن همچنان عمیقتر خواهد شد.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن با بیان اینکه تا کنون ١۴٢ هزار قطعه زمین برای اجرای قانون جوانی جمعیت تامین شده، گفت: در شهرهایی که با محدودیت زمین مواجه هستیم امکان ارایه زمین در محل تولد والدین ایجاد شده است.
علی نبیان، معاون وزیر راه و شهرسازی درباره انتشار اخباری مبنی بر انتقاد از میزان تامین اراضی برای اجرای قانون جمعیت جوانی اظهار داشت: سازمان ملی زمین و مسکن در راستای اجرای قانون جمعیت جوانی تا کنون بالای ١۴٢ هزار قطعه زمین را تامین و این اراضی را در اختیار خانوادههای مشمول قانون جمعیت جوانی قرار میدهد که البته این اراضی بدون انجام عملیات آماده سازی اختصاص پیدا نمیکند.
وی ادامه داد: از این ١۴٢ هزار قطعه زمین؛ بالغ بر ۵۵ درصد تا ۶٠ درصد اراضی تامین و مراحل واگذاری آن هم در سطح استانها انجام شده و ۴٠ درصد مابقی اراضی هم در حال آماده سازی هستند.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: باید توجه داشت که این ١۴٠ هزار قطعه زمین در ابتدا، حدود ٩٠ هزار قطعه بود و با افزایش درخواستها، تامین زمین هم انجام میشود و این رویه، یک اقدام جاری و ساری است.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن افزود: الان تمام تلاش سازمان بر این است که بتواند نسبت به تامین زمین برای تحقق قانون جمعیت جوانی، قانون جهش تولید مسکن و ساخت مسکن محرومان اقدام کند و در این ایام هم پروژههای زیادی شروع شده است.
نبیان تاکید کرد: در حال حاضر تنها در استان سیستان و بلوچستان بالغ بر ۴ هزار هکتار تامین و در حال آماده سازی است.
وی گفت: همچنین در سطح کشور بالای ٣١ هزار هکتار آماده شده و در حال حاضر هم بالغ بر ۶ هزار هکتار در حال اجرا داریم.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه تلاش دولت این است که بتوانیم دغدغههای مردم در بحث تامین زمین رفع کنیم، اظهار داشت: شاید در شهرهایی تامین زمین به سختی انجام شود اما براساس قانون این امکان وجود دارد که اراضی در شهرهای محل تولد یکی از والدین هم، تامین و ارایه شود.
وی درباره انتشار اخباری مبنی بر اینکه فقط ١٧ درصد از اراضی قانون جمعیت جوانی تامین شده، ادامه داد: نمیدانم پایه محاسبه این اعداد و ارقام چه بوده اما این آمادگی را داریم که به هر دستگاه و رسانهای اطلاعات واقعی را ارایه دهیم.
