همه چیز درباره چای کوهی: تنظیم فشار خون و تقویت قلب و عروق
چای کوهی یکی از پرخاصیتترین گیاهان دارویی به شمار میرود که در نواحی کوهستانی و سردسیر رشد میکند.
این گیاه معطر، طعمی خاص و دلپذیر دارد که ترکیبی از بابونه، لیمو و نعناع را در ذهن تداعی میکند و به همین دلیل، در میان علاقهمندان به دمنوشهای گیاهی، بسیار محبوب است.
در مناطق مختلف ایران، بهویژه در استان خراسان، چای کوهی با نامهای متنوعی شناخته میشود؛ از جمله کوهپیک، پشمینه، کرک خرگوش، چوپان، کرکینه، آهنی و نامهای محلی دیگر. این تنوع نامگذاری، نشان از قدمت و محبوبیت این گیاه در فرهنگ گیاهدرمانی ایرانی دارد. چای کوهی نهتنها خوشعطر و خوشطعم است، بلکه سرشار از ترکیبات مؤثر برای حفظ سلامتی بدن میباشد. از جمله خواص مهم این گیاه میتوان به کاهش اضطراب و تنشهای عصبی، پیشگیری از آلزایمر، بهبود عملکرد گوارش، تنظیم فشار خون، کمک به درمان پوکی استخوان، بهبود کیفیت خواب، رفع کیست تخمدان و دفع سنگ کلیه اشاره کرد.
خواص چای کوهی
چای کوهی به واسطه داشتن ترکیباتی مختلفی چون تانن، هاپیرین، ماده قرمز رنگ هایپریسین و اسید نیکوتینیک تأثیرات مهم و مثبتی روی برخی از اعضای بدن و درمان برخی از بیماریها دارد. از جمله مهمترین خواص چای کوهی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
محافظت از سلولهای مغزی و پیشگیری از بروز آلزایمر
چای کوهی سرشار از آنتیاکسیدان بوده که با خنثی نمودن رادیکالهای آزاد، سلولهای مغزی و سایر سلولهای بدن را در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکنند. ازاینرو دمنوش این گیاه میتواند تأثیرات بسیار مهمی در حفاظت از سلولهای مغزی، پیشگیری از آلزایمر و حتی کاهش مشکلات ناشی از آلزایمر داشته باشد. همچنین این گیاه حاوی مقادیر قابلتوجهی فلاونوئید است که مانند یک داروی آرامبخش اثر کرده و در کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب بسیار مؤثر است.
تنظیم فشار خون
یکی از مهمترین خواص چای کوهی کمک به تنظیم فشار خون در افراد دیابتی است. این گیاه دارای ترکیباتی است که باعث گشاد کردن عروق و کاهش فشار خون خواهد شد. افراد دیابتی میتوانند برای تنظیم فشار خون خود روزانه یک فنجان دمنوش چای کوهی را میل کنند.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
وجود مقادیر بالای آنتیاکسیدان و ترکیبات فنولی در چای کوهی باعث از بین بردن التهابات گوارشی میشود؛ بنابراین اگر مشکلات گوارشی دارید یا حس میکنید که بعد از خوردن هر وعدهغذایی به معده شما فشار وارد میشود حتماً دمنوش چای کوهی را امتحان کنید.
بهبود کیفیت خواب و آرامبخشی
مصرف یک فنجان جوشانده چای کوهی برای افرادی که از اختلالات خواب رنج میبرند؛ مانند یک معجزه عمل میکند. این گیاه حاوی مقادیر بالایی از فلاونوئید است که با ازبینبردن استرس مانند یک قرص آرامبخش عمل کرده و به خواب رفتن را آسانتر میکند.
تقویت سیستم ایمنی
یکی دیگر از خواص چای کوهی تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به بیماریها و عفونتهای ویروسی است. این گیاه دارای مقدار بالایی از بیوفلاونوئید بوده که این ترکیب تولید و جذب ویتامین C را در بدن افزایش میدهد. ویتامین C نیز یکی از مهمترین عوامل تقویتکننده سیستم ایمنی است که باعث سرکوب ویروسها، آلرژیها و حتی اختلالات سینوسی میشود.
تقویت قلب و عروق
با توجه به این که چای کوهی میزان استرس و اضطراب را به حداقل رسانده و فشار خون را نیز تنظیم میکند، مصرف منظم آن میتواند تأثیرات مهم و مثبتی روی قلب و عروق داشته باشد.
درمان سنگ کلیه
دمنوش چای کوهی با افزایش میزان ادرار تأثیرات مهمی در سلامت کلیهها، دفعکردن سنگ کلیه و رفع عفونتهای کلیه دارد.
طریقه مصرف چای کوهی
بهترین روش برای مصرف چای کوهی استفاده از آن به صورت دمنوش است. کافی است که این گیاه را مانند چای دم کنید و با مصرف روزانه یک فنجان چای کوهی از خواص آن بهرهمند شوید. برای تهیه دمنوش چای کوهی میتوانید از قسمتهای مختلف گیاه شامل ساقه، گل و برگ استفاده کنید. طرز تهیه دمنوش چای کوهی به صورت زیر است؛
دم کردن با گیاه تازه
استفاده از گیاه تازه چای کوهی برای تهیه دمنوش بهتر است و عطروطعم چای را تازهتر میکند. حتی ممکن است که خواص چای کوهی در گیاه تازه آن بیشتر از گیاه خشک شده باشد. در صورتی که از گیاه تازه برای دم کردن چای استفاده میکنید مراحل زیر را دنبال کنید:
مرحله اول : ابتدا گیاه را به خوبی شستوشو دهید و روی یک پارچه نخی یا یک ظرف مشبک قرار دهید تا آب آن به طور کامل خشک شود.
مرحله دوم: قسمتهای مختلف و دلخواه گیاه را جدا کنید؛ مقدار گیاه برای دم کردن باید بهاندازهای باشد که کف دستتان را پوشش دهد. گیاه را داخل قوری محتوی آب جوش بیندازید و اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس با استفاده از شیرینکننده دلخواه میل کنید.
دم کردن با گیاه خشک شده
اگر گیاه تازه چای کوهی را در اختیار ندارید میتوانید از گیاه خشک شده آن استفاده کنید. لازم به ذکر است که دمنوش این چای به صورت خشک شده در فروشگاهها نیز وجود داشته و در دسترس است. برای دم کردن چای کوهی با گیاه خشک به صورت زیر عمل کنید:
مرحله اول: به اندازه یک قاشق مرباخوری از چای خشک بردارید و داخل کتری محتوی آب جوش بیاندازید.
مرحله دوم: ۵ تا ۱۰ دقیقه به آن زمان دهید تا دم بکشد؛ سپس آن را از صافی رد کرده و داخل فنجان بریزید.