واریز یارانه معیشتی ۲ میلیون تومانی رسماً تایید شد + جزییات
با تصویب طرح ملی «کارت امید مادر» در شورای عالی انقلاب فرهنگی، دولت اعلام کرد که از ابتدای سال ۱۴۰۵، به تمامی مادران باردار و دارای فرزند تازه متولد شده، یارانه معیشتی ماهانه دو میلیون تومانی پرداخت خواهد کرد. این تصمیم که به امضای رئیس‌جمهور رسیده است، بخشی از بسته جامع حمایت از خانواده و جمعیت محسوب می‌شود و هدف آن، کاهش فشار اقتصادی مادران و تقویت بنیان خانواده ایرانی عنوان شده است.
مولف
: محسن کریمی
طرح «کارت امید مادر» در جلسه رسمی شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۴ شهریور ۱۴۰۴ مطرح و پس از بررسی‌های کارشناسی و تأیید نهایی، در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ با امضای رئیس‌جمهور رسماً به تصویب رسید.
به گفته دبیر ستاد ملی جمعیت کشور، این طرح یکی از گام‌های اجرایی دولت چهاردهم برای مقابله با روند کاهش نرخ تولد و ارتقای شاخص‌های جمعیتی کشور است.
در این طرح، منابع مالی از محل اعتبارات ویژه حمایت از جمعیت و همچنین بودجه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأمین خواهد شد. وزارت رفاه نیز موظف است زیرساخت پرداخت الکترونیکی و سامانه شناسایی مادران مشمول را تا پیش از پایان سال ۱۴۰۴ آماده کند.
مطابق با مصوبه نهایی، تمام مادرانی که از ابتدای سال ۱۴۰۵ صاحب فرزند می‌شوند، مشمول دریافت «کارت امید مادر» خواهند شد. این کارت به‌صورت خودکار برای مادران واجد شرایط صادر شده و به مدت ۲۴ ماه متوالی، هر ماه مبلغ ۲۰ میلیون ریال (معادل دو میلیون تومان) به آن واریز می‌شود.
اعتبار واریزی در این کارت تنها برای خرید کالاها و خدمات موردنیاز مادر و کودک قابل استفاده خواهد بود. این موارد شامل اقلام ضروری مانند مواد غذایی، پوشاک، وسایل بهداشتی، داروهای نوزادان، شیر خشک و سایر لوازم مصرفی کودک است.
به گفته مسئولان، امکان برداشت نقدی از این کارت وجود ندارد تا منابع دقیقاً در مسیر حمایت از سلامت مادر و نوزاد هزینه شود.
همچنین، بانک‌های عامل مکلف شده‌اند که زیرساخت لازم برای پذیرش این کارت در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، داروخانه‌ها و مراکز تأمین کالای کودک را فراهم کنند. این طرح با نظارت وزارت رفاه و در همکاری با وزارت بهداشت و بانک مرکزی اجرا خواهد شد.
بر اساس بیانیه ستاد ملی جمعیت، هدف از اجرای این طرح، کاهش هزینه‌های فرزندآوری، حمایت از مادران شاغل و خانه‌دار، و ترغیب خانواده‌ها به فرزندآوری در سنین جوانی است.
با توجه به آمار رسمی، نرخ تولد در ایران طی پنج سال اخیر حدود ۲۵ درصد کاهش یافته و در بسیاری از استان‌ها، میانگین تولد سالانه کمتر از سطح جانشینی جمعیت (۲.۱ فرزند برای هر زن) است.
مسئولان اجرای طرح بر این باورند که یکی از دلایل اصلی کاهش فرزندآوری، نگرانی‌های مالی و نبود حمایت‌های کافی در سال‌های نخست تولد فرزند است. «کارت امید مادر» تلاش دارد بخشی از این خلأ را پر کند.
دبیر ستاد ملی جمعیت در توضیح اهداف این مصوبه گفت:«حمایت مالی دولت از مادران باردار و نوزادان، فقط یک پرداخت نقدی نیست؛ بلکه سرمایه‌گذاری بر آینده کشور است. وقتی مادران احساس امنیت اقتصادی کنند، تصمیم به فرزندآوری برای آنان آسان‌تر می‌شود.»
مزایای طرح برای مادران و خانواده‌ها
کارت امید مادر نه‌تنها برای مادران باردار مزایای مالی دارد، بلکه امکان استفاده از خدمات تکمیلی را نیز فراهم می‌کند. از جمله مزایای پیش‌بینی‌شده برای دارندگان کارت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بهره‌مندی از تخفیف در خدمات درمانی و بیمارستانی مرتبط با زایمان و مراقبت‌های پس از آن.
دسترسی آسان به سبدهای حمایتی کالاهای اساسی ویژه مادر و نوزاد.
ثبت‌نام خودکار در طرح بیمه سلامت مادران و نوزادان با پوشش خدمات پزشکی تا دو سالگی.
دریافت آموزش‌های رایگان تربیت و مراقبت از کودک از طریق سامانه ملی خانواده.
برنامه‌ریزی دولت بر آن است که در آینده، این کارت با سایر طرح‌های حمایتی مانند «یارانه معیشتی» و «کالابرگ الکترونیکی» تجمیع شود تا خانواده‌ها بتوانند همه کمک‌های معیشتی خود را در یک بستر واحد دریافت کنند.
با اجرای طرح «کارت امید مادر»، دولت گام تازه‌ای در مسیر حمایت از زنان و خانواده‌های ایرانی برداشته است. پرداخت ماهانه دو میلیون تومان برای هر مادر در دو سال نخست تولد فرزند، اقدامی کم‌سابقه در نظام حمایتی کشور به شمار می‌رود.
اگرچه برخی کارشناسان بر این باورند که تأمین پایدار منابع مالی این طرح می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما دولت تأکید دارد که منابع لازم از محل بودجه مصوب و درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها تأمین خواهد شد.
اجرای موفق این طرح می‌تواند نقطه عطفی در سیاست‌های جمعیتی کشور باشد و با کاهش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها، به احیای روند فرزندآوری و تقویت بنیان اجتماعی ایران کمک کند.
