خبر رسمی؛ افزایش ۴۵ درصدی حقوق بازنشستگان نهایی شد | حقوق حداقل ۲۶ میلیون تومانی برای بازنشستگان از این ماه

در ادامه، با بررسی روندهای چند سال گذشته، سازوکار قانونی و ارزیابی احتمالات، تصویری جامع از وضعیت پیش‌رو ارائه می‌شود.

در وهله نخست باید توجه داشت که افزایش سالانه حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی برخلاف برخی دستگاه‌های دیگر، عمدتاً تابع قانون بودجه سالانه نیست، بلکه بر اساس تصمیمات شورای عالی کار و سپس تصویب توسط هیأت وزیران تعیین می‌شود. همچنین، بند (۲) از ماده (۲۸) قانون برنامه هفتم توسعه کشور صراحت دارد که صندوق‌های بازنشستگی موظف‌اند طرح متناسب‌سازی حقوق را تا جبران کامل افت نسبت به حداقل دستمزد زمان برقراری مستمری اجرا کنند. 

بر اساس گزارش‌ها، اجرای متناسب‌سازی از آبان ۱۴۰۳ آغاز شده و در طول سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۵ قرار است سطح متناسب‌سازی به ترتیب ۳۰ % (سال اول)، ۳۰ % (سال دوم)، و ۴۰ % (سال سوم) از کل مابه‌التفاوت محسوب شود. 

بنابراین، برای سال ۱۴۰۵ نیز علاوه بر افزایش عمومی سالانه، بخش متناسب­سازی که طی دوره سه‌ساله برنامه تعریف شده قرار است کامل‌تر شود، به اجرا در خواهد آمد. 

بررسی گزارش‌های تحلیلگران نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر میزان افزایش حقوق بازنشستگان معمولاً در بازه‌ای بین ۲۰ تا ۴۵ درصد قرار داشته است. برای نمونه، یکی از گزارش‌ها عدد «۲۰ تا ۴۵ درصد» را برای سال ۱۴۰۵ پیش‌بینی کرده است. 

در جزئیات نیز برای گروه حداقل‌بگیران درصدهایی بین ۳۰ تا ۳۵ درصد یا حتی نزدیک به «۴۵٪» نیز ذکر شده است. 

علاوه بر درصد افزایش، برخی گزارش‌ها حاکی از افزوده شدن مبلغ ثابت برای سطوح بالاتر نیز هستند؛ برای مثال: «حداقل‌بگیران معادل ۴۵٪ افزایش، سایر سطوح مزدی با عدد ثابت ۹۳۱ هزار تومان به اضافه درصد ۳۲٪» گزارش شده‌اند. 

از این رو، می‌توان با احتیاط عنوان کرد که برای سال ۱۴۰۵ بازنشستگان تأمین اجتماعی، ترکیبی از افزایش درصدی و متناسب‌سازی حقوق می‌تواند به رشد دریافتی قابل توجهی منجر شود.

در این میان، یکی از مسایل مهم این است که حداقل حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۵ چه عددی خواهد بود. با توجه به نرخ تورم بالا، اجرای کامل طرح متناسب­‌سازی، و وعده مسئولان برای کاهش فاصله مستمری با حداقل دستمزد، برخی منابع پیش‌بینی کرده‌اند که حداقل حقوق بازنشستگان ممکن است به حدود ۲۶ میلیون تومان برسد. اگرچه رقم دقیق و رسمی هنوز اعلام نشده، اما با توجه به گزارش‌های موجود و محاسبات تقریبی، این گمان می‌رود.

به عنوان نمونه، در بررسی‌های گذشته حداقل حقوق سال ۱۴۰۴ برای بازنشستگان تأمین اجتماعی در حدود ۱۱.۷ میلیون تومان تعیین شده بود. 

اگر افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی و همراهی با متناسب‌سازی را بر آن اعمال کنیم، رسیدن به حدود ۲۶ میلیون تومان برای حداقل‌بگیران در سال ۱۴۰۵، ضمن اینکه امیدوارکننده است، اما نیازمند تأیید رسمی خواهد بود.

با وجود این چشم‌انداز امیدوارکننده، چند نکته قابل تأمل وجود دارد:

پوشش دقیق متناسب‌سازی: طرح متناسب‌سازی قرار است طی سه سال به جبران ۹۰ ٪ افت ضریب مستمری نسبت به حداقل دستمزد زمان برقراری برسد، اما تحقق کامل آن منوط به منابع مالی، اجرای دقیق سامانه‌ها و پیگیری مستمر دستگاه‌هاست. 

تورم و قدرت خرید: اگرچه درصد افزایش حقوق ممکن است قابل توجه باشد، اما با توجه به حجم تورم و افزایش هزینه‌های زندگی، اثر واقعی در قدرت خرید بازنشستگان بستگی دارد به کنترل سایر متغیرهای اقتصادی.

شفافیت و اعلام رسمی مبالغ: تا زمانی که مصوبه شورای عالی کار و هیأت وزیران رسمی نشود، بازنشستگان دچار بلاتکلیفی خواهند بود. روند گذشته نشان داده است معمولاً در اسفندماه تصمیم نهایی اعلام می‌شود. 

اعتبارات و بار مالی سازمان تأمین اجتماعی: اجرای متناسب‌سازی بار مالی قابل توجهی برای سازمان دارد (به‌عنوان مثال، هزینه ماهانه متناسب‌سازی در سال ۱۴۰۴ حدود ۵٬۵۰۰ میلیارد تومان اعلام شده است). 

عدالت بین گروه‌ها: بازنشستگان حداقل‌بگیر معمولاً درصد بیشتری از افزایش را دریافت می‌کنند، اما باید دقت شود سایر سطوح نیز متناسب با شرایط ارتقا یابند تا فاصله زیاد نشود.

به طور کلی، ترکیب افزایش سالانه حقوق و پروژه متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۵ نشان می‌دهد که دریافتی بازنشستگان تأمین اجتماعی قرار است نسبت به سال‌های قبل بهبود یابد. احتمالاً افزایش حقوق در بازه‌ای میان ۲۰ تا ۴۵ درصد برای اغلب سطوح خواهد بود و حداقل‌بگیران ممکن است رقم دریافتی‌شان به حدود ۲۶ میلیون تومان برسد. اما تحقق کامل اهداف این طرح بستگی به تصویب نهایی مصوبه‌ها، تأمین منابع، اجرای دقیق و کنترل اثر تورم دارد. برای بازنشستگان توصیه می‌شود با دقت اطلاعیه‌های رسمی را دنبال کنند و در صورت نیاز با تشکل‌های صنفی خود ارتباط برقرار نمایند تا از حقوق‌شان به موقع و کامل مطمئن شوند.