خواص بارهنگ ؛ طریقه مصرف برای درمان سرفه، عفونت و استرس
گیاه بارهنگ یکی از پرکاربردترین و مفیدترین گیاهان دارویی در طب سنتی است که در ایران و خیلی از کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مولف
: آیلار رحمانی
این گیاه با نام‌های دیگری مانند «پلانتاگو» هم شناخته می‌شود. این گیاه خواص فراوانی برای پوست، سیستم گوارش، سیستم تنفسی و سیستم ایمنی بدن دارد. به همین دلیل در داروسازی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته این کاربرد فقط در داروسازی سنتی نیست، بلکه در داروسازی مدرن هم کاربرد دارد.
یکی از محصولاتی که از این گیاه تهیه شده شربت بارشان است که فواید فراوانی برای سلامتی دارد. هر چه بیشتر خواص بارهنگ را بشناسید، بهتر کاربرد و موارد استفاده آن را درک خواهید کرد.
بارهنگ گیاهی دارویی از خانواده‌ی Plantaginaceae است. این گیاه برگ‌هایی سبز و بلند دارد و گل هم می‌دهد. این گل‌ها هم دارای دانه‌های ریز قهوه‌ای رنگ هستند که به عنوان تخم بارهنگ شناخته می‌شوند. همچنین معمولا در مناطق معتدل و مرطوب رشد می‌کند. البته اگر عکس بارهنگ را دیده باشید این دانه‌ها در ابتدا سبز رنگ هستند، اما زمانی که خشک می‌شوند به رنگ قهوه‌ای در می‌آیند.
دانه بارهنگ سرشار از فیبر محلول، لعاب گیاهی و ترکیبات ضدالتهابی هستند. به همین دلیل از آن برای پاک‌سازی بدن و بهبود عملکرد سیستم گوارشی هم استفاده می‌کنند. جالب است بدانید که در طب سنتی به این گونه دوست صادق بدن هم می‌گویند، زیرا از همه لحاظ به بدن و سلامت جسم و روح کمک می‌کند.
طبق منابع مورد اعتماد طب سنتی، طبع این گونه سرد و خشک است. به همین دلیل افراد با طبع و مزاج گرم و مرطوب می‌توانند از این گیاه به نحو احسن استفاده کنند. این فراورده طبیعی می‌تواند طبع بدن این افراد را متعادل کند. سردی این گیاه با گرمی بیش از حد بدن این افراد حالتی متعادل ایجاد می‌کند. همین ویژگی سبب کاهش یک سری از مشکلات سلامتی می‌شود.
البته افرادی که طبع سرد دارد هم می‌توانند این فراورده را به همراه یک مصلح مانند عسل یا عرق نعناع مصرف کنند تا میزان سردی آن کاهش پیدا کند و متعادل‌تر شود.
وضعیت بدن نحوه مصرف توصیه‌شده
افراد با طبع گرم و مرطوب مصرف مستقیم دمنوش یا عرق بارهنگ
افراد با طبع سرد مصرف همراه با مصلح (عسل یا عرق نعناع)
هدف مصرف تعدیل مزاج و کاهش حرارت بدن
عرق بارهنگ یکی از فراورده‌هایی است که از این گیاه دارویی به دست می‌آید. برگ و دانه‌های این گونه را در دستگاه تقطیر می‌ریزند و طی فرایندی عرق آن را می‌گیرند که خواص دارویی زیادی دارد. این عرق حاوی مقادیر زیادی ترکیبات ضدباکتری، ضدالتهاب و مسکن است و در موارد مختلف می‌توان از آن استفاده کرد. نوشیدن این عرق به‌صورت روزانه پیشنهاد می‌شود، زیرا می‌تواند عملکرد دستگاه گوارش، ریه، کبد و کلیه را بهبود بخشد. همچنین، مصرف منظم این عرق بدن را از سموم پاک می‌کند، حرارت و گرمای بیش از حد بدن را کاهش می‌دهد و سیستم ایمنی را نیز تقویت می‌کند.
برای پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا در فصول سرد می‌توانید از این عرق استفاده کنید. این داروی طبیعی را به عنوان نوشیدنی روزانه میل کنید تا از خواص آن بهره‌مند شوید.
این گونه گیاهی آن‌قدر خواص دارد که از آن به عنوان گیاه معجزه گر یاد می‌کنند. این فراورده طبیعی علاوه بر اینکه سرفه، عفونت، التهاب و مشکلات گوارشی را کاهش می‌دهد، در درمان زخم، جای جوش و زخم و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده هم موثر است. لعاب گیاهی موجود در برگ و دانه این گونه مثل یک لایه محافظ عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد که تحریکات خارجی بر روی بدن تاثیر بگذارند.
همچنین یک سری تحقیقات جدید بر روی این فراورده انجام شده که نشان می‌دهند این گیاه خواص آنتی‌اکسیدانی قوی دارد و می‌تواند از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت کند. به همین دلیل هم می‌تواند بر روی بسیاری از مشکلات سلامتی تاثیر درمانی داشته باشد.
خواص بارهنگ برای عفونت
خاصیت بارهنگ در درمان عفونت و التهاب بسیار مفید است. این گیاه یک ضدعفونی‌کننده طبیعی است که می‌تواند با عفونت‌ها، ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها مبارزه کند. این گونه برای درمان انواع عفونت مانند عفونت گلو، عفونت مجاری ادراری، عفونت رحم و حتی زخم‌های پوستی بسیار مفید است. همچنین در هنگام گلودرد و سرما خوردگی می‌توانید از عرق این گیاه استفاده کنید. قرقره کردن جوشانده آن هم برای بهبود در گلو، عفونت مجاری تنفسی و سرفه بسیار موثر است و می‌تواند التهابات و عفونت‌ها را بهبود بخشد.
بارهنگ برای سرفه
یکی از مهم‌ترین خواص بارهنگ برای سرفه و گرفتگی گلو است. این گیاه می‌تواند التهابات تنفسی را کاهش دهد و از همین طریق باعث بهبود سرفه شود. افرادی که بعد از پایان بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی یا عفونت گلو همچنان سرفه می‌کنند و دچار اختلال در خواب ای هر مشکل دیگری شده‌اند می‌توانند از دمنوش بذر بارهنگ استفاده کنند. لعاب گیاهی این بذر باعث مرطوب شدن گلو و مجاری تنفسی می‌شود و التهابات و عفونت‌های باقیمانده را نیز از بین می‌برد. اگر سرفه‌های خشک داشته باشید که این گیاه می‌تواند کمک زیادی به درمان شما کند.
برای بهبود سرفه در زمان کوتاه‌تر بهتر است از ترکیب دمنوش یا عرق بارهنگ به همراه کمی عسل استفاده کنید. این شربت یک داروی طبیعی برای درمان انواع سرفه، به ویژه سرفه‌های خشک و مزمن است.
بارهنگ برای استرس
گیاه بارهنگ علاوه بر اینکه مزایای زیادی برای سلامت جسم دارد، برای سلامت روح و روان هم مفید است. این گیاه خواص ضد التهابی و آرام بخشی خوبی دارد و می‌تواند ذهن و روح شما را آرام کند. خوردن دمنوش این گونه با کمی عسل تمرکز را افزایش می‌دهد.
اگر استرس و اضطراب دارید می‌توانید از عرق یا دمنوش این گیاه استفاده کنید. همچنین مصرف روزانه این فراورده‌ها به آرام‌تر شدن جسم و روح شما کمک می‌کند. در پایان یک روز پر تنش و استرس زا هم می‌توانید از این دمنوش استفاده کنید و آرامش، تمرکز و تعادل روان خود را افزایش دهید.
خواص بارهنگ برای رحم
همان‌طور که گفتیم این گیاه خواص ضدعفونی‌کنندگی و ضد التهابی دارد؛ بنابراین در موارد عفونت رحم می‌توانید از آن استفاده کنید. این فراورده طبیعی برای کاهش التهاب و عفونت رحم مفید است. اگر ترشحات واژن شما زیاد شده و بوی بدی هم می‌دهد می‌توانید از این گیاه استفاده کنید. برای رفع این مشکلات می‌توانید از دمنوش این گیاه به صورت روزانه استفاده کنید. این دمنوش علاوه بر کاهش التهابات و عفونت بر روی اندام‌های دیگر بدن و همچنین اعصاب هم اثرات مفیدی دارد.
خواص بارهنگ در قاعدگی
یکی از اصلی‌ترین خواص بار هنگ در دوران قاعدگی کاهش دردهای لگنی، شکمی و رحمی است. افرادی که در دوران قاعدگی درد زیادی دارند می‌توانند از عرق یا دمنوش بار هنگ استفاده کنند. این گیاه با خواص ضد التهابی و مسکنی که دارد می‌تواند دردهای شما را کاهش دهد.
در این دوران بدن خانم‌ها دچار تغییرات هورمونی می‌شود. این تغییرات از طرفی باعث درد و از طرف دیگر باعث برهم‌خوردن آرامش روانی و خلق و خوی آنها می‌شود. این گیاه با خاصیت آرام بخش خود مخصوص این دوران است، زیرا آرامش اعصاب و بهبود خلق و خو را به همراه دارد. یکی دیگر از خواص این گونه در این دوران تنظیم خونریزی و کاهش استرس است. شما می‌توانید عرق یا دمنوش آن را به همراه کمی عسل طبیعی یا عرق نعناع میل کنید تا دچار سردی نشوید.
بارهنگ برای لاغری
بارهنگ برای لاغری شکم هم بسیار مفید است. تخم این گیاه فیبر طبیعی فراوانی دارد. بعد از خوردن این تخم‌ها آب معده را جذب می‌کنند و حجیم می‌شود؛ بنابراین شما احساس می‌کنید که معده‌تان پر شده و سیر هستید. همین موضوع اشتهای شما را کاهش می‌دهد و به طور مستقیم با لاغری در ارتباط است.
اگر اشتهای غیر قابل کنترلی دارید، اما می‌خواهید لاغر شوید می‌توانید از بذر این گیاه استفاده کنید. ای بذر را با عسل ترکیب کرده و قبل از هر وعده غذایی یک قاشق میل کنید. این تخم‌ها فیبر بالایی دارند و از طریق کاهش یبوست، بهبود عملکرد دستگاه گوارشی و پاک‌سازی بدن هم باعث لاغری می‌شوند.
اگر شکل بارهنگ را دیده باشید دارای برگ و یک سنبله در بین برگ‌ها است. این سنبله همان تخم‌ها هستند که وقتی خشک می‌شوند به رنگ قهوه‌ای در می‌آیند و خواص فراوانی دارند. این دانه‌ها بسیار ارزشمند هستند و بیشترین خاصیت این گیاه هم مربوط به تخم آن است.
وقتی تخم بارهنگ را با آب مخلوط می‌کنید لعاب شفافی ایجاد می‌کند. این لعاب خواص بسیار زیادی دارد. حتی اگر نتوانید تخم‌ها را میل کنید می‌توانید لعاب را مصرف کنید و از خواص فراوان آن برخوردار شوید. برای درمان یبوست، زخم معده، التهابات گلو، سرفه‌های خشک، زخم، شفاف شدن پوت صورت، جوان‌سازی و… می‌توانید از لعاب این تخم‌ها استفاده کنید.
