این موضوع به‌ویژه برای قشر تحصیل‌کرده که معمولاً در سال‌های دانشجویی امکان اشتغال رسمی و پرداخت حق بیمه را ندارند، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند در آینده بر میزان مستمری و زمان بازنشستگی آن‌ها تأثیر مثبت بگذارد.

بر اساس اطلاعات منتشرشده، امکان افزوده شدن ۴ سال سابقه برای دوره کارشناسی، ۶ سال برای کارشناسی ارشد و ۱۰ سال برای دوره دکتری وجود دارد. این فرصت قانونی برای افرادی که قصد دارند شکاف‌های سوابق بیمه‌ای خود را جبران کنند، یک مزیت مهم محسوب می‌شود.

بیمه اختیاری چیست و چه کارکردی دارد؟

بیمه اختیاری یکی از سازوکارهای رسمی سازمان تأمین اجتماعی برای پوشش افرادی است که به هر دلیل تحت پوشش بیمه اجباری قرار ندارند. این نوع بیمه به افراد اجازه می‌دهد در دوره‌هایی مانند:

زمان تحصیل

دوران بیکاری

اشتغال غیررسمی

سابقه بیمه خود را افزایش دهند و از مزایای بیمه اجتماعی بهره‌مند شوند.

دانشجویان به دلیل نداشتن شغل رسمی معمولاً امکان پرداخت بیمه اجباری را ندارند و همین موضوع موجب ایجاد فاصله چندساله در سوابق بیمه‌ای آنها می‌شود. استفاده از بیمه اختیاری، این شکاف را جبران کرده و مسیر بازنشستگی را منظم‌تر می‌کند.

مراحل استفاده از بیمه اختیاری برای دانشجویان

دانشجویان و فارغ‌التحصیلان برای استفاده از این امکان باید مراحل زیر را طی کنند:

1. مراجعه به شعب تأمین اجتماعی

متقاضیان باید به نزدیک‌ترین شعبه این سازمان مراجعه کرده و درخواست رسمی استفاده از بیمه اختیاری را ثبت کنند.

2. ارائه مدارک تحصیلی

مدارکی همچون گواهی اشتغال به تحصیل، ریزنمرات یا مدرک پایان‌تحصیل باید به سازمان ارائه شود تا دوره‌های مورد نظر احراز گردد.

3. پرداخت حق بیمه

پس از بررسی و تأیید دوره‌های تحصیلی، میزان حق بیمه مربوط محاسبه شده و فرد باید آن را پرداخت کند. میزان حق بیمه بر اساس نرخ‌های مصوب تأمین اجتماعی تعیین می‌شود.

4. ثبت در سابقه بیمه

پس از تکمیل مراحل و پرداخت کامل حق بیمه، دوره‌های تحصیلی به‌عنوان سابقه بیمه در سیستم ثبت شده و در سوابق فرد لحاظ می‌شود.

جدول افزایش سابقه بیمه براساس دوره تحصیلی

این جدول نشان می‌دهد که امکان قابل توجهی برای افزایش سابقه بیمه دانشجویان وجود دارد و هر مقطع تحصیلی می‌تواند بخشی از سوابق آینده را پوشش دهد.

مزایای بهره‌مندی از بیمه اختیاری

استفاده از این ظرفیت قانونی مزایای متعددی برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دارد:

1. افزایش سابقه بازنشستگی

با افزایش سابقه بیمه، فرد می‌تواند سریع‌تر بازنشسته شود و در نهایت مستمری بیشتری دریافت کند.

2. برخورداری از خدمات بیمه‌ای

ثبت سابقه بیمه به معنای امکان استفاده از خدمات درمانی و در برخی شرایط، بهره‌مندی از مزایای حمایتی سازمان مانند مقرری بیکاری است.

3. ارتقای امنیت مالی آینده

هرچه سابقه بیمه افراد بیشتر باشد، متوسط دستمزد مبنای بازنشستگی افزایش می‌یابد و این موضوع نقش مهمی در امنیت مالی دوران سالمندی دارد.

دیدگاه کارشناسان درباره این ظرفیت قانونی

کارشناسان حوزه رفاه اجتماعی معتقدند که این امکان، گامی مهم در جهت حمایت از دانشجویان و جلوگیری از ایجاد شکاف‌های بیمه‌ای است. بسیاری از جوانان در دوران تحصیل وارد بازار کار رسمی نمی‌شوند و همین امر باعث می‌شود هنگام ورود به بازار کار، از لحاظ سابقه بیمه‌ای عقب‌تر از سایر گروه‌ها قرار گیرند.

بهره‌گیری از بیمه اختیاری نه‌تنها این مشکل را برطرف می‌کند، بلکه می‌تواند به کاهش نگرانی‌های آینده و ایجاد انگیزه برای برنامه‌ریزی مالی بلندمدت کمک کند.

متخصصان توصیه می‌کنند دانشجویان و فارغ‌التحصیلان قبل از اقدام به ثبت‌نام، به نکات زیر توجه کنند:

زمان اقدام اهمیت دارد؛ تأخیر در ثبت درخواست ممکن است فرصت قانونی را محدود کند.

مشاوره با کارشناسان تأمین اجتماعی برای آگاهی از نرخ‌ها، شرایط و شیوه محاسبه حق بیمه ضروری است.

برنامه‌ریزی مالی باید به‌گونه‌ای انجام شود که پرداخت حق بیمه دوره‌های طولانی فشار مالی شدید ایجاد نکند.

با اجرای این امکان، انتظار می‌رود تعداد بیشتری از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان بتوانند سوابق بیمه‌ای خود را تکمیل کنند و از مزایای بلندمدت این اقدام بهره‌مند شوند. این سیاست علاوه بر حمایت از افراد، می‌تواند به پایداری بیشتر نظام تأمین اجتماعی کمک کرده و بار مالی بازنشستگی در سال‌های آینده را کاهش دهد.

این ظرفیت، در شرایطی که دغدغه اشتغال و امنیت اجتماعی برای جوانان بیش از گذشته مطرح است، می‌تواند نقش مؤثری در ایجاد آرامش فکری و افزایش انگیزه برای ادامه تحصیل و فعالیت حرفه‌ای داشته باشد.