تحول بزرگ در خدمات تأمین اجتماعی | اجرای طرح ملی جدید برای رفاه بازنشستگان و بیمه‌شدگان تامین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی که با هدف تأمین امنیت اقتصادی و اجتماعی حال و آینده افراد در برابر رویدادهای مختلف مانند بیکاری، بیماری، ازکارافتادگی و بازنشستگی تأسیس شد؛ در تلاش است تا مخاطبان به ساده‌ترین شکل ممکن، از خدمات این سازمان بهره‌مند شوند و به همین منظور از تکنولوژی‌های روز، به‌خصوص از آخرین دستاورد فناوری اطلاعات برای دستیابی به این هدف مهم استفاده کرده است.
مولف
: محسن کریمی
نخستین گام در دستیابی به این مهم تولید نرم‌افزارهایی بود که در هر یک از شعب تأمین اجتماعی به‌صورت مجزا نصب می‌شد و هیچ‌گونه ارتباطی بین اطلاعات شعب مختلف وجود نداشت؛ بنابراین بیمه‌شدگان سازمان در زمان دریافت هرگونه خدمت از سازمان، ناچار بودند به شعبه‌ای که در آن بیمه‌پرداز بودند مراجعه کنند. با گذشت زمان و با پیشرفت‌هایی که در تکنولوژی به‌دست آمد، نرم‌افزارهای موجود در شعب ارتقا پیدا کرد و این امکان به‌وجود آمد تا بخش‌هایی از اطلاعات مخاطبان به‌صورت متمرکز جمع‌آوری شود.
با دستیابی به مکانیزم انتقال اطلاعات از شعب به مرکز، یکی از موفقیت‌های بسیار ارزشمند سازمان تأمین اجتماعی حاصل شد؛ دستاوردی که از آن به نام ارائه خدمات به ذی‌نفعان این سازمان به‌صورت غیرحضوری نام برده می‌شود. آغاز اجرای طرح با دوران شیوع کرونا مصادف بود؛ دورانی که آحاد جامعه از هرگونه اجتماع و سفرهای درون و برون‌شهری برحذر بودند. در آن دوره، سازمان تأمین اجتماعی طرحی را با نام طرح ۳۰۷۰ آغاز کرد که طی آن با ارائه ۳۰ خدمت از خدمات سازمان به‌صورت غیرحضوری، ۷۰ میلیون مراجعه از مراجعات به شعب سازمان کاهش یافت.
پس از موفقیت در اجرای این طرح، همکاران سازمان تأمین اجتماعی که شاهد رضایت اقشار مختلف جامعه بودند، با اشتیاق و تلاش بیشتر به برنامه‌ریزی جهت افزایش خدمات غیرحضوری ادامه دادند که درنتیجه مرتب بر تعداد خدمات غیرحضوری این سازمان افزوده شد.
در حال حاضر ۶۷ خدمت از خدمات سازمان به‌صورت غیرحضوری در اختیار بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران قرار دارد اما با وجود این تعداد از خدمات غیرحضوری که سازمان تأمین اجتماعی برای مخاطبان خود فراهم کرده، بازهم ذی‌نفعان سازمان برای دریافت برخی خدمات، ناگزیر به مراجعه به شعب تأمین اجتماعی و در مواردی مجبور به مراجعه به یک شعبه خاص هستند.
برای رفع این چالش، سازمان تأمین اجتماعی براساس سیاست‌های راهبردی خود مبنی بر ارائه خدمات الکترونیک و غیرحضوری به جامعه هدف همچنین امکان اتصال به میز خدمات الکترونیکی دولت، «طرح بیمه متمرکز و یکپارچه‌سازی شعب» را به‌عنوان یکی از طرح‌های بیست‌گانه تحول‌آفرین و توسعه‌ای خود تعیین کرد تا با متمرکز کردن اطلاعات مخاطبان و ارائه سرویس به‌صورت متمرکز، این امکان را فراهم سازد تا ذی‌نفعان سازمان از تعداد بیشتری از خدمات به‌صورت غیرحضوری بهره‌مند شود و از سوی دیگر در مواردی که دریافت خدمتی نیازمند مراجعه حضوری به شعب تأمین اجتماعی باشد، هموطنان امکان دریافت آن خدمات را از هر یک از شعب سازمان که برایشان آسان‌تر بود، داشته باشند.
بدیهی است برای اجرای چنین طرح بزرگی، لازم است گام‌های اولیه به‌درستی پایه‌ریزی و با استفاده از تجربیات کسب‌شده طی این سال‌ها، چالش‌ها و نقایصِ شناسایی‌شده در پروژه‌های گذشته مرتفع شود.
برهمین‌اساس سازمان تأمین اجتماعی اقدام به شناسایی و تحلیل مجدد و اصلاح و بهبود فرایندها براساس تغییرات بخشنامه‌ای جدید در راستای رفع هم‌پوشانی درهمه مسیرهای ارائه خدمت کرده است. همچنین علاوه‌بر تقویت زیرساخت‌های سخت‌افزاری و مرکز داده فعلی، تأسیس مراکز داده دیگری جهت بالابردن سطح پایداری ارائه خدمات، افزایش امنیت اطلاعات و افزایش رضایت ذی‌نفعان سازمان در دستور کار است.
با اجرای طرح بیمه متمرکز و یکپارچه‌سازی شعب سازمان تأمین اجتماعی، ارتباط هر یک از واحدهای کشور با پایگاه داده متمرکز، به‌صورت مستقیم و با نظارت لایه‌های مافوق صورت خواهد گرفت. از سوی دیگر به‌دلیل متمرکز بودن اطلاعات، گردش و پالایش اطلاعات به‌صورت کاملاً مکانیزه صورت خواهد گرفت و امکان گسترش خدمات غیرحضوری و افزایش ابزارهای دریافت این خدمات آسان‌تر خواهد شد.
یکی دیگر از دستاوردهایی که اجرای این طرح به ارمغان می‌آورد، انجام فرایندها به‌صورت اتوماتیک و هوشمند است، به‌گونه‌ای که برای دریافت بسیاری از خدمات، مخاطبان سازمان نیازی به ارائه درخواست نخواهند داشت و سیستم به‌صورت اتوماتیک این خدمات را در اختیار ذی‌نفعان قرار خواهد داد.
از سوی دیگر، با ایجاد کنترل صحت اطلاعات که به‌واسطه متمرکز شدن داده‌ها و بهره‌مندی از تبادل اطلاعات با سایر سازمان‌ها و نهادها فراهم می شود، بسیاری از هم‌پوشانی‌های اطلاعاتی و اشکالات داده‌ای برطرف خواهد شد. با دستیابی به این دستاورد میزان اعتراضات به سابقه و سایر موضوعات مشابه به حداقل خواهد رسید و بیمه‌شدگان با اطمینان و آرامش خیال بیشتری از خدماتی همچون، بازنشستگی، بیمه بیکاری و...، بهره‌مند خواهند شد.
دستاورد مهم دیگری که اجرای این طرح برای سازمان و مخاطبان آن به همراه خواهد داشت، ارتقای سطح امنیت و صیانت هرچه بیشتر از اطلاعات ذی‌نفعان سازمان و ارتقای پایداری خدمات برای آن‌ها خواهد بود. با توجه به گسترش مخاطرات امنیت فضای تبادل اطلاعات که سازمان‌ها را دچار چالش‌های جدی کرده، رعایت الزامات امنیتی و تمهیدات پیشگیرانه به‌منظور صیانت از سرمایه‌های اطلاعاتی، جلوگیری از بروز مخاطرات امنیتی و همچنین حفظ تداوم کسب و کار سازمان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
این یک امر بدیهی است که با متمرکز کردن سامانه‌ها، ظرفیت‌هایی که برای امن‌سازی تعداد زیادی شعبه و پایداری خدمات آن‌ها صرف می‌شد، معطوف به امن‌سازی و پایدارسازی خدمات یک مرکز خواهد شد.
بنابراین سطوح بسیار بالاتری از امنیت و صیانت از اطلاعات تأمین خواهد شد و سازمان تامین اجتماعی قادرخواهد بود خدماتی پایدارتر و در دسترس‌تر برای ذی‌نفعان خود فراهم آورد. در انتها همه ارکان سازمان تأمین اجتماعی درهمه سطوح، هم‌پیمان شده‌اند تا این دستاورد مهم را ظرف مدت حدود یک‌سال عملیاتی کنند. امیدواریم با مدیریت مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات سازمان که به‌عنوان مسئول اجرای این طرح تعیین شده است، سازمان تأمین اجتماعی یک گام بلند دیگر در جهت رفاه و تأمین اجتماعی مردم سربلند ایران بردارد.
