واریز معوقات بازنشستگان تامین اجتماعی چه زمانی است؟ | از مصوبه تا معوقه؛ دردسر بی‌پایان بازنشستگان
در مرداد ماه ۱۴۰۴، جامعه بازنشستگان تأمین اجتماعی همچنان با مساله پرداخت معوقات حقوقی و تداوم افزایش و متناسب‌سازی حقوق مواجه است. بررسی روند اخبار رسمی و گزارش‌های رسانه‌ای نشان می‌دهد که توجه سازمان تأمین اجتماعی به این بخش‌های حیاتی، در حال شکل‌گیری اما با تأخیرهایی همراه بوده است.
مولف
: محسن کریمی
۱. افزایش حقوق مطابق مصوبه سال ۱۴۰۴
طبق مصوبات قانون بودجه و تصمیمات شورای عالی کار، در سال ۱۴۰۴ برای بازنشستگان تأمین اجتماعی:
افزایش پایه حقوق سالانه ۲۰ درصد مقرر شد.
در کنار افزایش سنواتی، ۳۰ درصد متناسب‌سازی حقوق نیز اعمال گردید، تا مجموع افزایش به حدود ۵۰ درصد برسد.
همچنین بن معیشت با ۵۰ درصد افزایش به میزان ۶۰۰ هزار تومان، حق عائله‌مندی با افزایش ۵۰ درصد به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و حق اولاد با افزایش ۱۰۰ درصد به حدود ۱ میلیون و ۷۱۹ هزار تومان تغییر کرد.
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، مصطفی سالاری، در نشست‌هایی با کانون عالی بازنشستگان بر ادامه اجرای متناسب‌سازی و حصول نتایج ملموس برای بازنشستگان تاکید کرد.
۲. رهاورد اجرای افزایش؛ معوقات بازنشستگان همچنان معضل
با این حال، علی‌رغم تصویب افزایش‌ها، پرداخت تقریباً نیمی از آن همچنان در قالب معوقات باقی مانده است:
معوقات مربوط به افزایش حقوق فروردین و متناسب‌سازی از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون به‌صورت مابه‌التفاوت پرداخت نشده باقی ماند. این معوقات قرار بود همراه با حقوق خرداد یا تیر ۱۴۰۴ تسویه شود.
سازمان تأمین اجتماعی در اطلاعیه‌ای پیرامون فیش حقوقی تیرماه در مرداد ۱۴۰۴ اعلام کرد که بخشی از معوقات و متناسب‌سازی پرداخت خواهد شد. این خبر نشانه‌ای از آغاز روند پرداخت معوقات محسوب می‌شود.
گزارش‌های پیش از آن نشان می‌دهد واریز معوقات فروردین همراه با حقوق خرداد انجام شد و حقوق اردیبهشت شامل افزایش سنواتی و دور دوم متناسب‌سازی بود.
با این حال، بازنشستگان هنوز گزارش می‌دهند که بعضاً پرداخت‌ها به تعویق افتاده یا ناقص بوده است، که نارضایتی آنان را تشدید کرده است.
۳. واکنش بازنشستگان: تجمع و اعتراض
در همین زمان، تجمعات بازنشستگان در تهران و سایر شهرها افزایش یافته است:
بازنشستگان تأمین اجتماعی با برپایی تظاهرات در تهران، مخالفت خود را نسبت به تأخیر در پرداخت‌ها، کمبود معیشت و عدم پاسخگویی دولت و سازمان تأمین اجتماعی بیان کرده‌اند .
تحلیلی رسانه‌ای اشاره می‌کند که حدود ۷۰ درصد بازنشستگان تأمین اجتماعی روی درآمد ماهانه ۷ میلیون تومان زندگی می‌کنند؛ با وجود افزایش‌هایی مانند ۹۰۰ هزار تومان، نرخ تورم حدود ۴۷٪ است و قدرت خرید آنها همچنان حدود ۲۷٪ عقب‌افتاده باقی می‌ماند.
این وضعیت نگران‌کننده، فشار مضاعف مالی روی یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه گذاشته است و پیامدهای اجتماعی – سیاسی آن قابل پیش‌بینی است.
۴. روزآمدی مرداد ۱۴۰۴: چه چیزی داریم و چه در انتظار است؟
سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده است که بخشی از معوقات مربوط به حقوق و متناسب‌سازی در مرداد پرداخت خواهد شد، اما زمان‌بندی دقیق آن هنوز مشخص نیست و هنوز به‌صورت رسمی ارقام دقیقی ارائه نشده و احتمالاً در روزهای انتهایی مرداد تکمیل شود.
تحلیل وضعیت و چشم‌انداز
۱. حلقه تاخیر اداری: اگرچه مصوبه‌ها و منابع لازم در بودجه تصویب شده، فرآیند اجرا و صدور احکام جدید (مشمولان، تغییر فیش‌ها و خدمات بانکی) نیازمند زمان است و این عامل باعث تعویق در پرداخت‌ها گردیده است.
۲. فشار تورمی روزافزون: نرخ تورم بالا باعث شده حتی افزایش ۵۰ درصدی نتواند افزایش واقعی قدرت خرید فراهم کند. تورم حدود ۴۷٪ و افزایش حقوق ۵۰٪، اختلافی حدوداً ۲۷٪ را برجای می‌گذارد که معادل یک سوم قدرت خرید واقعی است.
۳. تجمعات پیوسته بازنشستگان: اعتراض و تجمعات بازنشستگان تهدیدی برای ثبات اجتماعی محسوب می‌شود و می‌تواند سازمان و دولت را وادار به شتاب در روند پرداخت معوقات کند.
۴. ۲ رکن امید برای بازنشستگان:
افزایش تسهیلات قرض‌الحسنه تا ۵۰ میلیون تومان می‌تواند تا حدی فشار نقدینگی را کاهش دهد.
وعده سازمان برای پرداخت معوقات در مرداد (اگر عملیاتی شود) می‌تواند بخشی از نارضایتی را کاهش دهد.
۶. جمع‌بندی نهایی
در مرداد ۱۴۰۴، بازنشستگان تأمین اجتماعی در شرایطی به‌سر می‌برند که:
افزایش حقوق سالانه به‌صورت رسمی اعمال شده و منابع آن تأمین شده است.
اما بخش عمده‌ای از این افزایش در قالب معوقات باقی مانده و باعث فشار مالی مضاعف بر آنان شده است.
اعلام رسمی سازمان در مرداد مبنی بر آغاز پرداخت معوقات می‌تواند نقطه عطفی در راستای حل این مشکل باشد.
با این حال، پاسخ‌دهی به اعتراضات و تکمیل جریان پرداخت معوقات تا پایان مرداد برای حفظ آرامش اجتماعی و رفع دغدغه معیشتی بازنشستگان ضروری به‌نظر می‌رسد.
بازنشستگان و تشکل‌ها انتظار دارند اجرای این وعده تسریع شود و شفاف‌سازی درباره زمان‌بندی دقیق و مبالغ پرداختی انجام گیرد. اگرچه طرح‌های حمایتی (مانند افزایش تسهیلات قرض‌الحسنه) فوائدی دارد، تمرکز اصلی باید بر تسویه کامل و به‌موقع معوقات باقی‌مانده باشد تا زندگی روزانه این گروه آسیب‌پذیر به تعادل برسد.
