دستور پزشکیان برای تداوم واریز کالابرگ الکترونیکی | واریز نوبت جدید کالابرگ یارانه ای با دستور رئیس جمهور
مسعود پزشکیان اعلام کرد دولت تصمیم دارد تا پیش از عید، نزدیک به دو و نیم میلیارد دلار از منابع ارزی را به ریال تبدیل کرده و از محل آن، کالابرگهای معیشتی را تا حد امکان به جمعیت هدف پرداخت کند.
مولف
: محسن کریمی
مسعود پزشکیان از برنامه دولت برای تبدیل نزدیک به دو و نیم میلیارد دلار منابع ارزی تا پیش از عید و تخصیص آن به پرداخت کالابرگ الکترونیکی به جمعیت هدف خبر داد. این اظهارات در شرایطی مطرح میشود که فشارهای تورمی، افزایش قیمت کالاهای اساسی و کاهش قدرت خرید خانوارها، بار دیگر موضوع حمایت معیشتی دولت را به یکی از محورهای اصلی اقتصاد ایران تبدیل کرده است.
به گفته پزشکیان، تصمیم بر این است که منابع ارزی پیشبینیشده، پس از تبدیل به ریال، در مسیر تأمین کالابرگهای مورد نیاز اقشار هدف هزینه شود؛ اقدامی که هدف اصلی آن کنترل تبعات تورم بر سبد مصرفی خانوارها و تضمین دسترسی دهکهای کمدرآمد به کالاهای اساسی عنوان شده است. وی تأکید کرده که پرداخت این کالابرگها «تا آنجایی که امکان دارد» انجام خواهد شد و تمرکز اصلی بر پوشش حداکثری جامعه هدف است.
کالابرگ الکترونیکی طی سالهای اخیر بهعنوان یکی از ابزارهای جبرانی دولت در مواجهه با تورم و نوسانات ارزی مورد استفاده قرار گرفته است. افزایش قیمت ارز و بالا رفتن هزینه واردات کالاهای اساسی، دولت را ناگزیر کرده تا از مسیر یارانه غیرنقدی و هدفمند، فشار هزینهها را برای دهکهای پایین کاهش دهد. در همین چارچوب، تبدیل منابع ارزی به ریال و تزریق آن به طرح کالابرگ، بخشی از سیاستهای حمایتی دولت تلقی میشود.
رقم ۲.۵ میلیارد دلار در شرایط فعلی اقتصاد ایران، عددی قابل توجه محسوب میشود. این میزان منابع ارزی، در صورت تخصیص کامل به تأمین کالاهای اساسی، میتواند نقش مهمی در ثبات نسبی بازار اقلام ضروری و کاهش شوکهای قیمتی ایفا کند. با این حال، کارشناسان اقتصادی همواره تأکید دارند که اثرگذاری این سیاست، وابسته به نحوه اجرا، شفافیت در تخصیص و جلوگیری از انحراف منابع است.
بر اساس رویههای قبلی، جامعه هدف کالابرگها معمولاً شامل دهکهای پایین درآمدی، خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و اقشار آسیبپذیر است. اظهارات پزشکیان نیز نشان میدهد که تمرکز دولت بر پرداخت کالابرگ به گروههایی است که بیشترین تأثیر را از افزایش قیمتها پذیرفتهاند. این موضوع بار دیگر بحث هدفمندسازی یارانهها و جلوگیری از توزیع گسترده و غیرهدفمند منابع را به میان آورده است.
پرداخت کالابرگ، در مقایسه با یارانه نقدی، معمولاً با هدف کنترل مصرف، هدایت منابع به کالاهای مشخص و کاهش اثر تورمی مستقیم انجام میشود. در عین حال، موفقیت این سیاست وابسته به تأمین پایدار منابع، ثبات قیمت کالاهای مشمول و اعتماد عمومی به سازوکار اجراست؛ موضوعی که در ماههای آینده زیر ذرهبین افکار عمومی و فعالان اقتصادی قرار خواهد گرفت.
