خبر مهم از پرداخت کالابرگ یارانه ای جدید | واریز نفری 500 هزار تومانی کالابرگ مرحله سوم شروع شد؟
سرنوشت مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
در حالی که میلیونها خانوار ایرانی منتظر ادامه این طرح حمایتی هستند، سخنان جدید وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی امیدهایی را برای آغاز مرحله سوم کالابرگ زنده کرده، اما ابهامات زیادی نیز درباره تأمین منابع مالی آن وجود دارد.
اعتبار باقیمانده؛ امیدی برای ادامه طرح کالابرگ
احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در گفتوگویی اعلام کرد که از منابع مرحله اول و دوم کالابرگ، هنوز حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار باقی مانده است. به گفته وی، پیشنهاد شده این بودجه به سه دهک اول درآمدی اختصاص یابد، چرا که منابع موجود تنها پاسخگوی حمایت از این گروه است.
این اظهارات در حالی مطرح شده که طبق مصوبه بهمنماه ۱۴۰۲ هیئت وزیران، که با موافقت مقام معظم رهبری همراه بود، مقرر شد معادل ریالی یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت و در قالب کالابرگ الکترونیکی به هفت دهک پایین درآمدی اختصاص یابد. این بسته حمایتی در دو مرحله اجرا شد: مرحله نخست در پایان سال گذشته و مرحله دوم در انتهای فروردین ۱۴۰۴، که هر دو مرحله تا پایان خردادماه اعتبار دارند.
آیا مرحله سوم کالابرگ در راه است؟
سوال کلیدی بسیاری از خانوارهای ایرانی این است که آیا مرحله سوم کالابرگ اجرا میشود یا خیر. در پاسخ به این سوال، وزیر رفاه با احتیاط گفت که این موضوع هنوز قطعی نیست اما تلاشها برای اجرای آن ادامه دارد. وی همچنین از دستور رئیسجمهور برای بررسی منابع مالی بیشتر جهت تداوم طرح کالابرگ خبر داد.
این سخنان بهنوعی تأیید میکند که دولت به دنبال یافتن منابع جدید است، اما در حال حاضر، تنها گزینه عملی باقیمانده، تخصیص اعتبار ۱۲ هزار میلیارد تومانی برای سه دهک نخست است.
چه کسانی مشمول اعتبار باقیمانده میشوند؟
بر اساس محاسبات موجود، اگر کالابرگ مرحله سوم با مبلغ ۵۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر ارائه شود، با اعتبار ۱۲ هزار میلیارد تومان، حدود ۲۴ میلیون نفر میتوانند از این حمایت بهرهمند شوند. اما بر اساس اعلام سازمان هدفمندسازی یارانهها در نوروز امسال، جمعیت دهکهای اول تا سوم حدود ۲۷.۸ میلیون نفر بوده است.
این بدان معناست که حدود ۴ میلیون نفر از خانوارهای کمدرآمد ممکن است در صورت تخصیص همین اعتبار، از دریافت کالابرگ مرحله سوم محروم بمانند. این اختلاف عددی، یکی از مهمترین چالشهایی است که دولت در مسیر اجرای مرحله سوم با آن روبهرو است.
چالش بودجه؛ حذف یارانه دهکهای بالا هنوز عملی نشده است
یکی از بندهای مهم قانون بودجه ۱۴۰۴، حذف یارانه نقدی دهکهای ۸، ۹ و ۱۰ برای تأمین منابع مالی اجرای طرح کالابرگ بود. اما به گفته وزیر رفاه، این حذف هنوز به مرحله اجرا نرسیده و در آینده نزدیک نیز بعید به نظر میرسد. همین موضوع باعث شده دولت برای ادامه حمایت از دهکهای پایین، ناچار به بررسی گزینههایی نظیر برداشت مجدد از صندوق توسعه ملی شود.
میدری در این رابطه گفت که پیشنهاد برداشت جدید از صندوق توسعه ملی مطرح شده و بررسی آن در دست انجام است. اما تاکنون، تصمیم نهایی در این خصوص اعلام نشده است.
احتمال کاهش مبلغ کالابرگ یا حذف برخی مشمولان؟
با توجه به شکاف موجود بین منابع و تعداد مشمولان، چند سناریو پیش روی دولت قرار دارد:
کاهش مبلغ کالابرگ از ۵۰۰ هزار تومان به مثلاً ۳۵۰ هزار تومان برای پوشش کامل سه دهک نخست؛
کاهش تعداد مشمولان به ۲۴ میلیون نفر؛
استقراض از بانک مرکزی یا سایر منابع برای پوشش کسری؛
برداشت مجدد از صندوق توسعه ملی؛
تأخیر در اجرای مرحله سوم تا تعیین تکلیف منابع.
هرکدام از این سناریوها، تبعات خاص خود را دارد و نیازمند بررسی و شفافسازی است.
در شرایط اقتصادی فعلی، که میلیونها خانوار به حمایتهای معیشتی دولت نیاز دارند، اعلام اخبار متناقض و عدم شفافیت در اطلاعرسانی، باعث سردرگمی عمومی میشود. دولت باید با اطلاعرسانی دقیق، شفاف و مستمر، جامعه را در جریان آخرین تصمیمات مربوط به اجرای مرحله سوم کالابرگ قرار دهد.
همچنین لازم است جدول زمانبندی احتمالی، میزان حمایت، جامعه هدف و منابع مالی اجرای مرحله سوم، به صورت رسمی از سوی وزارت رفاه یا سازمان برنامه و بودجه اعلام شود تا از گمانهزنیها و اخبار غیررسمی جلوگیری شود.
جمعبندی
با وجود اعلام وجود ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار باقیمانده، همچنان تردیدهای جدی درباره اجرای مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی وجود دارد. در حال حاضر، این اعتبار تنها پاسخگوی حمایت از حدود ۲۴ میلیون نفر است، در حالی که جمعیت دهکهای یک تا سه بیش از این رقم است.
تصمیمگیری در مورد سرنوشت این طرح، به شفافیت، سرعت و دقت بیشتری نیاز دارد. دولت باید از فرصت موجود برای جلب اعتماد عمومی استفاده کرده و با برنامهریزی دقیق، مرحله سوم را بدون تأخیر و با حداقل چالش اجرایی کند.