پرداخت بن کارت نقدی دولت برای دهک‌های 1 تا 5 | این یارانه‌بگیران بن کارت جدید می‌گیرند!
موضوع ارائه بن کارت نقدی به دهک‌های ۱ تا ۵ جامعه، از موضوعات قابل توجه در عرصه اقتصادی و اجتماعی کشور است که اخیراً مورد بحث قرار گرفته است.
مولف
: محسن کریمی
توزیع بن کارت نقدی برای حمایت تغذیه‌ای از مادران باردار و شیرده دهک‌های ۱ تا ۵ آغاز شد؛ کمیته امداد با همکاری وزارت بهداشت و بنیاد علوی این برنامه را در راستای رفع سوء تغذیه تا پایان سال اجرا می‌کند.
موضوع ارائه بن کارت نقدی به دهک‌های ۱ تا ۵ جامعه، از موضوعات قابل توجه در عرصه اقتصادی و اجتماعی کشور است که اخیراً مورد بحث قرار گرفته است. این طرح با هدف حمایت از مادران باردار و شیرده در دهک‌های پایین درآمدی اجرا شده و توانسته تا حدودی به بهبود وضعیت تغذیه این گروه از جامعه کمک کند. در ادامه به جزئیات این طرح و چالش‌های پیش آمده می‌پردازیم.
طبق تفاهم‌نامه‌ای که میان کمیته امداد و بنیاد مستضعفان در سال ۱۳۹۹ به مدت پنج سال منعقد شده بود، مسئولیت رفع سوء تغذیه مادران در دهک‌های پایین درآمدی به کمیته امداد سپرده شد. این برنامه با همکاری وزارت بهداشت اجرایی گردید و هدف آن بهبود شرایط تغذیه‌ای گروه‌های هدف بود. سال ۱۴۰۳ نیز به عنوان آخرین سال اجرای این تفاهم‌نامه تعیین شده بود.
مطابق این برنامه، مادران باردار و شیرده در دهک‌های ۱ تا ۵ از طریق بن کارت غیرنقدی مورد حمایت قرار گرفتند. کمیته امداد با همکاری وزارت بهداشت و بنیاد علوی اقدام به شارژ این بن کارت‌ها کرد که مبلغ تخصیص‌یافته در سال گذشته ۳۵۰ هزار تومان بود. مادران توانستند با استفاده از این سهمیه، اقلام غذایی مورد نیاز خود را بر اساس راهنمایی‌های دفتر بهبود تغذیه جامعه تهیه کنند.
متأسفانه، اجرای این طرح در سال پایانی تفاهم‌نامه با مشکلات جدی مواجه شده است. به گفته مسئولین، در سال پایانی تنها اعتبار هفت ماه تأمین شد و حدود ۶۰ هزار مادر با سرانه ۳۵۰ هزار تومان تحت پوشش قرار گرفت. اما در سال جاری هنوز هیچ بودجه‌ای از سمت بنیاد علوی به این موضوع اختصاص نیافته است و این مسئله باعث توقف برنامه شده است.
توقف طرح اختصاص بن کارت به مادران دارای سوء تغذیه می‌تواند پیامدهای نامطلوبی در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی داشته باشد. عدم حمایت تغذیه‌ای از مادران باردار و شیرده موجب کاهش کیفیت زندگی این گروه و افزایش خطرات بهداشتی برای مادر و کودک خواهد شد. ضرورت دارد تا سازمان‌های مربوطه برای ادامه اجرای این برنامه و رفع مشکلات مالی آن تلاش کنند.
با توجه به اثرات مثبت حمایت تغذیه‌ای در بهبود سلامت مادران و کودکان، ادامه این برنامه ضروری به‌نظر می‌رسد. لازم است بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای حمایتی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز به صورت جدی وارد عمل شوند. اختصاص بودجه مناسب می‌تواند کیفیت زندگی هزاران مادر و کودک را ارتقاء دهد و تأثیرات مثبت بلندمدتی بر سلامت جامعه داشته باشد.
دبیر ستاد ملی جمعیت از ارائه کارت «امید مادر» با شارژ ماهیانه مبلغ دو میلیون تومان خبر داد و گفت: همه مادرانی که از فروردین ماه ۱۴۰۵ فرزندشان متولد می‌شود تا ۲۴ ماه، ماهیانه دو میلیون تومان کارتشان شارژ خواهد شد.
مرضیه وحید دستجردی در نشستی خبری که در ساختمان کوثر نهاد ریاست جمهوری برگزار شد، در خصوص شکل‌گیری کارت امید مادر و برنامه ستاد برای اجرای آن، اظهار کرد: ۲۹ اردیبهشت‌ماه که روز ملی جمعیت با حضور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دکتر مخبر عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار و گزارشی از وضعیت ملی جمعیت و چالش‌ها و راهکارها ارائه کردم ، گزارش اسفباری از وضعیت جمعیت کشور بود زیرا به مدت ربع قرن است که از نظر فرزندآوری زیر سطح جایگزینی یعنی کمتر از ۲.۱ فرزند حرکت می‌کنیم، لذا جمعیت ما رو به کاهش است. از این گزارش استقبال و این گزارش به صحن علنی شورای انقلاب فرهنگی داده شد. این گزارش در حضور رییس جمهور ارائه و مقرر شد که بنده این گزارش را به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه کنم.
وی با اشاره به افزایش قیمت پوشک در سال گذشته ادامه داد: سال گذشته سه بار قیمت پوشک گران شد و این درحالیست که پوشک یکی از ملزومات مورد نیاز آشکار کودک است. بنده ۲۰ آذرماه سال ۱۴۰۳ روی صندلی ستاد ملی جمعیت نشستم و دیدم که برای بار سوم قیمت پوشک گران شد؛ شکایات فراوانی از مردم داشتیم و به دنبال این موضوع برای وزیر صمت نامه نوشتیم و خواستیم که به این قضیه رسیدگی شود.
دبیر ستاد ملی جمعیت تصریح کرد: در نهایت در شورای اندیشه ورزی جمعیت به این نتیجه رسیدیم که باتوجه به مشکلات اقتصادی مردم و هزینه‌های شیر و پوشک، فکری برای هزینه‌های زندگی کنیم. از همین روی به دنبال کارت امید مادر رفتیم که البته تجربه اجرای این کارت در کشورهایی مانند روسیه و اسکاندیناوی و نروژ را دارند.
وحید دستجردی با بیان اینکه تصمیم بر این شد تا برای خانواده اقدام کنیم تا بخشی از مشکلات مردم را در این زمینه برطرف کنیم، تصریح کرد: مقوله جمعیت مقوله چند وجهی است و وجوه مختلف اجتماعی و اقتصادی و ... دارد و باید برای آن راه حل داشته باشیم. نمی‌توان یک راه را برای فرزندآوری در نظر گرفت بلکه باید راه‌های مختلف را در نظر گرفت.
وی با بیان اینکه هدف کارت امید مادر یک حمایت مالیِ هدفمند و زمان‌بندی شده از مادر و کودک است، گفت: این کارت برای همه فرزندان به همه مادران بدون محدودیت محل سکونت و یک اقدام عدالت محور، برای کاهش دغدغه اقتصادی خانواده ها در دو سال اول زندگی است تا ملزومات موردنیاز اساسی کودک را تامین کند.
دستجردی با اشاره به توجه به شأن بالای مادر گفت: این کارت را به دست مادر می‌دهیم زیرا مادر کودک را ۹ ماه در بدن خود حفظ می‌کند و همه زحمات بر عهده مادر است و ۹۰ درصد مراقبت‌ها بر دوش مادر است، لذا شأن بالای مادر و نقش راهبردی کودک مورد توجه است. رویکرد این کارت یک رویکرد انسان محور و آینده‌نگرانه است.
به گفته دبیر ستاد ملی جمعیت، تمام مطالبات علمی امروز ثابت کرده است که سال‌های آغازین کودک سالهایی هستند که نقش اساسی در رشد کودک دارند. ۸۰ درصد هوش کودک در دو سال اول زندگی شکل می‌گیرد. پایه سلامت جسمی و فیزیکی و مهارتهای بنیادی، شناختی، حرکتی، زبانی و اجتماعی کودک در دو سال اول شکل می‌گیرد و همچنین تحکیم خانواده را در پی دارد.
وی تصریح کرد: پیام این کارت این است که دولت چهاردهم می‌خواهد بگوید که ما در کنار مادران و کودکان آنها هستیم.
وحید دستجردی با اشاره به جزییات این کارت گفت: کارت امید مادر به عنوان یکی از پیشنهادها ارائه شد که براساس آن ماهیانه دو میلیون تومان به مادران از تولد نوزاد تا پایان دو سالگی پرداخت شود. باتوجه به بحث بودجه‌ای قرار شد این کارت در سال آینده دیده شود بنابراین همه مادرانی که از اول فروردین ۱۴۰۵ فرزندشان متولد می‌شود تا ۲۴ ماه، ماهیانه دو میلیون تومان، کارتشان شارژ شود.
وی گفت: در نهایت در ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ رییس جمهور مصوبه الزامات و راهکارهای بهبود وضعیت جمعیت کشور را امضا کردند که در بند ج آن به این موضوع اشاره شده است که به منظور حمایت مادی و فرهنگی از خانواده و ارتقا سلامت مادر و کودک کلیه مادران که از یک فروردین ماه ۱۴۰۵ فرزند خود را متولد می‌کنند، مشمول دریافت کارت امید مادر خواهد بود.
